Οι γιορτές του ΚΥΡΙΟΥ
Οι άνθρωποι σε όλη τη γη έχουν τις γιορτές τους. Δεν υπάρχει έθνος, ακόμα κι ανάμεσα στους πιο πρωτόγονους λαούς, που να μην έχει τις ιδιαίτερες μέρες εορτασμού. Σε παγκόσμια κλίμακα χιλιάδες γιορτές τηρούνται ετησίως. Οι γιορτές γίνονται σε ανάμνηση σημαντικών γεγονότων. Μερικές φορές τιμούν τα γενέθλια των εθνικών τους ηρώων και συχνά είναι σχεδιασμένες μόνο και μόνο για να τηρηθούν θρησκευτικά πιστεύω και δεισιδαιμονίες.
Ακόμα και χριστιανοί σ' όλο τον κόσμο συμπεριλαμβάνουν διάφορες γιορτές στη λατρεία τους, όπου μπορεί να έχουν ενσωματώσει θέματα από τη Βίβλο. Με έκπληξη όμως βλέπουμε ότι για τις πιο πολλές από αυτές δεν υπάρχει καμιά Βιβλική αναφορά.
Οι γιορτές που βλέπουμε να αναφέρονται στην Κ. Διαθήκη, είναι τελείως διαφορετικές από αυτές με τις οποίες έχουμε εξοικειωθεί σήμερα. Μερικές είναι το Πάσχα, η γιορτή των Αζύμων, και των Σκηνών. Τα ονόματα αυτά, αν κι αναφέρονται στην Κ. Διαθήκη, μπορεί να ηχούν παράξενα σε πολλούς θρησκευόμενους.
Σε αντίθεση με τις πολυάριθμες ετήσιες γιορτές, ο αιώνιος Θεός θέσπισε μόνον επτά. Συχνά θεωρούνται ότι σχετίζονται μόνο με την Π. Διαθήκη, από όπου και προέρχονται. Όμως, κάτω από το φως του Ευαγγελίου, θα καταλάβουμε ότι καμιά θρησκευτική γιορτή δε θα μπορούσε να είναι πιο χριστοκεντρική και με προοπτική στο μέλλον, από αυτές.
Οι Εβραίοι είχαν κληθεί να λατρεύουν τον Έναν και Αληθινό Θεό. Αυτός έκανε διαθήκη μαζί τους και αυτοί έγιναν λαός Του. Τους δίδαξε τους νόμους Του και τους έδωσε ένα σύστημα λατρείας με σκοπό να τους κάνει προσεκτικούς στη σχέση τους μαζί Του. Στο σύστημα αυτό συμπεριλαμβανόταν μια σειρά επτά γιορτών κι αγίων ημερών, που απαριθμούνται με χρονολογική σειρά στο Λευιτικό 23:1-44. Κάθε χρόνο τις μέρες αυτές, οι Ισραηλίτες άφηναν τις καθημερινές τους ενασχολήσεις και συγκεντρώνονταν για να συμμετάσχουν στη λατρεία.
Οι γιορτές αυτές ονομάζονται οι εορτές του Κυρίου. Η έκφραση υποδεικνύει ότι αυτές είναι του Κυρίου οι γιορτές, σε αντίθεση με τις ανθρώπινες. Και μόνο με τους δικούς Του όρους και τη δική Του πρόσκληση μπορούν οι άνθρωποι να συμμετάσχουν σ' αυτές και να εισέλθουν στις ευλογίες τους (Λευιτικό 23: 4).
Ονομάζονται και άγιες συγκαλέσεις, για να τονιστεί ο ιερός χαρακτήρας τους και το καθήκον του λαού που έπρεπε να συμμετέχει σ' αυτές με αγιασμό και καθαρότητα καρδιάς, για να συναντηθεί με το Θεό. Η συμμετοχή του αποτελούσε ύψιστο προνόμιο αλλά και εκδήλωση υπακοής προς τον Θεό, με σκοπό να απολαύσει τη χαρά, την ειρήνη και την ευφροσύνη που δίνει η επικοινωνία μαζί Του.
Καθώς διαβάζουμε το 23ο κεφάλαιο του Λευιτικού, βλέπουμε ότι ορίζονται διάφορες φυσικές ιεροτελεστίες και τύποι που έπρεπε να κάνουν οι Ισραηλίτες στις ετήσιες αυτές γιορτές. Η ανάγκη για θυσίες ζώων σταμάτησαν με το θάνατο του Ιησού, επειδή Αυτός εκπλήρωσε όλες τις θυσίες της Π. Διαθήκης. Επιπλέον η ζωή, ο θάνατος και η ανάσταση του Ιησού άλλαξαν το νόημα και έδωσαν μια καινούργια σημασία στις γιορτές αυτές, στις οποίες επιβεβαιώνουμε το Ευαγγέλιο του Χριστού στις 3 διαστάσεις του: παρελθόν, παρόν και του μέλλον.
Είναι ανάγκη να τονίσουμε μερικά σημαντικά σημεία σχετικά με αυτές τις γιορτές:
1) Οι γιορτές του Κυρίου δόθηκαν στο εβραϊκό έθνος. Οι Ιουδαίοι είναι λαός της διαθήκης του Θεού.
2) Σχετίζονται με τις γεωργικές εποχές του Ισραήλ (άνοιξη και φθινόπωρο). Στη Π. Διαθήκη ο Ισραήλ ήταν κυρίως γεωργικός λαός, ο γεωργικός χαρακτήρας του οποίου παραμένει μέχρι και σήμερα.
3) Βασίζονταν στο ιουδαϊκό σεληνιακό ημερολόγιο, όπου το έτος είχε περίπου 354 ημέρες.[1] Το θρησκευτικό ημερολόγιο, που καθιερώθηκε μετά την Έξοδο, είχε τα ίδια χρονικά όρια με το πολιτικό (σεληνιακό), αλλά άρχιζε από τον 7ο μήνα, το μήνα Νισάν και τέλειωνε το μήνα Αδάρ. Δηλαδή, ο 7ος μήνας του πολιτικού ημερολογίου γινόταν πρώτος στο θρησκευτικό ημερολόγιο. Στο Δευτερονόμιο διαβάζουμε: «Να τηρείς τον μήνα Αβίβ (ή Νισάν) και να κάνεις το Πάσχα στον Κύριο το Θεό σου. Επειδή, τον μήνα Αβίβ σε έβγαλε ο Κύριος ο Θεός σου από την Αίγυπτο, μέσα στη νύχτα» (16:1). Επίσης στην Έξοδο βλέπουμε: «Ο μήνας αυτός θα είναι σε σας αρχή μηνών. Θα είναι σε σας ο πρώτος από τους μήνες του χρόνου» (12:1-2).
4) Συμβολίζουν τη σειρά, τη χρονική περίοδο και τη σημασία των βασικών γεγονότων του λυτρωτικού έργου του Χριστού. Αρχίζουν με το Γολγοθά, όπου ο Ιησούς πρόσφερε τον Εαυτό Του για τις αμαρτίες του κόσμου (Πάσχα) και αποκορυφώνονται όταν ο Κύριος ιδρύει τη Μεσσιανική Του Βασιλεία στη Β' έλευσή Του (Σκηνών).
5) Ένα άλλο χαρακτηριστικό των γιορτών αυτών ήταν η ανάπαυση και η ειρήνη. Προεικόνιζαν τη μελλοντική ανάπαυση στην αιωνιότητα. Γι' αυτό το έργο ο άνθρωπος δεν είχε να κάνει τίποτα. Το λυτρωτικό έργο του Θεού έχει τελειώσει στο πρόσωπο του Ιησού Χριστού και δε χρειάζεται κανένας κόπος εκ μέρους του ανθρώπου για να το οικειοποιηθεί δια πίστεως στο Χριστό και να αποκτήσει ειρήνη κι ανάπαυση στη ψυχή του.
6) Επειδή η πνευματική αλήθεια, που οι γιορτές υποδηλώνουν, εκπληρώθηκε εν Χριστώ, όλοι οι άνθρωποι παντού βρίσκονται σε μια μοναδική θέση και έχουν μια μοναδική ευκαιρία. Σε όλη την ανθρωπότητα έχει εξαπλωθεί μια πρόσκληση να συναντηθεί με το Θεό και να λάβει τις ευλογίες που υποδεικνύουν οι γιορτές. Θα ήταν τρέλα να αγνοηθεί μια τέτοια πρόσκληση.
7) Η συμμετοχή των εθνικών στην ευλογία που σχετίζεται με τις γιορτές, δεν πρέπει να αποτελεί έκπληξη, γιατί είναι σύμφωνη με τη χωρίς όρους διαθήκη Του με τον Αβραάμ, της οποίας η βασική διάταξη είναι: «διαμέσου του σπέρματός σου θα ευλογηθούν όλα τα έθνη της γης» (Γένεση 22:18). Ο ίδιος ο Κύριος είπε: «η σωτηρία είναι από τους Ιουδαίους» (Ιωάννου 4:22). Ο Ισραήλ και η Εκκλησία είναι ξεχωριστές οντότητες με ξεχωριστές υποσχέσεις. Όμως, κάθε ευλογία που απολαμβάνει τώρα η αληθινή Εκκλησία, και κάθε ελπίδα που προσδοκά, προέρχεται από την Αβρααμική, τη Δαβιδική και την Καινή Διαθήκη, που ο Θεός έκανε με τον Ισραήλ. Υπάρχει μια συναφής σχέση μεταξύ Ισραήλ και Εκκλησίας. Συνεπώς, τα έθνη μπορούν να λάβουν τις ευλογίες που πέτυχε ο Χριστός, και προς τον Οποίον δείχνουν οι γιορτές.
Ας το πούμε για άλλη μια φορά, γιατί είναι σημαντικό: Αυτές οι βιβλικές γιορτές απεικονίζουν ολόκληρη την εξέλιξη του απολυτρωτικού σχεδίου του Θεού μέσα από τους αιώνες. Δίνουν τα βασικά στοιχεία της πνευματικής σωτηρίας, που είναι διαθέσιμη σε όλο τον κόσμο δια του Χριστού. Η διάταξή τους αποτελεί το ιερό εορτολόγιο της ιστορίας της λύτρωσης. Η σειρά που διαδέχεται η μια γιορτή την άλλη αποτελεί θεία αποκάλυψη με θαυμαστή αρχιτεκτονική συνοχή που καταλήγει στην αποκατάσταση αιώνιας σωτηρίας του ανθρώπου δια του Υιού του Θεού, του μοναδικού Σωτήρα του κόσμου.
Τρεις φορές το χρόνο στον αρχαίο Ισραήλ, οι άνθρωποι συγκεντρώνονταν στην Ιερουσαλήμ για να εορτάσουν τις γιορτές αυτές. Τις γιόρταζαν σε ανάμνηση του πώς ο Θεός τους έσωσε από τη σκλαβιά. Θυμόντουσαν την ιστορία της σωτηρίας τους, δηλαδή το πώς τους έβγαλε από την Αίγυπτο, πώς τους οδήγησε μέσα απ' την έρημο και τους έφερε στη γη που τους υποσχέθηκε.
Η σωτηρία του Θεού, όμως, δεν περιορίζεται στην ιστορία. Ο Κύριος συνεχίζει να σώζει και σήμερα. Η σωτηρία που έχουμε λάβει μέσω του Ιησού Χριστού είναι μια ζωντανή απόδειξη. Όταν ο Θεός μας κάλεσε από την αμαρτία, επενέβη στην πορεία της ζωής μας. Τώρα έχουμε τη δική μας ιστορία της σωτηρίας. Σαν χριστιανοί θεωρούμε ότι οι βιβλικές γιορτές απεικονίζουν τα βασικά στοιχεία της πνευματικής σωτηρίας που έχουμε μέσω Αυτού.
Δεν είναι σύμπτωση ή μοναδική περίπτωση ότι οι γιορτές του Κυρίου είναι 7 και τελειώνουν τον 7ο μήνα του θρησκευτικού ημερολογίου. Ο αριθμός 7 συμβολίζει την πληρότητα και την τελειότητα κι εμφανίζεται σε πολλά μέρη της Αγίας Γραφής:
Πρώτο είναι το Σάββατο, η έβδομη ημέρα της εβδομάδας, ημέρα ανάπαυσης. Μετά τη Δημιουργία ο Θεός αναπαύθηκε την 7η μέρα, όχι γιατί κουράστηκε, αλλά με την έννοια της ολοκλήρωσης. Ό,τι δημιούργησε ο Θεός ήταν καλό και ολοκληρωμένο, τίποτε άλλο δε χρειαζόταν να συμπληρώσει. Συνεπώς, αναπαύθηκε την έβδομη μέρα (Γένεση 2:2). Γι' αυτό κι η πρώτη γιορτή του Κυρίου είναι το εβδομαδιαίο Σάββατο. Τη συναντάμε στις 10 εντολές: «Να θυμάσαι την ημέρα του Σαββάτου, για να την αγιάζεις ... η ημέρα, όμως, η εβδόμη είναι Σάββατο του Κυρίου του Θεού σου ...» (Έξοδος 20: 8-11). Την 7η ημέρα οι Ισραηλίτες έπρεπε να τηρούν την ανάπαυση του Σαββάτου, έχοντας σαν πρότυπο την ανάπαυση του Θεού μετά τη Δημιουργία. Πρώτη φορά που συναντούμε την 7η ημέρα σαν αγία μέρα καθιερωμένη απ' τον Θεό είναι στις πρώτες μέρες της Εξόδου, όταν ο Μωυσής λέει στο λαό: «Αύριο είναι Σάββατο, άγια ανάπαυση στον Κύριο» (Έξοδος 16:23,30) και «θα τηρούν το Σάββατο, για να το γιορτάζουν στις γενεές τους ... Επειδή, σε έξι ημέρες δημιούργησε ο Κύριος τον ουρανό και τη γη, στην έβδομη ημέρα, όμως, σταμάτησε και αναπαύθηκε» (Έξοδος 31:16-17). Το Σάββατο συμβολίζει και τα χίλια έτη της ανάπαυσης, που αυτή η γη θα απολαύσει με ειρήνη και αφθονία μετά τη Β' Έλευση του Χριστού (Αποκάλυψη 20:4).
Η γιορτή των Αζύμων κι η γιορτή των Σκηνών διαρκούσαν επτά ημέρες. Η επόμενη μέρα μετά από επτά εβδομάδες από το Πάσχα ήταν η Πεντηκοστή.
Ο έβδομος μήνας του χρόνου είναι, κατά τη Γραφή, άγιος. Το μήνα αυτόν τηρούνταν και οι 3 φθινοπωρινές γιορτές (Λευιτικό 23: 24, 27, 34).
Κάθε έβδομο (Σαββατικό) έτος ο Ισραήλ είχε εντολή από τον Κύριο να μη καλλιεργεί τη γη, αλλά να την αφήνει να αναπαύεται (έτος ανάπαυσης της γης) (Λευιτικό 25:4).
Το επόμενο έτος μετά από επτά επτάδες ετών (49 χρόνια) ήταν το Ιωβηλαίο έτος (50ο) (Λευιτικό 25:8-12).
Βλέπουμε ότι τα χρόνια της αιχμαλωσίας στη Βαβυλώνα ήταν εβδομήντα. Κι ακόμα ότι στην προφητεία του Δανιήλ (9:24-27) το χρονικό διάστημα που ο Θεός όρισε για την εκπλήρωση των λυτρωτικών Του σκοπών όσον αφορά το λαό Του, τον Ισραήλ, ήταν 70 επτάδες ετών (490).
Στην Αποκάλυψη, ο αριθμός επτά χρησιμοποιείται περισσότερο από 50 φορές. Το βιβλίο περιστρέφεται γύρω από 7 σφραγίδες, 7 σάλπιγγες και 7 φιάλες.[2]
Επομένως, οι επτά γιορτές του Κυρίου είναι οι διορισμένοι καιροί στη διάρκεια των οποίων ο Κύριος συναντάει το λαό Του για άγιους σκοπούς. Όταν ολοκληρωθούν οι γιορτές, θα φέρουν τον παρόντα αιώνα σε ένα τέλος θριαμβευτικό, που θα μας οδηγήσει στον επόμενο Χρυσό Αιώνα κατά τον οποίον «κάθε ένας θα κάθεται κάτω από τη συκιά του» (Μιχαίας 4:4), έκφραση που φανερώνει ότι τότε θα υπάρχει πληρότητα και ικανοποίηση. Τη μέρα εκείνη, όλα όσα επιθύμησε η καρδιά, θα μπορεί να τα κατέχει.
Οι τέσσαρες από τις 7 γιορτές (το Πάσχα, των Αζύμων, των Απαρχών του θερισμού και των Πρωτογεννημάτων ή της Πεντηκοστής) απαντώνται την άνοιξη. Αυτό που προεικονίζουν έχει εκπληρωθεί εν Χριστώ. Με την έννοια αυτή αποτελούν ιστορία. Όμως, τα πνευματικά οφέλη συνεχίζονται μέχρι και σήμερα.Οι άλλες 3 γιορτές (των Σαλπίγγων, του Εξιλασμού, των Σκηνών) απαντώνται το φθινόπωρο, μέσα σε σύντομη περίοδο 15 ημερών, το μήνα Εθινείμ ή Τισρί (Σεπτέμβριο-Οκτώβριο). Όπως οι 4 πρώτες απεικονίζουν γεγονότα που σχετίζονται με την Α' Έλευση του Μεσσία, έτσι και οι 3 τελευταίες απεικονίζουν ειδικά γεγονότα που σχετίζονται με τη Β' Έλευση του Κυρίου. Αν και είναι ακόμα μελλοντικά απ' την άποψη της κυριολεκτικής εκπλήρωσης, η πίστη μπορεί να αντέξει και να ζήσει σήμερα υπό το φως των μελλοντικών ευλογιών. Αυτές οι τελευταίες γιορτές αποτελούν τη βάση αυτού που η Γραφή ονομάζει «η ευλογημένη ελπίδα» (Τίτος 2:13).
[1] Περιοδικά (7 φορές κάθε 19 έτη), το ιουδαϊκό ημερολόγιο είχε ένα 13ο μήνα για να διορθώσει το ελλιπές του έτος. Αν αυτό δεν γινόταν, οι χειμερινοί μήνες σύντομα θα έπεφταν το καλοκαίρι και αντίθετα. Γι' αυτό και αυτές οι γιορτές δεν πέφτουν την ίδια μέρα κάθε χρόνο στο Γρηγοριανό ημερολόγιο.
[2] Αποκάλυψη 5:1-5, 6:1-17, 8:1-9:19, 11:15-19, 15: 5-16:12, 17-21.