ΤΟ ΧΡΙΣΤΕΜΠΟΡΙΟ ΣΤΗΝ ΤΗΝΟ!!ΤΟ ΑΠΙΣΤΕΥΤΟ ΠΑΡΕΜΠΟΡΙΟ ΠΟΥ ΔΕΝ ΑΚΟΥΜΠΑΕΙ ΤΟ ΚΡΑΤΟΣ!!

Τάματα... στην ελπίδα ΡΕΠΟΡΤΑΖ: Μάνος Χαραλαμπάκης, Πέτρος Στεφανής

Παρακλήσεις των πιστών με πολύτιμα αφιερώματα

Εκατοντάδες, πάσης φύσεως τιμαλφή, από δαχτυλίδια, σκουλαρίκια, βραχιόλια και περιδέραια έως επιστήθιοι σταυροί πιστών και κληρικών και εγκόλπια μητροπολιτών, έχουν εναποτεθεί ως αφιερώματα πάνω στη θαυματουργή εικόνα. Στην πλάτους 1,20 μέτρου βάση της, η Παναγία η Εκατονταπυλιανή έχει πίσω από το τζάμι της χρυσαφικά αξίας πολλών χιλιάδων ευρώ που φυλάσσονται με συναγερμό. Η εικόνα έχει ήδη κατεβεί από το τέμπλο. Από την 1η Αυγούστου έχει πάρει τη θέση της στο κέντρο του ναού ενόψει του Δεκαπενταύγουστου. Μέσα από τη γυάλινη προθήκη της, έξω από το ασημένιο πουκάμισο (επένδυση) της Παναγίας, φιγουράρει ένας «θησαυρός»: η παλιά εικόνα της είναι φορτωμένη με κάθε λογής ασημένια και χρυσά αφιερώματα, ακόμα και διαμάντια που πιστοί απ΄ όλη τη χώρα αλλά κι από το εξωτερικό θέλησαν να της δωρίσουν. «Μόλις έχουμε ανανεώσει τα περισσότερα τάματα. Αυτό κάνουμε τέτοια εποχή, στη μία και μοναδική φορά τον χρόνο που ανοίγουμε την πρόσοψή της. Τα μέχρι πρότινος εκτεθειμένα σε κοινή θέα τάματα αποσύρονται και φυλάσσονται στο εξής σε χρηματοκιβώτιο. Σειρά έχουν τώρα να κρεμαστούν όσα έχουν συγκεντρωθεί κατά τον τελευταίο χρόνο», λέει στα «ΝΕΑ» ο πρωθιερέας της Παναγίας της Εκατονταπυλιανής (ή Καταπολιανής) στην Παροικιά της Πάρου, π. Χρήστος Φουρνιστάκης, αντιπρόεδρος στη Διοικούσα Επιτροπή του ομώνυμου Ιερού Προσκυνήματος. «Μιλάμε για αφιερώματα μεγάλης αξίας, γι΄ αυτό και προστατεύονται με όλα τα απαραίτητα μέτρα ασφαλείας- ευτυχώς, δεν είχαμε κάποιο απρόοπτο μέχρι σήμερα», προσθέτει ο ίδιος. Οι ενδιαφερόμενοι για να αφήσουν πάνω στην εικόνα το αφιέρωμά τους θα πρέπει να απευθυνθούν στο λογιστήριο του Ιερού Προσκυνήματος, εξηγεί. Εκεί θα λάβουν και απόδειξη με αναφορά και περιγραφή του συγκεκριμένου αντικειμένου που θα παραδώσουν ως τάμα τους για την εικόνα. Εως ότου ανοίξει η γυάλινη προθήκη της, προκειμένου να τοποθετηθούν όσα από τα χιλιάδες συγκεντρωμένα αφιερώματα επιλεγούν τελικά προς έκθεση, καθένα τους θα φυλαχτεί στο θησαυροφυλάκιο. Κατά αραιά χρονικά διαστήματα, όλα αυτά τα πολύτιμα αφιερώματα εκποιούνται όποτε παραστεί ανάγκη να αξιοποιηθούν για ευαγείς σκοπούς. «Το Εκκλησιαστικό Γηροκομείου της Πάρου ανεγέρθη το 2006, με χρήματα από την τελευταία εκποίηση των ταμάτων προς την Παναγία μας. Κατά τον ίδιο τρόπο, καλύπτεται αυτή τη στιγμή και το 80% των εξόδων λειτουργίας και συντήρησής του. Ταυτόχρονα, σιτίζουμε σε καθημερινή βάση και 35 απόρους του νησιού μας, ενώ μισθοδοτούνται και 14 υπάλληλοι του Ιερού Προσκυνήματος...», υποστηρίζει. Και στην περίπτωση της θαυματουργής εικόνας της Παναγίας στην Τήνο, τα τάματα γίνονται λεφτά που πιάνουν τόπο, σύμφωνα με τους διαχειριστές τους. «Ολα αυτά τα χρυσαφικά που συγκεντρώνονται, κατά 90% δαχτυλίδια, βραχιόλια και μενταγιόν, συνολικής αξίας εκατομμυρίων ευρώ, προορίζονται για σημαντικούς φιλανθρωπικούς και πολιτιστικούς σκοπούς. Στη δεκαετία του ΄90, για παράδειγμα, μετά από άδεια του υπουργείου Εθνικής Παιδείας και Θρησκευμάτων, βγήκαν σε τοπική δημοπρασία. Στο τέλος, τα χρήματα που μαζεύτηκαν αξιοποιήθηκαν για την ανέγερση νέου γηροκομείου», δηλώνει ο αντιπρόεδρος του Πανελληνίου Ιερού Ιδρύματος Ευαγγελιστρίας Τήνου κ. Ευάγγελος Παρασκευάς- Γκύζης. Η απόλυτη διαφάνεια στα οικονομικά του ιδρύματος (ΝΠΔΔ) είναι δεδομένη, υποστηρίζει. Πέρα από τα τιμαλφή, που ζυγίζονται και περιγράφονται αναλυτικά στο γραμμάτιο δωρεάς που εκδίδεται σε δύο αντίγραφα πριν καταλήξουν στο θησαυροφυλάκιο, ακόμα και τα χιλιάδες μικρής αξίας επάργυρα τάματα των πιστών τυγχάνουν ειδικής διαχείρισης. «Τόσο το ειδικό κουτί όπου τα ρίχνουν οι πιστοί όσο και το παγκάρι ανοίγονται από εμάς ανά τακτά διαστήματα, με τρία κλειδιά: ένα έχει ο ταμίας του ιδρύματος, ένα εγώ- ως αντιπρόεδρός του- κι ένα τρίτο ο προϊστάμενος της τοπικής ΔΟΥ. Συγκεκριμένα, αφού συνεδριάσει το Διοικητικό Συμβούλιο, καλείται- εκ περιτροπής- ο τηνιακός λαός σε αίθουσα του νησιού, όπου ενώπιον όλων γίνεται η καταμέτρηση και για τα χρήματα από τα κεριά και για τα τάματα. ΣΤΟ ΛΟΓΙΣΤΗΡΙΟ Οι ενδιαφερόμενοι θα πρέπει να απευθυνθούν στο λογιστήριο όπου θα λάβουν απόδειξη με περιγραφή του αντικειμένου που θα παραδώσουν ως τάμα

«Αφησα μπροστά στην εικόνα της το ρολόι και τη ζώνη μου...» ΤΟ ΣΟΒΑΡΟΤΑΤΟ πρόβλημα υγείας με το οποίο διαγνώστηκε, στα δεκατέσσερά του, οδήγησε δύο φορές τον 22χρονο σήμερα Κυριάκο Ζαχαριάδη να αναζητήσει καταφύγιο στην Παναγία και να αντλήσει δύναμη κι ελπίδα μέσω ταμάτων. «Από 12 χρονών είχα καλή σχέση με την Εκκλησία. Πήγαινα κάθε Κυριακή στη Θεία Λειτουργία, πότε μόνος μου, πότε με τη μητέρα μου. Στην Κύπρο όπου μεγάλωσα, πήγαινα και στο Κατηχητικό, μεγαλώνοντας μάλιστα έκανα κι ο ίδιος κατήχηση σε μικρότερα παιδιά...», λέει σκιαγραφώντας τον πρότερο εκκλησιαστικό βίο του. «Μόλις οι γιατροί μού είπαν ότι, βάσει της τότε κλινικής κατάστασής μου, ήμουν ξεγραμμένος, πως έπρεπε άμεσα να υποβληθώ σε κρίσιμη επέμβαση, τα έχασα. Σε πρώτη φάση πήγα στο χωριό μου, στον Λαγκαδά Θεσσαλονίκης, όπου ήξερα για μια θαυματουργή εικόνα της Παναγίας, είχα ακούσει ότι θεράπευσε και παράλυτους. Τρεις μήνες αργότερα πήγα, ως Πόντιος, και στην Παναγία Σουμελά, στην Ημαθία. Παρακάλεσα και εκεί για το αυτονόητο, να με βοηθήσει η Παναγία να ξεπεράσω την ασθένειά μου και να ζήσω! Εντελώς αυθόρμητα, μάλιστα, άφησα μπροστά στην εικόνα της το ρολόι και τη ζώνη μου, ως "αντάλλαγμα" γι΄ αυτό που εγώ ζητούσα- σημασία, βέβαια, δεν έχει τι προσφέρεις εσύ, αλλά είναι θέμα του Θεού από κει και πέρα να αποφασίσει για την τύχη σου. Πράγματι, στην περίπτωσή μου το θαύμα έγινε, έβγαλα το πολύ δύσκολο αυτό χειρουργείο με απόλυτη επιτυχία και σήμερα πια είμαι μια χαρά! Λίγο καιρό μετά, για να εκπληρώσω κι εγώ το τάμα μου, πήγα ξανά εκεί για προσκύνημα, άναψα και μια λαμπάδα. Εκτοτε είμαι εκεί κάθε Δεκαπενταύγουστο!», λέει στα «ΝΕΑ». Σε ανάλογους, ιατρικούς, λόγους έχει στη συντριπτική πλειονότητα των περιπτώσεων την εξήγησή της και η προσφορά απλών μεταλλικών ταμάτων στους κατά τόπους ιερούς ναούς της χώρας. Απεικονίζουν συνήθως μια καρδιά, ένα πόδι, χέρι ή μάτι, άλλοτε κι ένα ολόκληρο σώμα. Μέσω αυτών, άλλοι θέλουν να ευχαριστήσουν την τύχη τους ή και τη συγκυρία που τους ευνόησε. Να ευχαριστήσουν, γιατί το πρόβλημα, το δικό τους ή των συγγενών τους, ξεπεράστηκε. «Δεν έχει σημασία η αξία» Οι περισσότεροι τα φέρνουν εκ των υστέρων, αφού έχει αίσια έκβαση το πρόβλημά τους. Υπάρχουν κι αυτοί που το κάνουν ως προκαταβολική παράκληση, ενόσω αναζητούν γιατρειά σ΄ αυτό που τους απασχολεί. Πολλοί είναι κι εκείνοι που αφήνουν χαρτιά ολόκληρα, όχι μόνο με τα ονόματα των ανθρώπων τους, αλλά και με ολόκληρο τον πόνο τους. Αλλοι, τέλος, προτιμούν, αντί ευχαριστήριου αφιερώματος, να ρίξουν επιπλέον χρήματα στο εκκλησιαστικό κουτί...», σημειώνει ο πρωθιερέας της Παναγίας της Εκατονταπυλιανής Πάρου, π. Χρήστος Φουρνιστάκης. Δεν έχει σημασία, υποστηρίζει, εάν ο πιστός αφήσει πάνω στην εικόνα αντικείμενο αξίας ενός ή ενός... εκατομμυρίου ευρώ, εάν χαρίσει ασήμι ή χρυσάφι. «Μετρά περισσότερο ο συμβολισμός, ότι βγάζει δηλαδή από πάνω του, από το χέρι ή τον λαιμό του, αυτό που φορά και το προσφέρει, σε ένδειξη ευγνωμοσύνης», λέει κι ο επί σειρά ετών κατά το παρελθόν γραμματέας και ταμίας του Ιερού Προσκυνήματος της Παναγίας Εκατονταπυλιανής, κ. Παναγιώτης Πατέλης. «Δεν εξευμενίζεται έτσι ο Θεός» ΕΧΕΙ ΑΞΙΑ ΚΑΙ διαφορετικό νόημα εάν πάει κάποιος σε μία εκκλησία- ακόμη κι αν έχει κάνει τάμα- με τα πόδια ή γονατιστός; Για τον δρα Θεολογίας κ. Αλέξανδρο Καριώτογλου, ο οποίος διδάσκει στο Παιδαγωγικό Τμήμα Δημοτικής Εκπαίδευσης του Πανεπιστημίου Θεσσαλίας, δεν έχουν ουσία τα παραπάνω, αλλά το ήθος του χριστιανού στην καθημερινότητά του. «Εχουν γίνει 35.000 βαφτίσεις από το 1980 έως σήμερα στην Παναγία της Τήνου; Θεολογικά αυτός ο αριθμός δεν μου λέει τίποτα. Πόσοι απ΄ αυτούς είναι ευσυνείδητοι χριστιανοί και πιστεύουν πραγματικά;» τονίζει ο κ. Καριώτογλου. «Τα τάματα είναι μία δεισιδαιμονία. Και δεν είναι γνωστά μόνο στον χριστιανισμό, αλλά ήταν και μία αρχαιοελληνική συνήθεια. Με τη χριστιανική πίστη δεν έχουν σχέση», λέει. Και συμπληρώνει ότι το γονάτισμα ή η πεζοπορία θεολογικά δεν μπορούν να στηριχτούν. «Δεν έχει αξία, δεν έχει ουσία αυτό που κάνουν. Δεν εξευμενίζεται ο Θεός με τέτοιους τρόπους». Αντίθετα, σημειώνει, χριστιανική πίστη είναι το ήθος, «το να αγαπάς τον διπλανό σου, τους πάντες». Η πίστη και η ανάγκη των πολιτών να ευχαριστήσουν τον Θεό και την Παναγία τούς οδηγούν να κάνουν τάματα, υποστηρίζει ο προϊστάμενος του Πανελληνίου Ιερού Ιδρύματος Ευαγγελίστριας Τήνου, π. Γεώργιος Φανερός. «Προσφάτως βαφτίσαμε ένα παιδάκι από το Σικάγο της Αμερικής. Η μητέρα του είχε προσπαθήσει πολλές φορές να κυοφορήσει και τελικά έκανε παιδί έπειτα από 19 χρόνια. Το έταξε λοιπόν στην Παναγία και ήρθε εδώ να το βαφτίσει», λέει ο ιερέας. Οπως λέει, οι περισσότεροι επισκέπτονται την Τήνο για να εκπληρώσουν ένα τάμα, «οδηγούμενοι από την πίστη τους ή επειδή θέλουν να ευχαριστήσουν και να πάρουν την ευλογία της Παναγίας». Σε ξεχωριστή θέση το δαχτυλίδι του Κολοκοτρώνη ΑΚΟΜΑ ΚΑΙ τάματα αγωνιστών του 1821 κοσμούν την εικόνα του Ευαγγελισμού της Θεοτόκου στην Τήνο, αλλά και τους υπόλοιπους χώρους του Ιερού Ναού της Ευαγγελίστριας (Παναγίας). «Από την 30ή Ιανουαρίου 1823, οπότε και βρέθηκε κι έγινε γνωστή για τα θαύματά της, οι αγωνιζόμενοι τότε Ελληνες που έρχονταν εδώ για να προσκυνήσουν, συνήθιζαν να αφήνουν και τα αφιερώματά τους. Ο Κολοκοτρώνης, για παράδειγμα, έχει δωρίσει το δαχτυλίδι του, που φυλάσσεται κι εκτίθεται σήμερα σε ξεχωριστή θέση, σε άλλο σημείο του ναού. Τάματα άφησαν και οι Μιαούλης, Κανάρης, Νικηταράς, Μακρυγιάννης κι άλλοι πολεμιστές της Επανάστασης. Οσα κρεμάστηκαν τότε, παραμένουν και σήμερα πάνω στο προσκυνητάρι της Παναγίας. Από το 1930 έως σήμερα, άλλα δεν τοποθετήθηκαν...», επισημαίνει ο αντιπρόεδρος του Πανελληνίου Ιερού Ιδρύματος Ευαγγελιστρίας Τήνου, κ. Ευάγγελος Παρασκευάς- Γκύζης. ... Και τάματα για το αμάξι ΕΙΚΟΣΙ ΧΙΛΙΑΔΕΣ τάματα διακινεί στην Τήνο ο χονδρέμπορος εκκλησιαστικών ειδών, κ. Αλέξανδρος Παλαμάρης, που τροφοδοτεί τα σαράντα εκκλησιαστικά καταστήματα του νησιού, αλλά και την αντίστοιχη αγορά πανελλαδικά. «Τον τελευταίο καιρό τη μεγαλύτερη ζήτηση έχουν αυτά που αναγράφουν το "Σε ικετεύω". Αυτή τη στιγμή κυκλοφορούν είκοσι διαφορετικά τάματα, που αποτυπώνουν διάφορα μέρη ή και ολόκληρο το σώμα, αλλά και μορφές άντρα, γυναίκας, παιδιού ή μωρού, ακόμα και στέφανα γάμου ή και λέξεις όπως το "Ευχαριστώ". Ειδικά κατά τις περιόδους των εξετάσεων, πωλούνται ιδιαίτερα σε μαθητές και σπουδαστές και τα τάματα που δείχνουν ένα βιβλίο. Στο εμπόριο υπάρχουν και τάματα που αναπαριστούν ακόμα κι ένα σπίτι ή ένα αυτοκίνητο. Γενικότερα, αφιερώματα φεύγουν καθ΄ όλο τον χρόνο, όχι μόνο τώρα τον Δεκαπενταύγουστο. Η διαφορά, ωστόσο, είναι ότι πλέον ο κόσμος προτιμά τα επάργυρα, που κοστίζουν από ένα ευρώ το καθένα στη λιανική, έναντι των ασημένιων (6 ευρώ) και των πιο ακριβών (15-20 ευρώ) χρυσών...».

Πόσο βοηθά η Εκκλησία σε περιόδους κρίσης;

Τα θαύματα και τα όριά τους