Ο Τύπος δεν ασχολούνταν με σκάνδαλα, ούτε σκανδαλιζόταν από τις σχέσεις των κρατούντων με τους μεγιστάνες του πλούτου. Είχε έρθει άλλωστε το πλήρωμα του χρόνου για να εκπληρωθεί το Τάμα του Έθνους. Στους έντονα αντικοινοβουλευτικούς καιρούς μας, ένα δόλιο φάντασμα πλανιέται στον αέρα: ο ισχυρισμός περί «τιμιότητας» των δικτατόρων που κατέλαβαν πραξικοπηματικά την εξουσία το 1967 για να την επιστρέψουν πριν από 38 χρόνια, σαν βρεγμένες γάτες, «στους πολιτικούς». Πρόκειται βέβαια για μύθο, θεμελιωμένο στη μίζερη εικόνα των επιζώντων «πρωταιτίων» - αφού πρώτα έχασαν την εξουσία, στερήθηκαν όσα είχαν παράνομα καρπωθεί και υπέστησαν τις οικονομικές συνέπειες της κοινωνικής απομόνωσής τους. Ακόμη κι αυτή η εικόνα δεν αφορά, ωστόσο, παρά ελάχιστους πρωτεργάτες της δικτατορίας. Αγνοεί την οικονομική ευμάρεια πάμπολλων μεσαίων ή «πολιτικών» στελεχών της, που η νομική κατασκευή περί «στιγμιαίου αδικήματος» άφησε παντελώς ατιμώρητα ν' απολαμβάνουν τα αποκτήματά τους.
Την επιβίωση του μύθου διευκολύνει η χαώδης διαφορά του τότε με το σήμερα, όσον αφορά τη δυνατότητα δημόσιας συζήτησης για παρόμοια ζητήματα. Επί χούντας η ραδιοτηλεόραση ήταν κρατική (κι αυστηρά προπαγανδιστική), ενώ ο Τύπος περνούσε από δρακόντεια λογοκρισία. Οποιαδήποτε έρευνα ή ακόμη και νύξη για κρατικά σκάνδαλα ήταν απλά αδιανόητη. χαρακτηριστικό το κύριο άρθρο του Γιάννη Καψή στον «Ταχυδρόμο» (24.5.74), όταν η δικτατορία Ιωαννίδη δημοσιοποίησε το (Παπαδοπουλικό) «σκάνδαλο των κρεάτων»: «Δεν είναι καινούρια η υπόθεση. Μήνες ολόκληρους οι φήμες οργίαζαν. Κι όμως κανείς δεν τολμούσε. Κανείς δεν είχε το θάρρος να μεταβάλει τον ψίθυρο σε καταγγελία. Κι όσο οι φήμες απλώνονταν, αγκαλιάζοντας όλο και περισσότερους υπεύθυνους και μη, τόσο μεγάλωνε κι ο φόβος μήπως θίξουμε τα κακώς κείμενα. Ηταν μια 'συνωμοσία κραυγαλέας σιωπής', χάρη και στη δρακόντεια νομοθεσία που ρυθμίζει -και συμπιέζει- την ενάσκηση του λειτουργήματός μας». Μετά τη Μεταπολίτευση, ο Τύπος ξεχείλισε βέβαια από πληροφορίες για σκάνδαλα της χουντικής επταετίας. Ομως αυτά θεωρούνταν τότε -και σωστά- απλές παρωνυχίδες μπροστά στα υπόλοιπα εγκλήματα της δικτατορίας.
Απολαβές και «ασυλία».
Το πρώτο πράγμα που φρόντισαν να κάνουν οι ηγέτες της χούντας, ήταν να αυγατίσουν τα εισοδήματά τους -σε σχέση όχι μόνο με τους ώς τότε δημοσιοϋπαλληλικούς μισθούς τους, αλλά και με τις απολαβές της ανατραπείσας κοινοβουλευτικής «φαυλοκρατίας». Με τον Α.Ν. 5 του 1967, ο μισθός του πρωθυπουργού υπερδιπλασιάστηκε (από 23.600 σε 45.000 δρχ), των υπουργών και υφυπουργών αυξήθηκε από 22.400 σε 35.000 δρχ, ενώ θεσπίστηκαν -για πρώτη φορά- ημερήσια «εκτός έδρας» 1.000 και 850 δρχ αντίστοιχα («Πολιτικά Θέματα» 5.10.73). Ακολούθησαν κι άλλες «τακτοποιήσεις», όπως η καταχρηστική στεγαστική αποκατάσταση «αξιωματικών διαδραματισάντων εξέχοντα ρόλον» στο πραξικόπημα με ειδική ρύθμιση του 1970 («Πολιτικά Θέματα» 8.2.75). Οι δικτάτορες θεσμοθέτησαν τέλος τη μελλοντική ασυλία τους, με ρυθμίσεις που κάνουν τα σημερινά κουκουλώματα να μοιάζουν με παιδικό παιχνίδι. Η χουντική νομοθεσία «περί ευθύνης υπουργών» (Ν.Δ. 802 της 30.12.1970) περιείχε «μεταβατική διάταξη» (§ 48) βάσει της οποίας δίωξη υπουργού ή υφυπουργού της χούντας μπορούσε να γίνει μόνο με απόφαση των ...συναδέλφων τους. Επιπλέον, όλα τα «εγκλήματα δια τα οποία δεν ησκήθη ποινική δίωξις μέχρι της ημέρας συγκλήσεως» της μελλοντικής Βουλής, θεωρούνταν αυτομάτως παραγεγραμμένα! Προϋπόθεση για την ατιμωρησία συνιστούσε, φυσικά, η επιτυχία της ελεγχόμενης επιστροφής στον κοινοβουλευτισμό «αλά τουρκικά». Η εξέγερση του Πολυτεχνείου τίναξε όμως το εγχείρημα στον αέρα, με αποτέλεσμα τον κάθετο θεσμικό διαχωρισμό της Μεταπολίτευσης απ' το προηγούμενο καθεστώς.
Τα μαύρα κρέατα.
Το μόνο σκάνδαλο που εκκαθαρίστηκε δικαστικά επί χούντας, αποκαλύφθηκε για λόγους προπαγανδιστικής «νομιμοποίησης» της ανατροπής του Παπαδόπουλου απ' τον Ιωαννίδη. Πρόκειται για την (κυριολεκτικά δύσοσμη) «υπόθεση των κρεάτων», με βασικούς κατηγορούμενους τον πρώην υφυπουργό Εμπορίου Μιχαήλ Μπαλόπουλο και το Γεν. Διευθυντή του Υπουργείου (και διορισμένο πρόεδρο της ΑΔΕΔΥ) Ζαφείριο Παπαμιχαλόπουλο. Το κατηγορητήριο αφορούσε ποικίλες παρανομίες, με κυριότερη τη «δωροληψία κατά συρροήν» από μεγαλεμπόρους για τη μονοπωλιακή εξασφάλιση αδειών εισαγωγής κρέατος -με αποτέλεσμα παράνομες ανατιμήσεις («καπέλα») σε βάρος των καταναλωτών. Επιμέρους πτυχή του σκανδάλου συνιστούσε η απαγόρευση διάθεσης ντόπιων ζώων, ώστε να πουληθούν τα προβληματικά κρέατα Αργεντινής που «μαύριζαν» και «δεν τάθελε ο κόσμος». Στη δίκη πρόκυψε ανάμιξη του Παττακού - αναγνώστηκε, μάλιστα, και διαταγή του (21.9.72) «όπως διατεθούν το ταχύτερον εις την κατανάλωσιν» τα επίμαχα προϊόντα. Ο Μπαλόπουλος καταδικάστηκε σε 3,5 χρόνια φυλάκιση, ποινή που το 1976 μειώθηκε σε 14 μήνες. Δεν διώχθηκε, αντίθετα, για την επίδοση που τον έκανε ευρύτερα διάσημο: το «μπαλόσημο» που (φέρεται να) εισέπραττε ως γραμματέας του ΕΟΤ, με το παρατσούκλι «ο κύριος 10%». Ενδιαφέρον παρουσιάζουν οι σχετικές ημερολογιακές εγγραφές του διπλωμάτη Γεωργίου Χέλμη, γαμπρού του Μαρκεζίνη. «Φαίνεται πως συνελήφθη ο Μπαλόπουλος, πρώην του Τουρισμού, για οικονομικά σκάνδαλα και καταδιώκεται ο Παύλου, γαμπρός του Παττακού, επίσης για οικονομικά σκάνδαλα (υπόθεσις κρεάτων)», σημειώνει στις 21.1.74, για να συμπληρώσει στις 5.2: «Για τα σκάνδαλα, πιστεύει ο Μομφεράτος ότι τίποτε δεν πρόκειται να προωθήσουν, διότι φοβούνται να έλθουν εις αντιθέσεις και, άλλωστε, δεν έχουν μάρτυρες να καταθέσουν». Με τη δημοσιοποίηση της δίωξης, εκτιμά τέλος «ότι κατά την δίκη θα προκύψουν και στοιχεία για άλλες υποθέσεις (ίσως σκάνδαλα στον τουρισμό κά)» («Ταραγμένη διετία», Αθήνα 2006, σ.123, 129 & 161).
Η «νέα φαυλοκρατία».
Η δυσοσμία δεν περιοριζόταν ωστόσο στα κρέατα. Επτά μήνες μετά το πραξικόπημα, ο εκδότης του «Ελεύθερου Κόσμου» (και κεντρικός προπαγανδιστής της χούντας) Σάββας Κωσταντόπουλος εξομολογείται γραπτά στον παλιό του πάτρωνα Κωνσταντίνο Καραμανλή: «Λυπούμαι, διότι είμαι υποχρεωμένος να μνημονεύσω και ένα άλλο εκτάκτως λυπηρόν φαινόμενον. Ενεφανίσθη και αναπτύσσεται μία νέο-φαυλοκρατία (ατομικά ρουσφέτια, προσωπικαί εξυπηρετήσεις, τακτοποιήσεις συγγενών, ατομική προβολή κοκ)» («Αρχείο Καραμανλή», τ.7ος, σ.50). Παρά τη στενή σχέση του με το καθεστώς, ο Κωσταντόπουλος διατήρησε την ίδια γνώμη μέχρι τέλους. Αναλύοντας το Δεκέμβριο του 1973 στον Καραμανλή την ανατροπή του Παπαδόπουλου, τονίζει πως «είχε υποστεί το καθεστώς και αυτός προσωπικώς ηθικήν φθοράν εις την συνείδησιν των Ενόπλων Δυνάμεων. Μεγάλην ζημίαν του έκαμε η σύζυγός του και ο ταξίαρχος Μ. Ρουφογάλης, τον οποίον είχε τοποθετήσει εις την ΚΥΠ. Εκαμαν προκλητικάς ενεργείας (εντυπωσιακοί γάμοι, θορυβώδεις δεξιώσεις, δημόσιαι εμφανίσεις με μεγαλοπλουσίους, επίδειξις πλούτου κλπ). Μοιραίον ρόλον έπαιξαν και οι γαμβροί ωρισμένων παραγόντων του καθεστώτος (του κ. Σ. Παττακού και άλλων). Εδημιουργήθη μία αποπνικτική ατμόσφαιρα σκανδάλων δια την οποίαν δεν δυνάμεθα ακόμη να γνωρίζωμεν μέχρι ποίου σημείου ανταπεκρίνετο εις την πραγματικότητα. Πάντως, αντιστοιχία υπήρχε οπωσδήποτε» (όπ.π., σ.203-5). Παρόμοια αίσθηση αναδύουν κι οι επιστολές του «γεφυροποιού» Ευάγγελου Αβέρωφ προς τον Καραμανλή: «κυκλοφορούσαι φήμαι περί μεγάλων ή μικρών σκανδάλων (δημοπρασίαι τηλεοράσεως, ΟΛΠ, σύμβασις Reynold's, βέβαιοι μικρολοβιτούραι Ματθαίου και άλλα)» (14.10.68), «ανησυχία» του Παπαδόπουλου για «τα γύρω του σκάνδαλα, το ξεχαρβάλωμα της Διοικήσεως» (28.10.72). Ιδια γεύση και στη συνομιλία του νεαρού -τότε- πολιτικού επιστήμονα Θεόδωρου Κουλουμπή με τον παλαίμαχο μεταξικό υπουργό Ασφαλείας, Κωνσταντίνο Μανιαδάκη (27.8.71): «Και για το στρατό; τον ρώτησα. Η απάντησή του ήταν να τρίψει τα δάχτυλα του δεξιού του χεριού, υπονοώντας ότι δωροδοκούνται» («Σημειώσεις ενός πανεπιστημιακού», σ.116-7). Ειδική πτυχή της «νεοφαυλοκρατίας» αποτέλεσε η ποικιλότροπη «τακτοποίηση» του συγγενικού περιβάλλοντος των δικτατόρων: * Ο Μακαρέζος διόρισε υπουργό Γεωργίας (κι αργότερα Βορείου Ελλάδος) τον κουνιάδο του, Αλέξανδρο Ματθαίου. * Ο Λαδάς έκανε τον ένα ξάδερφό του διοικητή της ΑΣΔΕΝ και τον άλλο Γ.Γ. Κοινωνικών Υπηρεσιών. * Ο γαμπρός του Παττακού Αντρέας Μεϊντάσης επιδόθηκε σε μπίζνες με το Δήμο Αθηναίων -από την κατασκευή του υπόγειου γκαράζ της Κλαυθμώνος μέχρι μια τεχνική μελέτη αξιοποίησης δημοτικού ακινήτου, ύψους 1.109.000 δρχ. * Τα αδέρφια του αρχηγού βολεύτηκαν κι αυτά. Ο Κωνσταντίνος Παπαδόπουλος ως στρατιωτικός ακόλουθος, Γ.Γ. του Υπ. Προεδρίας, Περιφερειακός Διοικητής Αττικής και «υπουργός παρά τω πρωθυπουργώ». Ο Χαράλαμπος Παπαδόπουλος αναρριχήθηκε αστραπιαία στην υπαλληλική ιεραρχία για να αναλάβει Γ.Γ. Δημ. Τάξεως. Σύμφωνα με τα απομνημονεύματα βαθμοφόρου υφισταμένου του, «μένει γνωστός σαν 'μπον φιλέ' γιατί, τυλιγμένος σε χειμωνιάτικο παλτό, τρέχει νύκτα μαζί με αξιωματικούς αστυνομίας πόλεων στα καμπαρέ σαν γκάγκστερς και τρώγουν φιλέτο» (Αλέξανδρος Δρεμπέλας, «Ο θρήνος του χωροφύλακα», Αθήνα 1998, σ.118). Ειδική κατηγορία σκανδάλων συνιστούν οι ανεξέλεγκτες δανειοδοτήσεις «ημετέρων». Τον πρώτο καιρό μετά τη μεταπολίτευση το θέμα απασχόλησε επανειλημμένα τα ΜΜΕ, για προφανείς όμως λόγους οι σχετικές κατηγορίες ουδέποτε ερευνήθηκαν σε βάθος. Αποκαλυπτικά είναι δυο έγγραφα του τότε αρχηγού της ΚΥΠ Μιχαήλ Ρουφογάλη που αποκάλυψε ο «Ταχυδρόμος» (29.8 και 12.9.74), με το ενδοκαθεστωτικό φακέλωμα «δανείων άτινα θεωρούνται χαριστικά ή επισφαλή», καθώς και των παραγόντων που «παρενέβησαν» για τη χορήγησή τους. Το συνολικό ύψος των «χορηγηθέντων» δανείων ήταν 1.519.000.000 δρχ. και των «υπό έγκρισιν» 1.644.000.000 δρχ. Ενδιαφέρουσα και η εμπιστευτική ενημέρωση του Χαρίλαου Χατζηγιάννη, προσωπικού φίλου του δικτάτορα, προς τον αυλάρχη του εξόριστου βασιλιά Κωνσταντίνου (25.11.70): «Αυξάνεται η επιρροή της Δέσποινας [Παπαδοπούλου], του Ρουφογάλη και του Φραγκίστα. Η Δέσποινα ανακατεύεται σε όλα και, αναμφισβήτητα, επηρεάζει τον άντρα της. Ακόμη και η κόρη της παίζει ρόλο. Μιλούν και για οικονομικά συμφέροντα. Ο Λαδάς φώναξε τον Χατζηγιάννη και του συνέστησε, φιλικά, να διαφωτίσει τον Παπαδόπουλο» (Λεωνίδας Παπάγος, «Σημειώσεις 1967-1977», Αθήνα 1999, σ.296).
Η Ντόλτσε Βίτα.
Την εικόνα συμπληρώνουν, από διαφορετική οπτική γωνία, οι αναμνήσεις της Ντέλλας Ρουφογάλη, φωτομοντέλου που το 1973 παντρεύτηκε το διοικητή της ΚΥΠ: «Αρχίζω να ράβω την καινούρια μου γκαρνταρόμπα στους μετρ της ραπτικής για τους οποίους μέχρι τώρα έκανα επιδείξεις. Η ζωή μου έχει αλλάξει τελείως, το ίδιο και η συμπεριφορά όλων απέναντί μου. Μου φέρονται με έκδηλο σεβασμό και τα κοπλιμέντα τους είναι υπερβολικά. Αλλά μου αρέσει. Εγώ εξακολουθώ να φέρομαι φιλικά προς τους παλιούς γνωστούς και τους κανούριους, πλούσιους φιλοχουντικούς επιχειρηματίες που πληθαίνουν μέρα με τη μέρα μαζί με τα ραβασάκια για ρουσφέτια. Αισθάνομαι πως έχω υποχρέωση να εξυπηρετήσω τους πάντες. Ο Μιχάλης συνήθως δεν αρνείται. Γεύομαι τη δύναμη της εξουσίας, και με μαγεύει» (σ.85-6). Στην ιδιαίτερη πατρίδα της, τη Βέροια, «έρχονται πολλοί να με δουν. Γνωστοί και άγνωστοι. Ο πατέρας μου μου δίνει πακέτο τα σημειωματάκια με τα ρουσφέτια που ζητούσαν οι γνωστοί του όλο αυτό τον καιρό και εγώ του υπόσχομαι ότι κάτι θα προσπαθήσω να κάνω». Μεταξύ των αιτημάτων που ικανοποίησε, γράφει, ήταν και η απονομή χάριτος (απ' τον Παπαδόπουλο) σ' ένα συντοπίτη της εξαγωγέα, πρώην «μεγάλο ποδοσφαιριστή της τοπικής ομάδας», που είχε καταδικαστεί «με αποδείξεις» για κατασκοπεία υπέρ της Βουλγαρίας (σ.89). Τους αρραβώνες του ζεύγους τίμησαν «επιλεγμένοι εξωκυβερνητικοί παράγοντες». «Την επόμενη βδομάδα καινούρια δώρα, καινούριες ανθοδέσμες, φρέσκα ψάρια απ' όλα τα νησιά της Ελλάδας, κούτες με το καλύτερο χαβιάρι της Περσίας και παγωμένα καβούρια της Αλάσκας καταφθάνουν στο σπίτι. Δεν ξέρω τι να τα κάνω» (σ.88). Στο γάμο τους, πάλι, παραβρέθηκαν «ο Παύλος Βαρδινογιάννης, ο εφοπλιστής Θεοδωρακόπουλος με το γιο του τον Τάκη, ο Κώστας Δρακόπουλος των διυλιστηρίων, ο Νίκος Ταβουλάρης των ναυπηγείων, το ζεύγος Μποδοσάκη, ο Αγγελος Κανελλόπουλος των τσιμέντων 'Τιτάν' με τη γυναίκα του, ο Τομ Πάππας, ο Γ. Λύρας, ο Γιώργος Ταβλάριος, εφοπλιστής από τη Νέα Υόρκη με τη γυναίκα του και ο Γιάννης Λάτσης με τη μεγάλη του κόρη, αφού η γυναίκα του την ίδια μέρα πάντρευε την ανηψιά της σε άλλη εκκλησία» (σ.95). Εύγλωττη για τις στενές σχέσεις χουντικής ηγεσίας και μεγαλοκαπιταλιστών είναι η περιγραφή ενός ιδιωτικού ταξιδιού της Ντέλλας με τη Δέσποινα Παπαδοπούλου στο Παρίσι: «Μένουμε σε μεγάλες σουΐτες στο Intercontinental. Ερχονται να μας επισκεφθούν με το τραίνο από τη Γενεύη ο Γιάννης Λάτσης και η σύζυγός του Εριέτα. Είναι πολύ φίλοι της Δέσποινας. [...] Πηγαίνουμε σε όλα τα καλά μαγαζιά της Φομπούρ Σεντ Ονορέ. Η Δέσποινα έχει αφεθεί στο γούστο μου. [...] Λόγω της παρατεταμένης κακοκαιρίας, πηγαίνουμε οδικώς στις Βρυξέλλες με λιμουζίνα που μας έστειλε ο Ωνάσης» (σ.87). Οι επαφές αυτές δεν ήταν αυστηρά κοινωνικές. Λίγο μετά το Πολυτεχνείο, π.χ., το ζεύγος Ρουφογάλη τρώει στο σπίτι του με το Λάτση. Αρχηγός της ΚΥΠ κι εφοπλιστής «συζητούν για τα διϋλιστήρια και τα προβλήματα που έχει». Μετά το τέλος της κουβέντας, ο δεύτερος προθυμοποιείται να συνοδεύσει τη γυναίκα του πρώτου στο Λονδίνο, για κάποιες ιατρικές εξετάσεις (σ.100). Μια στιχομυθία του Ρουφογάλη φωτίζει, τέλος, καλύτερα την τυχοδιωκτική διαχείριση του δημόσιου πλούτου από τα ηγετικά στελέχη της χούντας: «Ενα βράδυ ο Χρήστος Μίχαλος, τότε υπουργός, μισοαστειευόμενος, του λέει ότι τώρα που παντρεύτηκε θα πρέπει να κάνουν καμιά δουλειά να εξασφαλίσουν το μέλλον τους, γιατί ποτέ δεν ξέρεις τι γίνεται. Ο Μιχάλης, ατάραχος, του λέει να μην ανησυχεί. 'Οσο είμαστε στα πράγματα δεν μας χρειάζονται λεφτά και, αν πέσουμε, τα λεφτά δεν θα μας σώσουν'. Ξεσπάει σε γέλια. Εγώ παγώνω, μαζί μου κι ο Μίχαλος» (σ.98).
Οι συμβάσεις.
Το φιλέτο των σκανδάλων της «επταετίας» υπήρξαν ωστόσο οι μεγάλες «αναπτυξιακές» συμβάσεις της περιόδου. * Η πρώτη υπογράφηκε με την αμερικανική πολυεθνική Litton (15.5.67), για «παροχήν υπηρεσιών οργανώσεως και διεκπεραιώσεως της οικονομικής αναπτύξεως ορισμένων περιοχών εις Κρήτην και Δυτικήν Πελοπόννησον» (ΦΕΚ 1972/Α/88). Είχε προταθεί το 1966 απ' την κυβέρνηση των αποστατών (κυρίως τον Μητσοτάκη), αλλά η Βουλή δεν τόλμησε να την ψηφίσει. Η Litton θα εισέπραττε όλα τα έξοδα που έκανε «βοηθώντας» το δημόσιο (συν κέρδος 11%) και προμήθεια 2% επί των κεφαλαίων (ή των δανείων) που θα έφερνε, θεωρητικού ύψους 800.000.000 δολαρίων. Ως «προκαταβολή», το δημόσιο της κατέβαλε 1.200.000 δολάρια. Στην πράξη, η εταιρεία αρκέστηκε να ξεκοκκαλίζει τα ποσοστά επί των ...εξόδων της: «Το κέρδος μας είναι φυσικά δυσανάλογα μεγάλο», παραδεχόταν (στις ΗΠΑ) ο υπεύθυνος του προγράμματος, «επειδή δεν έχουμε κάνει βασική επένδυση. Η επένδυση είναι το καλό μας όνομα». Τελικά η σύμβαση λύθηκε στις 15.10.69, με καταβολή από το κράτος των δαπανών της εταιρείας -συν 11%- ακόμη και κατά την ...«περίοδο τερματισμού» (ΦΕΚ 1969/Α/268). Επίσημη δικαιολογία: «αι ελληνικαί υπηρεσίαι είναι εις θέσιν να συνεχίσουν άνευ ειδικής εξωτερικής βοηθείας τας προσπαθείας δια την ανάπτυξιν» (Βήμα, 16.10.69). * Απίστευτα επαχθής ήταν και η σύμβαση για την κατασκευή της Εγνατίας, που ο Μακαρέζος υπέγραψε με τον αμερικανό εργολάβο Ρόμπερτ Μακντόναλντ (ΦΕΚ 1969/Α/15). Το δημόσιο έβαζε 45 απ' τα 150 εκατομμύρια δολάρια του έργου, «διευκόλυνε» τον «επενδυτή» με ομόλογα 80.000.000 κι εγγυόταν για τα δάνειά του. Το έργο θα γινόταν από έλληνες υπεργολάβους, ενώ ο «ανάδοχος» θα φρόντιζε απλώς για μελέτες και δάνεια, εισπράττοντας αμοιβή 14% επί των εξόδων (συμπεριλαμβανόμενης της δημόσιας χρηματοδότησης!) - τα 4.500.000 δολάρια «εν είδει προκαταβολής». «Εάν κατά την διάρκειαν της μελέτης ήθελεν διαπιστωθή» από τον ίδιο πως 150 εκατομμύρια δεν αρκούν, μπορούσε είτε να ψάξει γι' άλλα είτε απλά να «θεωρηθή εκτελέσας την σύμβασιν άμα τη συμπληρώσει της κατασκευής τμήματος της οδού, ούτινος η αξία ανέρχεται εις δολλ. ΗΠΑ 150.000.000» (άρθρο 1§4). Τελικά, δε βρήκε ούτε τα προβλεπόμενα κι έφυγε, αφού το δημόσιο επιβαρύνθημε με 1 ½ δις δρχ. * Ο ελληνοαμερικανός Τομ Πάππας ήταν ήδη παρών με το διϋλιστήριο της ESSO στη Θεσσαλονίκη, επένδυση του 1962 που είχε καταγγελθεί ως σκανδαλωδώς προνομιακή. Το Μάιο του 1972, η χούντα τον απάλλαξε από τις αντισταθμιστικές υποχρεώσεις που είχε αναλάβει, για ανέγερση έξι αγροτοβιομηχανικών μονάδων σε διάφορα σημεία της χώρας (ΦΕΚ 1972/Α/72). Του έδωσε και άδεια για τα εργοστάσια της Coca Cola, που οι κοινοβουλευτικές κυβερνήσεις δεν ενέκριναν, ως ανταγωνιστικά προς τη ντόπια παραγωγή αναψυκτικών (ΦΕΚ 1968/Α/201). Θερμός υποστηρικτής της χούντας, ο Πάππας πρωταγωνίστησε ως γνωστόν στο «ελληνικό Γουτεργκέιτ», ανακυκλώνοντας κονδύλια της CIA για το χρηματισμό του Νίξον απ' τους δικτάτορες. Ενας προσωπάρχης του με σκανδαλώδες παρελθόν, ο Παύλος Τοτόμης, διορίστηκε το 1967 υπουργός Δημόσιας Τάξης και κατόπιν πρόεδρος της ΕΤΒΑ. * Μητέρα όλων των μαχών υπήρξε ωστόσο το ντέρμπι των μεγιστάνων (Ωνάσης, Νιάρχος, Βαρδινογιάννης, Ανδρεάδης, Λάτσης κ.ά) για το 3ο διϋλιστήριο της χώρας. Ο Παπαδόπουλος τάχθηκε αποφασιστικά υπέρ του Ωνάση, σε βίλα του οποίου (στο Λαγονήσι) έμενε αντί συμβολικού ενοικίου, ενώ ο Μακαρέζος υπέρ του Νιάρχου. Η σύγκρουση έφτασε στα άκρα, με απόπειρες πραξικοπημάτων κι έκτακτους ανασχηματισμούς. Τελικά ο Ωνάσης τα παράτησε, ακυρώνοντας τη «μεγαλειώδη» σύμβαση που είχε υπογράψει και παίρνοντας πίσω την εγγύησή του, το 3ο διϋλιστήριο μοιράστηκε μεταξύ Ανδρεάδη και Λάτση (ΦΕΚ 1972/Α/130) κι ένα 4ο παραχωρήθηκε στο Βαρδινογιάννη (ΦΕΚ 1972/Α/181). Μια λεπτομέρεια αυτής της τιτανομαχίας, από την εμπιστευτική ενημέρωση Χατζηγιάννη προς τον Παπάγο (25.11.70), παρουσιάζει ιδιαίτερο ενδιαφέρον με βάση τα σημερινά δεδομένα: «Σε άλλο υπουργικό συμβούλιο, παραβρισκόταν ο Καρδαμάκης, ο οποίος εισηγήθηκε την αγορά μηχανημάτων από τη Siemens και την AEG χωρίς διαγωνισμό, για να μπορέσει να ανταποκριθεί η ΔΕΗ στο πρόγραμμά της, που καθυστερούσε λόγω των δυσκολιών εκτέλεσης των συμφωνιών Ωνάση. Ο Παπαδόπουλος έλυσε μόνος του το θέμα, αποδεχόμενος την αγορά από τη μια εταιρεία».
Το «Τάμα του Εθνους».
Υπήρξε ίσως το χαρακτηριστικότερο σκάνδαλο της χούντας: ο τέλειος συνδυασμός της επαγγελίας μιας «Ελλάδος Ελλήνων Χριστιανών» με τη μεγαλομανία του δικτάτορα και το ξάφρισμα υπέρογκων δημόσιων κονδυλίων. Στις 14 Δεκεμβρίου 1968 ο Παπαδόπουλος εξήγγειλε την ανέγερση ενός μνημειώδους ναού του Σωτήρος στα Τουρκοβούνια -ως εκπλήρωση, υποτίθεται, της σχετικής υπόσχεσης της Δ΄ Εθνοσυνέλευσης του 1829 προς το Θεό σε περίπτωση απελευθέρωσης της Ελλάδας. Σύμφωνα άλλωστε με τη χουντική προπαγάνδα, η «επανάστασις» της 21ης Απριλίου 1967 δεν ήταν παρά η άμεση συνέχεια -και ολοκλήρωση- του 1821. Το έργο εγκρίθηκε στις 5.1.69 σε κοινή συνεδρίαση υπουργικού συμβουλίου και αρχιεπισκόπου. Για την επίβλεψή του συστήθηκε το Μάιο μια «Ανώτατη Επιτροπή» με πρόεδρο τον ίδιο τον πρωθυπουργό Γ. Παπαδόπουλο και μέλη τον αρχιεπίσκοπο Ιερώνυμο, τους υπουργούς Εσωτερικών Στ. Πατττακό, Συντονισμού Ν. Μακαρέζο, Παιδείας Θ. Παπακωνσταντίνου, Δημ. Εργων Κ. Παπαδημητρίου και τον υφυπουργό Προεδρίας Κ. Βοβολίνη. Ενα δεύτερο σώμα, το «Γνωμοδοτικό Συμβούλιο», αποτελούνταν από τον πρόεδρο της Ακαδημίας, τους πρυτάνεις του Πανεπιστημίου και του ΕΜΠ, το δήμαρχο Αθηναίων, το Γενικό Διευθυντή Αρχαιοτήτων και τον κοσμήτορα της Αρχιτεκτονικής. Στο εγχείρημα μετείχε, με άλλα λόγια, σύμπασα η ανώτατη πολιτική και πνευματική ηγεσία του καθεστώτος. Για το είδος της προπαγάνδας που συνόδευσε την εξαγγελία, αποκαλυπτικό είναι ένα απόσπασμα από την «Ηχώ των Ενόπλων Δυνάμεων» (3.6.73): «Ο Ναός του Σωτήρος Χριστού, αφ' ενός μεν υλοποιεί την υπόσχεσιν που έδωσε το Εθνος προς τον Θεό, και αφ' ετέρου θ' αποτελέση, μετά την οικοδόμησίν του, το τρίτο αρχιτεκτονικό οικοδόμημα των Αθηνών, μετά τον κλασικό Παρθενώνα και τον Βυζαντινό Λυκαβηττό». Η επιστημονική κοινότητα των 1.857 ελλήνων αρχιτεκτόνων δεν φάνηκε πάντως να δείχνει τον ίδιο ενθουσιασμό. Τρεις διαδοχικοί διαγωνισμοί «προσχεδίων» και «ιδεών» μεταξύ 1970 και 1973 κατέληξαν σε φιάσκο: παρά τα τεράστια «βραβεία» που τους συνόδευαν (από 300.000 μέχρι 5.000.000 δραχμές, όταν ο μέσος μισθός του ιδιωτικού τομέα ήταν γύρω στις 4.000 δραχμές), οι προτάσεις που υποβλήθηκαν ήταν αντίστοχια 7, 35 και 31. Τελικά και οι τρεις διαγωνισμοί κηρύχθηκαν άγονοι - μάλλον δίκαια, αν κρίνουμε από τις μακέτες που δημοσιεύθηκαν μεταδικτατορικά στο «Αντί» (30.11.74). Ακόμη κι έτσι, 3.650.000 δρχ διανεμήθηκαν σε ελάσσονες «επαίνους». Απείρως μεγαλύτερη τέχνη επιδείχθηκε στη διασπάθιση των χρημάτων. Τον Ιούνιο του 1969 ανακοινώθηκε η σύσταση «Ειδικού Ταμείου» για την οικονομική διαχείριση του «τάματος». Σύμφωνα με τον τελικό απολογισμό του που δημοσιεύθηκε μετά την ανατροπή του Παπαδόπουλου («Εστία» 19.1.1974), το «Ταμείο» εισέπραξε συνολικά 453.300.000 δρχ: 45,5 εκατομμύρια ως επιχορήγηση απ' τον τακτικό προϋπολογισμό, 180 εκατομμύρια από «δωρεές, εισφορές, κλπ» και 230 εκατομμύρια σε δάνεια. Ενα μέρος των «εισφορών» ήταν επίσης δημόσιο χρήμα (η Αγροτική Τράπεζα «πρόσφερε» π.χ. 10 εκατομμύρια), ενώ το υπόλοιπο προήλθε από το υστέρημα του φιλοχρίστου και φιλοθεάμονος κοινού - όπως ο συνταξιούχος δημόσιος υπάλληλος που θυσίασε στο «Τάμα» ολόκληρο το εφάπαξ του (109.455 δρχ), εισπράττοντας «τα συγχαρητήρια του πρωθυπουργού δια του υπουργού Προεδρίας» («Νέα» 31.12.68). Σύμφωνα ωστόσο με τον ίδιο απολογισμό, το 90% των εσόδων είχε ήδη καταναλωθεί σε απαλλοτριώσεις, «δαπάνες μελετών», προπαρασκευαστικά έργα και «δαπάνες διοικήσεως και λειτουργίας»! «Φαίνεται ότι ο Ναός του Σωτήρος, που πρόκειται να ανεγερθή πάνω στα Τουρκοβούνια, θα είναι απ' τους πιο θαυματουργούς στη χώρα μας», σχολίαζαν τις επόμενες μέρες τα «Νέα» (26.1.74). «Γιατί, πριν ακόμα κτισθή, πριν καν γίνουν τα σχέδια για την κατασκευή του, δαπανήθηκαν -λες από θαύμα- τα 406 εκατομμύρια δραχμές από τα 453 εκατομμύρια που είχαν τελικά συγκεντρωθεί. Πάντως κι οι πιο ολιγόπιστοι θαύμασαν το γεγονός ότι με εντελώς κανονικό τρόπο αναλώθηκε ολόκληρο το τεράστιο αυτό ποσόν για ένα έργο του οποίου ακόμα δεν κατάφεραν οι υπεύθυνοι να έχουν ούτε το σχέδιο. [...] Αφού λεφτά δεν υπάρχουν πιά, αφού ούτε καν τα σχέδια του ναού δεν έχουν γίνει ακόμη, η υπόθεση αυτή θα πρέπει να λήξη εδώ και όλοι θα φροντίσουμε να ξεχασθή».
ΔΙΑΒΑΣΤΕ
Jean Meynaud «Οι πολιτικές δυνάμεις στην Ελλάδα» (Αθήνα 2002, εκδ. Σαββάλας) Η σφαιρικότερη ανάλυση της ελληνικής πολιτικής και κοινωνικής ζωής κατά τη δεκαετία του '60. Ο 2ος τόμος είναι αφιερωμένος στα Ιουλιανά και τη δικτατορία.
Σταύρος Ζορμπαλάς «Ο νεοφασισμός στην Ελλάδα (1967-1974)» (Αθήνα 1978, εκδ. Σύγχρονη Εποχή) Ανάλυση του δικτατορικού καθεστώτος, με έμφαση στη διαπλοκή του με το μεγάλο κεφάλαιο και τον ξένο παράγοντα. Ενδιαφέρουσα πρωτογενής τεκμηρίωση.
Δ. Μπενάς «Η εισβολή του ξένου κεφαλαίου στην Ελλάδα» (Αθήνα 1976, εκδ. Παπαζήση) Εκτενής παρουσίαση των αμαρτωλών συμβάσεων της χούντας κι ακτινογραφία της διαπλοκής ντόπιου και ξένου κεφαλαίου κατά τη δεκαετία του '70.
Γιώργης Κρεμμυδάς «Οι άνθρωποι της χούντας μετά τη Δικτατορία» (Αθήνα 1985, εκδ. Εξάντας) Δημοσιογραφική καταγραφή προσώπων και πραγμάτων, αποτυπώνει τις πολλαπλές ταχύτητες (και, συχνά, την πλήρη απουσία) «κάθαρσης» των συνεργατών της δικτατορίας.
Ευάγγελος Κουλουμπής «...71 ...74: Σημειώσεις ενός πανεπιστημιακού» (Αθήνα 2002, εκδ. Πατάκη) Ημερολογιακή καταγραφή συνομιλιών και συναντήσεων του -εξ Αμερικής ορμώμενου- συγγραφέα με στελέχη, οπαδούς και αντιπάλους του καθεστώτος κατά την τελευταία τριετία του.
Ντέλλα Ρουφογάλη-Ρούνικ «Να γιατί...» (Αθήνα 2002, εκδ. Φερενίκη) Γλαφυρή αυτοβιογραφία της πάλαι ποτέ συζύγου του χουντικού αρχηγού της ΚΥΠ. Αποκαλυπτική για τον τρόπο ζωής του ηγετικού πυρήνα της χούντας, αλλά και για τη στενή διαπλοκή του με μικρούς και (κυρίως) μεγάλους καπιταλιστές.
Πηγή: www.iospress.gr
Χούντα και Παιδεία
-1. Εκδίωξη των εκπαιδευτικών που είχαν αριστερό φρόνημα.
-2. Επαναπρόσληψη συνταξιούχων εκπαιδευτικών με γνωστά φρονήματα.
-3. Πρόσληψη νέων εκπαιδευτικών που διέθεταν πιστοποιητικό κοινωνικών φρονημάτων.
-4. Οι μαθητές υποχρεώθηκαν να υμνούν τους συνταγματάρχες.
-5. Απαγόρευαν στους εκπαιδευτικούς να χρησιμοποιούν μέχρι και την λέξη κόκκινο επειδή παρέπεμπε στο κομμουνισμό.
-6. Οι μαθητές που έγραφαν με το αριστερό υποχρεώνονταν να γράψουν με το δεξί, ακόμα και δια της βίας, επειδή η γραφή με το αριστερό ισοδυναμούσε με υποσυνείδητη ροπή προς τον κομμουνισμό και έπρεπε να παταχθεί!
-7. Οι μαθητές έπρεπε να κάνουν ομιλίες και να διαγωνίζονται σε εκθέσεις υπέρ της χούντας.
-8. Απαγορεύονταν-κατάσχονταν τα εξωσχολικά βιβλία με κόκκινο εξώφυλλο επειδή παρέπεμπαν στο κομμουνισμό!
-9. Απαγορεύονταν-κατάσχονταν βιβλία από συγγραφείς που η κατάληξή του επώνυμού τους θύμιζε Ρωσία ή κομμουνισμό, όπως Τσέχοφ, Ντοστογιέφσκι, Ζερβό (ζερβά=αριστερά) κτλ.
-10. Η εγκύκλιος 182 καθόριζε αυστηρώς την συμπεριφορά των εκπαιδευτικών και την καθημερινή εξύμνηση των συνταγματαρχών.
Χούντα και Ανθρώπινα Δικαιώματα
-1. Βασανιστήρια και εξορίες όσων δεν διέθεταν πιστοποιητικό κοινωνικών φρονημάτων. Τα βασανιστήρια ήταν απαραίτητα για την προστασία του πολιτισμού μας!
-2. Κατάλυση του ασύλου της κατοικίας, ελεύθερη είσοδος οποιαδήποτε ώρα της ημέρας στην οικία οποιουδήποτε θεωρούνταν ύποπτος.
-3. Ο ΟΤΕ παρακολουθούσε μαζικά τις τηλεφωνικές συνομιλίες των πολιτών.
-4. Από τα ΕΛΤΑ αφαιρούσαν την αλληλογραφία και την έλεγχαν στην κρατική ασφάλεια. Αν εγκρίνονταν το περιεχόμενο έφευγε για τον παραλήπτη.
-5. Λογοκρισία σε κάθε έντυπο μέσο, στις τέχνες και τα γράμματα.
-6. Από το δημόσιο εκδιώχθηκαν όσοι είχαν αριστερό φρόνημα ή δεν διέθεταν πιστοποιητικό κοινωνικών φρονημάτων.
-7. Όσοι δεν τηρούσαν την επιβαλλόμενη συμπεριφορά περνούσαν στρατοδικείο.
-8. Θυρωροί, περιπτερούχοι, οδηγοί λεωφορείων, ταξί και ιδιοκτήτες καφενείων προσεγγίζονταν από την ασφάλεια για να γίνουν πληροφοριοδότες με αντάλλαγμα την ευνοϊκή μεταχείριση από το καθεστώς.
Χούντα και Οικογενειοκρατία
-1. Ο Παπαδόπουλος διόρισε όλα του τα αδέρφια σε επιτελικές θέσεις στο δημόσιο. Ο Κώστας Παπαδόπουλος Στρατιωτικός ακόλουθος, Γενικός Γραμματέας του Υπουργείου Προεδρίας, Περιφερειακός Διοικητής Αττικής και Υπουργός παρά τω Πρωθυπουργώ. Ο Χαράλαμπος Παπαδόπουλος από χαμηλόβαθμος δημόσιος υπάλληλος διορίστηκε Γενικός Γραμματέας Δημοσίας Τάξης.
-2. Οι χουντικοί διόριζαν τους συγγενείς τους στις δημόσιες υπηρεσίες. Όπως ο Μακαρέζος που διόρισε τον κουνιάδο του Α. Ματθαίου Υπουργό Γεωργίας και αργότερα Βορείου Ελλάδας από όπου και ακολούθησαν τα γνωστά σκάνδαλα με τα λεφτά των αγροτικών συνεταιρισμών. Ο Ι Λαδάς διοικητής της ΕΑΤ-ΕΣΑ, Γενικός Γραμματέας στα υπουργεία Δημόσιας Τάξης, Τουρισμού και μετέπειτα Υφυπουργός Εσωτερικών - περιφερειακός διοικητής Θεσσαλίας και υπουργός Κοινωνικών Υπηρεσιών ενεπλάκη σε δύο σκάνδαλα διαφθοράς: το ένα με τα θαλασσοδάνεια και το άλλο με τους διορισμούς δύο εξαδέλφων του. Συγκεκριμένα, ο ένας διορίστηκε στρατηγός και διοικητής της ΑΣΔΕΝ, ενώ ο έτερος τοποθετήθηκε στη θέση του Γενικού Γραμματέα του Υπουργείου Κοινωνικών Υπηρεσιών.
-3. Άλλαξαν οι διοικήσεις των Οργανισμών και πληρώθηκαν από τους λεγόμενους νομιμόφρονες και ευσυνείδητους δημοσίους υπαλλήλους που όλως τυχαίως ήταν συγγενείς τους.
-4. Οι χουντικοί έδιναν τις εργολαβίες του δημοσίου σε δικά τους πρόσωπα. Από τα μεγαλύτερα έργα ανέλαβε ο γαμπρός του Παττακού, Α. Μεϊντάσης, με τη συμβολή του Δήμου Αθηναίων. Είναι τα γνωστά σκάνδαλα Μεϊντάση με τις μελέτες, τα υπόγεια γκαράζ στην πλατεία Κλαυθμώνος και την οδό Λιοσίων, το Πνευματικό Κέντρο στην Ακαδημίας, τις επαύλεις, τις κατασκηνώσεις του Δ. Αθηναίων και άλλα.
-5. Οι χουντικοί και οι συγγενείς τους έπαιρναν άτοκα δάνεια για να ανοίξουν επιχειρήσεις τις οποίες και δεν άνοιγαν ποτέ. Τα δάνεια της ΕΤΒΑ (1,5 δις δρχ) τα έδινε ο Παύλος Τοτόμης- πρώην υψηλόβαθμο στέλεχος του Τομ Πάπας (EssoPappas κτλ), Υπουργός Δημόσιας Τάξης των χουντικών και μετέπειτα Πρόεδρος της ΕΤΒΑ.
-6. Οι χουντικοί τριπλασίασαν το μισθό του πρωθυπουργού και των υπουργών. Ενώ ο μέσος μισθός ενός εργαζόμενου στον ιδιωτικό τομέα ήταν 3.500 δρχ την ίδια εποχή ο μισθός του Παπαδόπουλου έφτασε και τις 55.000 δρχ και των Υπουργών τις 35.000 δρχ. Τα μέλη του υπουργικού συμβουλίου έπαιρναν εκτός έδρας αποζημίωση με φωτογραφική διάταξη. 1000 δρχ για τον Πρωθυπουργό και 850 δρχ για τους υπουργούς-υφυπουργούς τους για κάθε μέρα που βρίσκονταν εκτός Υπουργείου!
-7. Ο Παπαδόπουλος άλλαξε το νόμο διαζυγίων για λίγες ώρες προκειμένου να χωρίσει και να μπορέσει να νομιμοποιήσει τον δεσμό του με την γραμματέα της ΚΥΠ Δέσποινα Γάσπαρη. Ο νόμος του αυτόματου διαζυγίου έλεγε ότι όποιος ήταν εν διαστάσει για 7 συναπτά έτη τότε έβγαινε το διαζύγιο του αυθημερόν! Το βράδυ πέρασε το νόμο, τα ξημερώματα έκανε την αίτηση, το πρωί βγήκε η απόφαση και την ΙΔΙΑ ώρα κατήργησε το νόμο!
-8. Με τον νόμο περί ευθύνης υπουργών έδιναν ασυλία στα μέλη της κυβέρνησης και παρέγραφαν όποιο αδίκημα και αν είχαν τελέσει τόσο οι υπουργοί - υφυπουργοί όσο και τα ανώτερα στελέχη του δημοσίου που ήταν συγγενείς τους! Αυτόν τον νόμο ουσιαστικά βελτίωσε ο Βενιζέλος...
-9. Νομοθέτησαν με τρίμηνη θητεία σε υπουργική θέση να λαμβάνει ο χουντικός την ανωτάτη σύνταξη ανεξαρτήτως της συντάξεως που θα ελάμβανε ως στρατιωτικός... δηλαδή διπλή σύνταξη!
-10. Νομοθέτησαν το 1970 τη στεγαστική αποκατάσταση όλων των αξιωματικών "διαδραματισάντων εξέχοντα ρόλον" στο πραξικόπημα!
Χούντα, Πελατοκρατία και άλλα Σκάνδαλα
-1. Στις 9 Μαΐου στου 1967 έκαναν άρση της μονιμότητας των Δημοσίων Υπαλλήλων, και με τις Επιτροπές κατά Νομαρχία προχώρησαν σε απολύσεις, προκειμένου να τοποθετηθούν στη θέση των απολυμένων τα δικά τους παιδιά.
-2. Στα υψηλά αξιώματα μπήκαν απόστρατοι για να έχουν και δεύτερο μισθό.
-3. Οι πληροφοριοδότες του καθεστώτος ετύγχαναν ασυλίας και προνομίων όπως άδειες ταξί, περιπτέρων, φορτηγών, κυλικείων κτλ.
-4. Βάφτισαν αντιστασιακούς τους ταγματασφαλίτες που συνεργάστηκαν με τους ΝΑΖΙ την περίοδο της κατοχής, και έτσι τους μοίρασαν συντάξεις και άδειες ταξί, περιπτέρων, φορτηγών, κυλικείων κτλ.
-5. Όσοι στρατιωτικοί στήριξαν το καθεστώς έλαβαν αυξήσεις μισθολογικές και γαλόνια. Οι αποστρατευμένοι διορίστηκαν δήμαρχοι, κρατικοί επίτροποι, σε διάφορες κρατικές θέσεις, ιδρύματα, μεγάλες δημόσιες επιχειρήσεις, συλλόγους, σωματεία και αλλού, εξασφαλίζοντας ένα καλό μισθό παράλληλα με τη σύνταξή τους. Η χώρα έφτασε να έχει πιο πολλούς απόστρατους στρατηγούς από τις ΗΠΑ σε σχέση με τον πληθυσμό της!
-6. Ο Παπαδόπουλος εγκαινίαζε έργα σε μακέτες όπως για παράδειγμα η Εγνατία Οδός, το εργοστάσιο της Peugeot. Πάνω από 100 έργα διαφημίστηκαν από τα ελεγχόμενα ΜΜΕ ότι έχουν γίνει ενώ δεν είχαν γίνει ποτέ! Το ελληνικό δημόσιο έδωσε πάνω από 38 εκατ. δολάρια για την Εγνατία Οδό και δεν έγινε ποτέ! Ο Μακαρέζος υπέγραψε με τον εργολάβο Ρόμπερτ Μακντόναλντ, σύμβαση για την Εγνατία Οδό (ΦΕΚ 1969/Α/15), ο Μακντόναλντ πήρε τα λεφτά (39 εκατ δολάρια) εξαφανίστηκε και η Εγνατία Οδός έμεινε στη μακέτα.
-7. Ο Παπαδόπουλος διαφήμιζε επενδύσεις από το εξωτερικό που δεν ήρθαν ποτέ, ενώ το κράτος δαπανούσε χρήματα για την υποτιθέμενη έλευση των επενδύσεων. Χαρακτηριστικό το σκάνδαλο Λίττον, όπου έδωσαν στην αμερικανική εταιρεία Λίττον πλέον του ενός εκατομμυρίου δολαρίων για να φέρει επενδύσεις άνω των 850 εκατομμυρίων δολαρίων. Ήταν μια εικονική συμφωνία για να φαγωθούν χρήματα από τους χουντικούς όπως παραδέχτηκαν μετά τα στελέχη της εταιρείας.
-8. Το σκάνδαλο των μαύρων-σάπιων κρεάτων της Αργεντινής με τη δωροληψία κατά συρροήν από μεγαλεμπόρους της Ροδεσίας για τη μονοπωλιακή εξασφάλιση αδειών εισαγωγής κρέατος, με αποτέλεσμα τις παράνομες ανατιμήσεις σε βάρος των καταναλωτών.
-9. Τα σκάνδαλα με τον Τομ Πάππας όπου η χούντα τον απάλλαξε από τις αντισταθμιστικές υποχρεώσεις που είχε αναλάβει, για ανέγερση έξι αγροτοβιομηχανικών μονάδων σε διάφορα σημεία της χώρας (ΦΕΚ 1972/Α/72). Του έδωσε και άδεια για τα εργοστάσια της CocaCola, που οι κοινοβουλευτικές κυβερνήσεις δεν ενέκριναν, ως ανταγωνιστικά προς τη ντόπια παραγωγή αναψυκτικών (ΦΕΚ 1968/Α/201).
-10. Τα σκάνδαλα για την μοιρασιά των διυλιστηρίων σε Ωνάση, Νιάρχο, Βαρδινογιάννη, Ανδρεάδη, Λάτση και Πάππα για το 3ο και το 4ο διυλιστήριο της χώρας. Μετά την αποζημίωση του Ωνάση ακυρώθηκε η λεόντειος σύμβαση που είχε υπογραφεί και έτσι το 3ο διυλιστήριο μοιράστηκε μεταξύ Ανδρεάδη και Λάτση (ΦΕΚ 1972/Α/130) κι το 4ο παραχωρήθηκε στο Βαρδινογιάννη (ΦΕΚ 1972/Α/181).
-11. Το σκάνδαλο με τη διασπάθιση των χρημάτων του Ειδικού Ταμείου για το "Τάμα του Έθνους". Το ταμείο στήθηκε και με χρήματα από δάνεια τραπεζών! Έκαναν φτερά το 90% των εσόδων, πάνω από 405 εκατ. δρχ.
-12. Το σκάνδαλο απευθείας αναθέσεων χωρίς διαγωνισμούς, στη Siemens, για τον εξοπλισμό της ΔΕΗ με υπερκοστολογήσεις και αδιαφανείς διαδικασίες.
-13. Το σκάνδαλο χρηματοδότησης της προεκλογικής εκστρατείας του Προέδρου των ΗΠΑ, Νίξον, μέσω του Τομ Πάππας, με 549.000 δολάρια!
Χούντα και Δικαιοσύνη
-1. Απομακρύνθηκαν 30 δικαστικοί που δεν ήταν συνεργάσιμοι με το καθεστώς, με ένα νόμο διάρκειας 3 ημερών που απαγόρευε τις ενστάσεις και την προσφυγή στο ΣτΕ για την αναίρεση της απόλυσης.
-2. Για να μην ασκήσουν την δικηγορία, και να εξοντωθούν οικονομικά οι απολυμένοι δικαστικοί, τους προσάπτουν την κατηγορία περί απολύσεως για πειθαρχικούς λόγους. Οι απολυμένοι δικαστικοί βλέπουν το κενό του νόμου και προσφεύγουν στο ΣτΕ, για το ότι απολύθηκαν δίχως να απολογηθούν για το παράπτωμα που τους κατηγορούσαν. Κερδίζουν την δίκη στο ΣτΕ, και ο Παπαδόπουλος βγάζει διάταγμα με το οποίο έκανε δεκτή την παραίτηση του Προέδρου του ΣτΕ, χωρίς όμως ο Πρόεδρος του ΣτΕ να έχει υποβάλλει ποτέ παραίτηση! Ο Πρόεδρος του ΣτΕ, Στασινόπουλος, εξακολούθησε να αρνείται να υποβάλλει την παραίτησή του, και ο Παπαδόπουλος τον θέτει σε κατ' οίκον περιορισμό!
-3. Έδιναν χάρη στους δικούς ανθρώπους, όπως για παράδειγμα η απονομή χάριτος (απ' τον Παπαδόπουλο) σ' ένα συντοπίτη της Ντέλλας Ρουφογάλη, πρώην μεγάλο ποδοσφαιριστή της τοπικής ομάδας Βέροιας και εξαγωγέα, που είχε καταδικαστεί με αποδείξεις για κατασκοπεία υπέρ της Βουλγαρίας.
-4. Ο Παπαδόπουλος έκτισε "νόμιμα"!!! αυθαίρετη βίλα, με ελικοδρόμιο, φυλάκια για σκοπιές κτλ μέσα στον Εθνικό Δρυμό της Πάρνηθας, αλλά και σαλέ στο όρος Μπέλες, για να κυνηγάει αγριογούρουνα!
Ο Παπαδόπουλος άλλαξε το νόμο διαζυγίων για λίγες ώρες προκειμένου να χωρίσει και να μπορέσει να νομιμοποιήσει τον δεσμό του με την γραμματέα της ΚΥΠ Δέσποινα Γάσπαρη. Ο νόμος του αυτόματου διαζυγίου έλεγε ότι όποιος ήταν εν διαστάσει για 7 συναπτά έτη τότε έβγαινε το διαζύγιο του αυθημερόν! Το βράδυ πέρασε το νόμο, τα ξημερώματα έκανε την αίτηση, το πρωί βγήκε η απόφαση και την ΙΔΙΑ ώρα κατήργησε το νόμο!
Χούντα και Οικονομία
-1. Το Δημόσιο Χρέος από 32 δις δρχ εκτοξεύτηκε στα 114 δις δρχ μέσα σε 7 χρόνια.
-2. Το έλλειμμα στο εμπορικό ισοζύγιο έγινε 5 φορές μεγαλύτερο μέσα σε 7 χρόνια.
-3. Υποδιπλασιάστηκε η αποταμίευση των πολιτών.
-4. Οι εργολάβοι λάμβαναν δάνεια από το εξωτερικό με εγγυήσεις του ελληνικού δημοσίου και στη συνέχεια γίνονταν ανάδοχες των δη΅όσιων έργων, ΅ε παραχώρηση των δανείων στο ελληνικό δημόσιο (είπατε κάτι για τη δημιουργική λογιστική;).
-5. Αυξήθηκε ο κρατικός δανεισ΅ός ΅ε έντοκα γρα΅΅άτια.
-7. Διπλασιάστηκε ο κρατικός δανεισμός σε συνάλλαγ΅α.
-8. Μόνο το 1973 αυξήθηκαν οι τιμές κατά 45-50% (9% αυξήθηκαν το 1974) συρρικνώνοντας στην πραγματικότητα το διαθέσιμο εισόδημα σε επίπεδα προ του 1965.
-9. Υποδιπλασιάστηκαν οι ξένες παραγωγικές επενδύσεις μέσα σε 7 έτη.
-10. Τριπλασιάστηκε ο πληθωρισμός, και οι αυξήσεις των μισθών υστερούσαν κατά πολύ σε σχέση με την αύξηση της παραγωγικότητας της εργασίας.
-11. Παρότι το διεθνές οικονομικό περιβάλλον εκείνη την περίοδο ήταν ευνοϊκό η χώρα δεν κέρδισε σε οικονομική βάση μέχρι την κρίση του 1973.
-12. Υποδιπλασίασαν την ανάπτυξη της αγροτικής οικονομίας από το 4.2% (το 1967) στο 1,8% (7ετία).
-13. Το κατά κεφαλήν αγροτικό εισόδημα έπεσε από το 55% το 1970 στο 43% του μέσου κατά κεφαλήν εθνικού εισοδήματος του 1970.
-14. Με το διάταγμα 1078/1971 φοροαπάλλαξαν το μεγάλο κεφάλαιο μειώνοντας τα έσοδα του ελληνικού δημοσίου και μετακύλησαν τις φοροαπαλλαγές αυτές στις πλάτες των φτωχών και μεσαίων στρωμάτων.
-15. Το σύνολο των επενδύσεων έπεσε από το 46% στο 39% παρότι οι δημόσιες επενδύσεις είχαν διπλασιαστεί.
-16. Οι εξαγωγές των αγροτικών προϊόντων μειώθηκαν από το 63% του συνόλου των εξαγωγών το 1968 στο 48%.
-17. Το έλλειμμα τρεχουσών συναλλαγών αυξήθηκε κατά οχτώ φορές μεταξύ του 1967 και 1972.
-18. Ο λόγος της αύξησης του διακινούμενου χρήματος εκτινάχθηκε από 7,1% το 1969 σε 28,5% το 1973, ενώ η παροχή χρήματος, η οποία περιλαμβάνει το διακινούμενο χρήμα και τις προσωπικές καταθέσεις, αυξήθηκε από 8,2% το 1969 σε 22,7% το 1973 αντίστοιχα.
-19. Το καθεστώς εισέπραττε το 55% τον φορολογικών εισοδημάτων του μέσω έμμεσων φόρων και το 36% μέσων άμεσων φόρων από τα νοικοκυριά. Οι κύριοι έμμεσοι φόροι απευθύνονταν στις χαμηλές και μεσαίες τάξεις μέσω φορολογίας σε προϊόντα και εισοδήματα. Ενώ το σύνολο των φόρων, ως ποσοστό, του μεικτού εθνικού εισοδήματος αυξήθηκε από 27,4% το 1966 σε 29,2% το 1972, οι κληρονομικοί φόροι μειώθηκαν ενώ οι φόροι επιχειρήσεων έδειξαν μείωση της τάξης του 10,9% την περίοδο 1972-73.