[I ΜατθαΦος (ιε΄ 22-28) καv A ΜΆρκος (ζ΄ 25-30) περιγράφουν τt θεραπεία τΖς κόρης μιΆς γυναίκας λληνίδας, Dχι βραίας, ποz μιλοζσε λληνικά, διότι γίνεται σαφtς διάκριση: Ε6ναι «λληνίδα Συροφοίνισσα στx γένος» («Κατp ΜΆρκον», ζ΄ 26). Στt νεοελληνικt πόδοση τφν χριστιανφν μεταφραστφν κατp κανόνα τx «λληνίς» μεταφράζεται σr «ε0δωλολάτρις». ) γυναΦκα αPτt πεσε στp πόδια τοζ 8ησοζ παρακαλφντας τον νp θεραπεύσΓ τtν ρρωστη κόρη της.] " «Κι κεΦνος δrν τΖς ποκρίθηκε οTτε μία λέξη. Καv τότε ο1 μαθητrς τxν πλησίασαν καv τοζ ε6παν· διφξε την, γιατv φωνάζει πx πίσω μας. Κι κεΦνος τοzς ποκρίθηκε: "Δrν ε6μαι σταλμένος παρp μόνο γιp τp χαμένα πρόβατα τοζ ο4κου τοζ 8σραήλ. Δrν ε6ναι σωστx νp παίρνΓς τx ψωμv πx τp παιδιp καv νp τx δίνΓς στp σκυλιά".» [) λέξη καv στxν ΜατθαΦο καv στxν ΜΆρκο ε6ναι «κυνάρια», δηλαδt μικρp σκυλιά.] («Κατp ΜατθαΦον» ιε΄ 26 καv «Κατp ΜΆρκον» ζ΄ 27-28). β. πιστολrς ποστόλου Παύλου " «Ε6πέ τις ξ αPτφν 4διος αPτφν προφήτης· ΚρΖτες εv ψεζσται, κακp θηρία, γαστέρες ργαί. ) μαρτυρία αUτη στvν ληθής. Δι' "ν α0τίαν λεγχε αPτοzς ποτόμως, 5να Qγιαίνωσιν ν τΗ πίστει.» («Πρxς Τίτον»,α΄ 12-13.) γ. «Πράξεις ποστόλων» " «Μέχρι καv λληνες βαλε μέσα στx 1ερx (συναγωγή) καv μόλυνε τxν γιο τοζτο τόπο» (κα΄ 28-29).3. ΚΕΙΜΕΝΑ ΠΑΤΕΡΩΝ ΤΗΣ ΕΚΚΛΗΣΙΑΣ[Τp πλεΦστα πx τtν πολύτομη κδοση «λληνες Πατέρες τΖς κκλησίας» τοζ χριστιανικοζ κδοτικοζ ο4κου «Γρηγόριος ΠαλαμΆς» (1980).] α. 8ωάννης Χρυσόστομος [Χαρακτηρίζει @νομαστικφς τοzς λληνες: " «μωρούς»: τόμος 18, σελ. 17, " κφέροντες «λόγους ματαίους καv καθάρτους»: 18,113, " «κυλιομένους Aμοζ μr πόρνους καv μοιχούς...»: 18,115, " «δεισιδαίμονας»: 34,429, " «α1μομείκτας μετp μητέρων καv δελφφν»: 34,459, " «σοφωτέρους πx τp ζχα»: 34, 497, " «στιγματισμένους», «χειροτέρους πx τοzς χοίρους ποz πασαλείβονται μr περιττώματα», «κυνικp καθάρματα», «παναθλίους», «παμμιάρους», «ναισχύντους» κ..] " Στx ργο του «ρμηνεία ε0ς τtν πρxς Ρωμαίους πιστολήν»: «Ποζ ε6ναι τώρα ο1 σοφοv τφν λλήνων μr τp πυκνά τους γένεια, μr τοzς ξωμους χιτφνες τους καv μr τp παραφουσκωμένα λόγια; Mλη τtν βάρβαρη λλάδα A σκηνοποιxς (A Παζλος) πέστρεψε (=κχριστιάνισε). ς ε6ναι κι αPτxς νάμεσά τους A περιβόητος Πλάτων, ποz τρεΦς φορrς πΖγε στt Σικελία, γεμΆτος πίδειξη καv κομπορρημοσύνη, μp κανεvς δrν τοζ δωσε προσοχή. Mμως κεΦνος A σκηνοποιxς Dχι μόνο στt Σικελία, Dχι μόνο στtν 8ταλία λλp καv σ' Eλη τtν ο0κουμένη πέταξε καv δrν σκανδάλισε, κι ε6ναι φυσικό, γιατv ο1 διδάσκαλοι δrν καταφρονοζνται πx τtν ργασία τους λλp π' τp ψέματά τους.» " ΑPτόθι: «Δrν βλέπετε στοzς (Hλυμπιακούς) γφνες, Eταν A γωνοθέτης βαδίζΓ διp μέσου τΖς γορΆς, πόση εPταξία καv σιωπt Qπάρχει στxν λαό; Πφς λοιπxν κεΦ ποz A Διάβολος πομπεύει Qπάρχει τέτοια σιωπή, κι δφ ποz ε6ναι A Χριστxς χει τόσο θόρυβο;» " Στtν Aμιλία του «Ε0ς Τεσσαρακοστήν»: « ς ντραποζν ο1 λληνες βλέποντας τ tν γάπη μ r τ tν A ποία ποδεχόμεθα κ αv σπαζόμεθα τxν ρχομx τΖς γίας ΤεσσαρακοστΖς κι ς @νομάζουν κεΦνοι γιορτrς καv πανηγύρια τt μέθη κι Eλες τvς λλες κολασίες κι σχήμιες.» " Στtν «Ε0ς τtν Α΄ Κορινθίους Δ΄ Iμιλίαν» του, τόμος 18, σελ. 92: «πόσον κοπίασεν A Πλάτων μr τοzς μαθητάς του μr τx νp μΆς συζητΗ περv γραμμΖς καv γωνίας καv σημείου καv περv ριθμφν ρτίων καv περιττφνκαv 4σων μεταξύ των καv νίσων, καv διp τέτοια θέματα λεπτεπίλεπτα aς A 1στxς τΖς ράχνης -διότι αPτp ε6ναι διp τtν ζωtν περισσότερον χρηστα πx κεΦνα τp Qφάσματα- καv χωρvς νp `φελήσΓ πολz $ @λίγον μr τpς συζητήσεις αPτpς γκατέλειψεν τσι τtν ζωήν;...». " Στtν «Ε0ς τtν Α΄ Κορινθίους, Iμιλία Ζ΄», τόμος 18, σελ. 197: «...διp νp καταισχύνωμεν καv τοzς λληνας. Διότι τώρα, ν καv θέλω νp πευθύνωμαι πρxς αPτούς, διστάζω, μήπως, νχ τοzς νικφμεν ε0ς τοzς λόγους καv ε0ς τtν λήθειαν τφν δογμάτων, πισύρομεν ε0ς βάρος μας τxν χλευασμxν πx τtν σύγκρισιν τοζ βίου, φοζ κεΦνοι μέν, ν καv εQρίσκωνται ε0ς τtν πλάνην καv δrν πιστεύουν ε0ς τίποτε 0σάξιον μr τtν 0δικήν μας πίστιν, Eμως ζοζν βίον φιλοσοφίας, νχ μεΦς κάμνομεν τx ντελφς ντίθετον. λλ' Eμως θp Aμιλήσω - διότι προσπαθοζντες νp νταγωνιζώμεθα αPτούς, 4σως πιδιώξωμε νp γίνωμε καλύτεροι πx αPτοzς καv ε0ς τtν 0δίαν τtν ζωήν.» " Στxν «ΚΣΤ΄ Λόγον ε0ς τtν Α΄ Κορινθίους», τόμος 18, Α΄, σελ. 177: «λλ'γ| τώρα θρηνφ, Eταν ο1 λληνες ε6ναι φιλοσοφώτεροι πx μΆς, ποz χομε ντολt νp μιμούμεθα γγέλους.» " Στtν παρ. β τΖς Iμιλίας «Mτι A Θεxς ε6ναι A Χριστός»: «(ο1 πόστολοι) τοzς βαρβάρους καv λληνας καv κάθε λλο θνος κατετρόπωσαν». " «Ο1 λληνες ε6ναι βρωμεροv καv πανάθλιοι, μιαροv καv παμμίαροι.» («Ε0ς τxν μακάριον Βαβύλαν», λόγος Β΄, παρ. α.) " «I Κύριός μας 8ησοζς Χριστός... ε6πε καv τοζτο: "λήθεια, λήθεια σΆς λέω, αPτxς ποz πιστεύει σ' μένα, τp ργα τp AποΦα κάνω γ| κι κεΦνος θp κάμΓ, καv μεγαλύτερα π' αPτp θp κάμΓ". Βέβαια πολλοv λλοι καv διδάσκαλοι &σαν καv μαθητrς ε6χαν καv θαύματα φανέρωσαν,Eπως καυχφνται ο1 παΦδες τφν λλήνων, κι Eμως οPδέποτε κανεvς π' αPτοzς σκέφθη τίποτε τέτοιο οTτε τόλμησε νp πΗ. ΟTτε μποροζσε ποτr κανεvς λληνας, κι ς &ταν τελείως διάντροποι («κν πάντΓ ναισχυντοΦεν»), νp παρουσιάσΓ προφητεία " τέτοιο λόγο δοσμένο σ' αPτούς... νχ γιp Eλα τ' λλα Aμιλοζν διάντροπα καv λένε ψέματα, Eσα τοzς κατέβουν στx κεφάλι, τίποτα τέτοιο δrν τόλμησαν νp πλάσουν ποτέ... «Πόση ε6ναι ! διαφορp νάμεσα στtν νωτερότητα τφν Χριστιανφν καv στt ντροπt («α0σχύνην») τφν λλήνων» (νθ. νωτ., παρ. ζ). " «(Ε6ναι δυνατx ο1 Χριστιανοv νp ε6ναι) χειρότεροι π' τοzς λληνες; Διότι, ν κεΦνοι γιp τtν δόξα πέδειξαν τόσο κενt φιλοσοφία, πόσο περισσότερο πρέπει μεΦς ο1 Χριστιανοv γιp τxν Θεx νp ε4μεθα νάρετοι;» (Iμιλία ΠΔ΄, περv τΖς αPτΖς πραγματείας καv «Mτι ο1 λληνες τοzς Χριστιανοzς ν πολλοΦς Qπερακοντίζουσι».) " «τσι καμε καv A Παζλος βρίσκοντας τx πίγραμμα (νν. τx «τχ γνώστσ θεχ», στtν θήνα) γραμμένο στx βωμx σpν σr παράταξι χθρική... Γιατv &ταν κεΦνο τx πίγραμμα ξίφος τφν θηναίων, μαχαίρι τφν χθρφν, μr αPτx τx μαχαίρι πέκοψε τx κεφάλι τφν χθρφν.» («Iμιλία ε0ς τpς Πράξεις τφν ποστόλων» Α΄.) " «Ταζτα οVν ννοήσαντες καv τtν νοιαν (βλακεία) καv παραπληξίαν (ποβλάκωση) τφν λλήνων...» («Ε0ς τxν πτωχxν Λάζαρον», λόγος Ε΄, παρ. γ.) " «...ντρέπει λληνας... )μεΦς γάρ σμεν α4τιοι, !μεΦς τοζ μένειν αPτοzς πv τΖς πλάνης». (Iμιλία ΟΒ΄ «Περv τΖς γάπης καv βίου @ρθοζ καv Eτι ταζτα μάλιστα τοzς λληνας ντρέπει».) " «(I γιος Βαβύλας) διήλεγξε (=φανέρωσε) τtν τφν λλήνων πάτην» («Ε0ς μακάριον Βαβύλαν», Β΄, παρ. κγ). " «I πόστολος Παζλος σκόρπισε τx χριστιανικx κήρυγμα καv ! λληνικt πλάνη διαλύθηκε» («Ε0ς τxν πόστολον Παζλον», Iμιλία Δ΄). " «Καταγελφντες μrν τΖς λληνικΖς πλάνης...» («Περv μοίρας καv προνοίας» Β΄). " «Φλυαρίες καv γελοιότητες ε6ναι Eλ' αPτp τΖς λληνικΖς νοησίας...» («Ε0ς τxν μακάριονΒαβύλαν» λόγος Β΄, παρ. δ). " «ληθφς λληνες εv παΦδες, γέρων δr οPδείς. Δέον γpρ τtν ο0κείαν νοιαν (βλακεία) θρηνεΦν...» (νθ. νωτ., παρ. ιθ). " «πx ποζ διδαχθήκατε τp ριστοτελικp διδάγματα; Ποιός προτίμησε τxν Πλάτωνα πx τp εPαγγέλια; Ποιός πέταξε ξω τx κήρυγμα τΖς (ληθινΖς) πίστης κι φερε μέσα τtν πιστη ναζήτηση; Ποζ μαθες τx γέννητος καv τx γεννητός;» (Στx «ν ρχΗ &ν A λόγος», παρ. β.) " «Καv γpρ παντα u964 ταζτα πx τΖς κατp τtν φιλοσοφίαν τtν ξωθεν νοίας τίκτετο, καv αUτη (= ! λληνικt φιλοσοφία) &ν τφν κακφν ! μήτηρ...» («Iμιλία ε0ς Α΄ πρxς Κορινθίους», τ. 18, σελ. 16.) " «Κανένα Dφελος καθαροζ βίου δrν Qπάρχει πx δόγματα διεφθαρμένα. ν λοιπxν τtν ξωθεν (=λληνική) σοφία κολουθοζν, δrν πρέπει νpτοzς θαυμάζουμε, λλp νp τοzς περιφρονοζμε, ποz κολουθοζν νόητους διδασκάλους («μωροΦς κέχρηνται διδασκάλοις»).» («Περv ναστάσεως κατp α1ρετικφν καv φιλοσόφων», παρ. γ.) " «ΟTτε γpρ περv Θεοζ οTτε περv κτίσεώς τι Qγιrς εQρεΦν δυνήθησαν κεΦνοι (ο1 λληνες σοφοί) " λλ' περ ! παρ' !μΦν χήρα πίσταται, ταζτα Πυθαγόρας οPδέποτε 'δει (=γνώριζε)· λλ' λεγον Eτι θάμνος στv καv 0χθύς, καv κύων γίγνεται ! ψυχή. Τούτοις οVν, ε6πέ μοι, προσέχειν δεΦ; Μεγάλοι ε0σvν ν τΗ κόμΓ κεΦνοι, καλοzς βοστρύχους (= κοτσίδες) τρέφουσι, καv τρίβωνας ναβέβληνται (=φορΆνε)· μέχρι τούτων αPτοΦς ! φιλοσοφία. ν δr τp νδοθεν 4δΓς, τέφρα καv κόνις καv Qγιrς οPδέν, λλp τάφος νεωγμένος A λάρυγξ αPτφν, πάντα καθαρσίας γέμοντα καv 0χφρος (σ.σ. «0χώρ»: τx πζον " τx δηλητήριο φιδιφν), καv τp δόγματα πάντα σκωλήκων.» " «"ΟPδεvς θεραπεύει τx κακxν διp τοζ κακοζ, λλp διp τοζ γαθοζ"· αPτp διδάσκουν μερικοv λληνες φιλόσοφοι. ς α0σχυνθφμεν λοιπόν,άν, νχ Qπάρχει τοιαύτη φιλοσοφία ε0ς τοzς νοήτους λληνας, μεΦς φαινόμεθα κατώτεροι.» («Iμιλία ε0ς 8ωάννην», 51,3.) " « ν ξεκινήσουμε νp παραθέτουμε τp δόγματά τους, θ' κολουθήσΓ πολz γέλιο («πολzς ψεται γέλως»).» " «Ποζ νζν ε0σv ο1 τοzς τρίβωνας ναβεβλημένοι, καv βαθz γένειον δεικνύοντες, καv ρόπαλα τΗ δεξι· φέροντες, ο1 τφν ξωθεν (λλήνων) φιλόσοφοι, τp κυνικp καθάρματα, ο1 τφν πιτραπεζίων κυνφν θλιώτερον διακείμενοι, καv γαστρxς νεκεν πάντα ποιοζντες;» («Ε0ς τοzς νδριάντας», ΙΖ΄.) " «(Ο1 λληνες φιλόσοφοι) ποτr δrν καμαν τx σωστό, λλp &σαν δειλοί, φιλόδοξοι, λαζόνες καv ε6χαν συλλόγιστα πάθη» («Ε0ς τxν μακάριον Βαβύλαν», λόγος Β΄, παρ. στ). " «(Ο1 πόστολοι κατάφερναν) τφν φιλοσόφων τtν γλφσσα νp δένουν, τφν ρητόρων τp στόματα νp κλείνουν» («Mτι A Θεxς ε6ναι A Χριστός», παρ. ε). " «(Ο1 λληνες φιλόσοφοι καv ρήτορες ε6ναι) καταγέλαστοι καv δrν διαφέρουν πx τp παιδιp ποz λένε νοησίες. Γιατv δrν μπόρεσαν νp πάρουν μr τx μέρος τους οTτε να σοφx " σοφο, οTτε νδρα " γυναΦκα, οTτε να μικρx παιδv πx τόσα θνη κι πx τόσους λαούς, λλp προκαλοζσαν τόσα γέλια τp βιβλία ποz ε6χαν γράψει, eστε, μόλις τp παρουσίαζαν, νp ξαφανίζωνται, γι' αPτx καv χάθηκαν τp περισσότερα. Κι ν διασώθηκε κανένα καv βρίσκεται κάπου, θp τx χουν σώσειο1 χριστιανοί. Τόσο δrν φοβόμαστε μtν πάθωμε κάποιο κακx πx τtν χθρα τους, τόσο περιφρονοζμε τtν πολυμήχανη δραστηριότητά τους». («Ε0ς τxν μακάριον Βαβύλαν» καv «Κατp 8ουλιανοζ καv πρxς λληνας», λόγος Β΄, παρ. β.) " «Κανένας βασιλιΆς, ποz παραδέχεται τtν λήθεια τοζ Χριστοζ, δrν βγαλε τέτοια προστάγματα ναντίον τφν λλήνων, σpν αPτp ποz πενόησαν ναντίον μας Eσοι λάτρεψαν τοzς δαίμονες (σ.σ. δηλ. τοzς λληνες θεούς). Κι Eμως, παρ' Eλο ποz ! πλάνη τΖς λληνικΖς δεισιδαιμονίας δrν νωχλήθηκε ποτr πx κανένα, σβησε μόνη της... Δrν πΆνε νp κρεμασθοζνε (ο1 λληνες σοφοί) πουθενp " νp γκρεμοτσακιστοζνε, φοζ δrν ξέρουν τί τοzς γίνεται;» (νθ. νωτ., παρ. γ). " «Τίποτε δrν κατώρθωναν, διότι τέτοια ε6ναι ! πλάνη (τφν λλήνων φιλοσόφων), eστε, καv ν κόμη κανεvς δrν τtν νοχλΗ, διαλύεται.» («Ε0ς τxν πόστολον Παζλον», Iμιλία Δ΄.) " «Καv A μrν πολλp ληρήσας (φλύαρος) Πλάτων σεσίγηκεν· οWτος (= A Πέτρος) δr φθέγγεται... πανταχοζ γΖς καv ε0ς τp πέρατα τΖς ο0κουμένης. Ποζ νζν τΖς λλάδος A τύφος (=λαζονεία); Ποζ τφν θηνφν τx Dνομα; Ποζ τφν φιλοσόφων A λΖρος (= μωρολογία);... Τί οVν οPκ ε0ς Πλάτωνα νήργησεν A Χριστός, οPδr ε0ς Πυθαγόραν, φησίν; Mτι πολλχ φιλοσοφωτέρα &ν ! Πέτρου ψυχt τφν ψυχφν κείνων. κεΦνοι μrν γpρ παΦδες Dντες &σαν Qπx τΖς κενΖς δόξης περιτρεπόμενοι πανταχοζ... ΟWτος (= A Πλάτων) μrν οVν πάντα τxν χρόνον νάλωσε περv δόγματα στρεφόμενος νόητα καv περιττά. Τί γpρ Dφελος κ τοζ μαθεΦν, Eτι μυΦα μετέπιπτεν, λλ' πέβαινε τΗ ν Πλάτωνι ο0κούσΓ ψυχΗ; Ποίας ταζτα οP ματαιολογίας; Πόθεν δt τοιαζτα ληρεΦν πεβάλετο; Ε0ρωνίας μεστxς &ν A νήρ, καv ζηλότυπος πρxς παντας διακείμενος. mσπερ οVν φιλονεικφν, μήτε ο4κοθεν μήτε παρ' τέρου χρήσιμόν τι ε0σαγαγών· οUτω παρp μrν τέρου τtν μετεμψύχωσιν δέξατο, παρp δr αυτοζ τtν πολιτείαν ε0σήγαγεν, νθα τp πολλΖς α0σχρότητος γέμοντα νομοθέτησε... Ποίαν οPχ Qπερβάλλει ταζτα νοιαν;... λλ' A κορυφαΦος τφν φιλοσόφων, aς δόκει, καv Eπλα ταΦς γυναιξv u960 περιτίθησι, καv κράνη, καv κνημΦδας, καv κυνφν οPδrν διαφέρειν, λέγει, τx νθρώπινον γένος... εv γpρ δι' αPτφν σπούδασεν A διάβολος.» («Κατp λλήνων»· «Σύγκρισις τοζ Πλάτωνος πρxς Πέτρον», παρ. γ.) " «Καv γιp νp μtν νομίσΓ κανείς, Eτι λέω μεγάλα λόγια, θp σΆς παρουσιάσω τp 4δια τp λόγια τοζ @δυρμοζ καv τΖς θρηνσδίας ποz κανε τότε A σοφιστtς (A Λιβάνιος) τΖς πόλεως στxν θεx αPτx (τxν πόλλωνα)... Κικόμα πές μου, σz ποz κάνεις τxν σοφό, ποιός ε6ναι A νεκρxς αPτxς (A γιος Βαβύλας) ποz νοχλεΦ τxν θεό σου. Γιατί, ψευτοφιλόσοφε («f ληρόσοφε»), δrν λές, ποιός &ταν A νεκρός;... Ποίαν νάπαυση στερηθήκαμε, μιαρr (Λιβάνιε);». " «θλιε καv ταλαίπωρε (Λιβάνιε).» («Ε0ς τxν μακάριον Βαβύλα», παρ. ιη καv ιθ.) [I φιλόσοφος Λιβάνιος QπΖρξε διδάσκαλος τοζ Χρυσοστόμου.] " «...λλp νp νατρέφετε τp παιδιp μr τtν παιδεία καv τtν νουθεσία τοζ Κυρίου... Διότι ! !λικία αPτt χει πολλt νοησία, καv στtν νοησία ρχονται νp προστεθοζν καv τφν λλήνων τp λόγια, Eταν τp παιδιp μάθουν, Eτι ο1 (λληνες) %ρωες ποz θαυμάζουν, αPτοv ε6ναι δοζλοι στp πάθη καv δειλοv στxν θάνατο. Mπως A χιλλέας Eταν λλάζΓ γνώμη, Eταν πεθαίνΓ γιp μία ρωμένη, Eταν λλος μεθ· κι λλα τέτοια πολλά. Χρειάζονται λοιπxν στx παιδv αPτp τp φάρμακα» (νθ. νωτ.). " «Τp παιδιά, νp Qπακοζτε στοzς γονεΦς σας σύμφωνα μr τx θέλημα τοζ Κυρίου... Mμως Eταν A γονέας ε6ναι λλην " α1ρετικός, τότε τx παιδv δrν πρέπει νp QπακούΓ.» («Ε0ς τtν πιστολtν πρxς φεσίους», Iμιλία 21, παρ. α.) " «Γιατv A γιος Βαβύλας παρακάλεσε τxν Θεx νp ρίξΓ φωτιp στx ναx (νν. τοζ πόλλωνος στtν Δάφνη) καv ! φωτιp αPτt κατάκαψε Eλη τtν @ροφή, φάνισε τx ε4δωλο μέχρι τx τελευταΦο κομμάτι, καμε τp πάντα στάχτη καv σκόνη.» («Ε0ς τxν μακάριον Βαβύλαν», Λόγος Β΄, παρ. ιζ.) " «Δrν πιτρέπεται κανεvς νp ζΗ νεξέλεγκτα, Eπως συνέβαινε μr τοzς λληνες, σr α0σχρότητα καv μέθη κι δηφαγία κι πολαύσεις καv πολυτέλεια.» («Περv τΖς ναστάσεως τφν νεκρφν».)
↧