ΑΓΙΟΣ ΣΕΒΑΣΤΙΑΝΟΣ!~!!Ο ΑΓΙΟΣ ΚΑΙ ΠΡΟΣΤΑΤΗΣ ΤΩΝ ΟΜΟΦΥΛΟΦΙΛΩΝ ΧΡΙΣΤΙΑΝΩΝ!!

ΑΓΙΟΣ ΣΕΒΑΣΤΙΑΝΟΣ-Ο ΑΓΙΟΣ ΤΩΝ ΟΜΟΦΥΛΟΦΙΛΩΝ ΧΡΙΣΤΙΑΝΩΝ!!

1-Shinoyama, Kishin « Mishima as St Sebastian » (1966). Photograph. . Την ιδιόμορφη προσωπικότητα του Γιούκιο Μισίμα του γνωστότερου στην Δύση Ιάπωνα συγγραφέα, την ήξερα από την ομώνυμη ταινία τουPaul Schrader (1985) και μου είχε κάνει εντύπωση αυτός ο ετερόκλητος συνδυασμός στο ίδιο άτομο ομοφυλοφιλίας, στρατιωτικής πειθαρχίας και λογοτεχνικής σταδιοδρομίας , δυτικής παιδείας αλλά και αντίστοιχης προσήλωσης στον ιαπωνικό τρόπο ζωής σε σημείο να τελειώσει την ζωή του με χαρακίρι και αποκεφαλισμό από τον εραστή του. Εντύπωση όμως μου έκανε αυτό που διάβασα στο ΒΗΜΑ: Ο ερωτισμός του Γιούκιο Μισίμα είχε μια βίαιη και άρρωστη πλευρά: του άρεσε η πρόσμειξη εικόνων θανάτου, βίας, αίματος και σεξ. Δεν είναι τυχαίο, όπως αναφέρει ο ίδιος, ότι αυνανίστηκε πρώτη φορά κοιτάζοντας τον Αγιο Σεβαστιανό, ζωγραφισμένο από τον Γκουίντο Ρένι. Είκοσι πέντε χρόνια αργότερα πόζαρε για έναν φωτογράφο και ο ίδιος ως Άγιος Σεβαστιανός. (φωτογ 1)2-Reni, Guido (1575-1642) « St Sebastian". Pinacoteca Capitolina (Roma, Italy). Oil on canvas, cm128x98.3-Reni, Guido (1575-1642)St Sebastian » (1617-1619). Museo del Prado (Madrid, Spain). Oil on canvas, 170x 133 cm. . Οπότε άρχισα να ψάχνω στο ιντερνέτ για τον πίνακα του Ρένι βρέθηκα μπροστά σε 8 (!) πίνακες του ίδιου ζωγράφου με το ίδιο θέμα στις δύο βασικές παραλλαγές που εμφανίζονται στους πίνακες 2 και 3. Δυστυχώς δεν έμαθα με ποιόν πίνακα ακριβώς μαλακιζόταν ο Μισίμα αλλά ελπίζω πως ποιο επίμονοι ερευνητές από μένα ,πιθανώς στο μέλλον ,θα μας λύσουν την απορία! Πάντως τελικά βρέθηκα να χαζεύω τους ατελείωτους πίνακες που υπάρχουν για τον Άγιο Σεβαστιανό και να διαβάζω για το πώς έχει γίνει η συσχέτιση του Σεβαστιανού με την ομοφυλοφιλία. (οι λεζάντες στους πίνακες είναι από εκεί) Αλλά ας πούμε αρχικά δυο λόγια για τον Σεβαστιανό. Γεννήθηκε στα Μεδιόλανα της Ιταλίας, το 250 με 256 μ.Χ. Οι γονείς του ήσαν χριστιανοί και προύχοντες και έτσι είλκυσε την εύνοια του αυτοκράτορα Καρίνου, που γρήγορα τον ανέδειξε σαν στρατιωτικό. Ακολούθως , ο Διοκλητιανός τον έκανε αρχηγό του πρώτου συντάγματος των πραιτοριανών. Ο Σεβαστιανός βοηθούσε στις ανάγκες της Ρωμαϊκής Εκκλησίας και γι" αυτό συγχρόνως και ο πάπας Γάιος του απένειμε τον τίτλο του υπερασπιστή της Εκκλησίας. Όταν όμως άρχισαν το 283 οι διωγμοί κατά των χριστιανών, συνελήφθη μια ομάδα χριστιανών και Σεβαστιανός, έχοντας πάρει σοβαρά τον ρόλο του υπερασπιστή της εκκλησίας ,προκειμένου να τους εμψυχώσει την ώρα που αυτοί δικάζονταν, προς γενική κατάπληξη όλων δήλωσε ότι είναι χριστιανός. Ο Διοκλητιανός, όπως ήταν αναμενόμενο, το θεώρησε αυτό ως προδοσία και διέταξε το θάνατό του. Τον έδεσαν λοιπόν σε ένα δέντρο και άρχισαν την σκοποβολή με αποτέλεσμα να πέσει κάτω, τρυπημένος στο στήθος από βέλος. Το σώμα του το παρέλαβε η αγία Ειρήνη της Ρώμης ,(κατ΄ άλλους μια χήρα, η Λουκίνα) η οποία όμως διαπίστωσε ότι ανέπνεε ακόμα και αφού τον περιποιήθηκε, μετά από λίγες ήμερες ο Σεβαστιανός ανέκτησε την υγεία του.(φωτ 4)4-Marco Antonio Bassetti St. Sebastian Tended by St. Irene(c. 1620) . Αλλά αυτός εκεί, σώνει και καλά να αγιάσει. Επεδίωξε και συνάντησε το Διοκλητιανό και του έκανε παρατηρήσεις για τη σκληρότητά του ! Αυτό είχε σαν φυσικό επακόλουθο ο Διοκλητιανός να διατάξει να τον μαστιγώσουν μέχρι θανάτου, το μαστίγιο αποδείχτηκε πιο αποτελεσματικό από τα βέλη, και ο Σεβαστιανός κατάφερε επιτέλους να αγιάσει και να αποτελεί πλέον ένα μόνιμο και διαχρονικό μοντέλο για τους ζωγράφους. Η πρώτη απεικόνιση του Σεβαστιανού υπάρχει σε ένα ψηφιδωτό στην Basilica of Sant'Apollinare Nuovo (Ravenna, Italy) και χρονολογείται μεταξύ 527 και 565.(φωτ 5) Σε αυτή την απεικόνιση ο άγιος εμφανίζεται με χιτώνα και κάποιας ηλικίας.5-Anonymous (VI cent) « St Sebastian » (between 527 and 565). Basilica di Sant'Apollinare Nuovo, Ravenna (Italy). Mosaic. This is probably the earliest representation of St Sebastian. It is antecedent to the mosaic in San Pietro in Vincoli credited in the Catholic Encyclopedia (1908) as the the earliest mosaic picture of the saint. . Με την αναγέννηση όμως τα πράγματα άλλαξαν. Οι ζωγράφοι βρήκαν την ευκαιρία να απεικονίσουν το ανθρώπινο σώμα γυμνό ζωγραφίζοντας θέματα από την μυθολογία και την εκκλησιαστική ιστορία. Έκτοτε λοιπόν σε όλη την εικονογραφία ο Σεβαστιανός απεικονίζεται σαν ένας αθλητικός νεαρός, γυμνός, με ένα μόνο πανί να κρύβει τα αχαμνά του και σε πολλές φορές με μία αμφίφυλη εικόνα όπως πχ αυτή του Remi που ερέθισε τον Μισίμα. Οι εικόνα αυτή, ενός ανύπανδρου χαριτωμένου νεαρού που έρχεται σε ρήξη με το κατεστημένο υποφέροντας δεμένος σε ένα δέντρο, μαζί με το συμβολισμό των βελών που διεισδύουν στο κορμί του, ενώ η έκφραση του προσώπου του φαίνεται να συνδυάζει την ερωτική έκσταση με τον πόνο, δημιούργησε στους ομοφυλόφιλους την αίσθηση ότι ήταν ένα άτομο σαν και αυτούς.6- Bellini, Giovanni (1430-1516) Christopher and St Sebastian. 7-Botticelli, Sandro (1445-1510) « Saint Sebastian » (1474). Gemδldegalerie, Staatliche Museen, Berlin (Germany). Tempera8-Holbein, Hans the Elder (1465-1524) « Altar of St Sebastian » (1516). Alte Pinakothek, Mόnchen (Germany).9-Mantegna, Andrea (1431-1506) « St Sebastian » (c. 1459). Kunsthistorisches Museum (Vienna, Austria).10-Leonardo da Vinci (1452-1519)Saint Sebastian Standing in Three-Quarter View Tied to a Tree ». Hamburger Kunsthalle, Hamburg (Germany). Recto, pen and dark brown ink over leadpoint; 174Χ63 mm maximum.11-Greco, Domenicos Theotokopoulos detto el (1545-1614) « St Sebastian"(1585-85). Chβteau de Gourdon (Alpes-Maritimes, France). From the church of Illescas, Toledo- 12-Greco, « St Sebastian" (1580). Sacristνa de la Catedral de Palencia (Spain). Oil on canvas. 192Χ148 cm.13-Greco »St Sebastian » (1610-14). Museo del Prado (Madrid, Spain). Oil on canvas. 115Χ85 cm. 14-Greco « St Sebastian" (c. 1600). Private collection. Oil on canvas.15-Perugino, Pietro Vannucci detto il (1448-1523) « St Sebastian » (c. 1490-1500). Musιe du Louvre (Paris, France). Dipinto su tavola (176Χ116 cm).16-Rubens, Pieter Pauwel (1577-1640) « St Sebastian » (c. 1618). Gemδldegalerie, Staatliche Museen, Berlin (Germany).17-Tiziano Vecellio (1490-1576) « St Sebastian ». Nasjonalgalleriet (Oslo, Norway).18-Veronese, Paolo Caliari detto il (1528-1588) Martydom of St Sebastian » (1565). Church of St Sebastian (Venice, Italy).19-van Dyck, Anton (1599-1641) Preparations for the martyrdom of St Sebastian » (c. 1615-1616). Musιe du Louvre (Paris, France). . Ταυτόχρονα με τους ζωγράφους, η ιστορία του ενέπνευσε γκέι συγγραφείς όπως ο Τόμας Μαν, ο Τενεσί Γουίλιαμς, ο Ζαν Κοκτώ, ο Όσκαρ Γουάιλντ και ο Μαρσέλ Προυστ. Ο Oscar Wilde,όταν ήταν εξορία στην Γαλλία πήρε το ψευδώνυμο « Sebastian Melmoth » και περιέγραψε τον Σεβαστιανό σαν « a lovely brown boy with crisp, clustering hair and red lips ». Ο Thomas Mann στον λόγο του όταν αποδέχτηκε το βραβείο Nobel το 1929, είπε πως :Η χάρις του θεού που υποφέρει ,αυτός είναι ο ηρωισμός που συμβολίζεται από τον Άγιο Σεβαστιανό. Η εικόνα μπορεί να είναι τολμηρή, αλλά μπαίνω στον πειρασμό για να απαιτήσω αυτόν τον ηρωισμό για το γερμανικό μυαλό και τη γερμανική τέχνη.» Χαρακτηριστική είναι επίσης η περιγραφή του νεκρού σώματος του Σεβαστιανού από το συγγραφέα Μανουήλ Τασούλα στο ομώνυμο βιβλίο του: « Εκείνο το υπέροχο, το εφηβικό, που εκπέμπει και διαχέει μαρμαρυγές αγιότητας, αλλά και ηδυπάθειας και κρυφού ερωτισμού. Ο Άγιος Σεβαστιανός του Χριστιανισμού, μοιάζει με τον τραυματισμένο Άδωνη της μυθολογίας ». Από την Αναγέννηση και μετά, ο άγιος Σεβαστιανός απεικονίζεται ως πρότυπο του νεανικού Απολλώνιου γυμνού (Άδωνις), με εμφανές το ανδρόγυνο στοιχείο. Το 1911 ανέβηκε για πρώτη φορά στο παρισινό Θέατρο του Chatelet Το μαρτύριο του Αγίου Σεβαστιανού με κείμενο του Ντ'Αννούντσιο, με μουσική επένδυση από τον Ντεμπυσσύ και με πρωταγωνίστρια την όμορφη ρωσίδα χορεύτρια Ίντα Ρουμπινστάιν στον ομώνυμο ρόλο και με «οριεντάλ» ατμόσφαιρα στα σκηνικά και τα κοστούμια . Ο Σεβαστιανός αντιμετωπίζει τον θάνατο άφοβα. «Πεθαίνω για να ξαναγεννηθώ στην αθανασία» αναφωνεί, ενώ προτρέπει τους τοξοβόλους με το πασίγνωστο, «αυτός που πιο βαθιά με πληγώνει, πιο βαθιά με αγαπά». Το έργο με μια γυναίκα στην ερμηνεία ενός ανδρικού ρόλου ήταν ένα τολμηρό εκλεκτικό αμάλγαμα ορχηστρικής μουσικής, δραματικής ερμηνείας και χορού. Στην σύγχρονη εποχή οι καλλιτέχνες χρησιμοποίησαν την απεικόνιση του Σεβαστιανού σε πλήθος πινάκων, σε αρκετούς δε με ξεκάθαρη και σαφή πλέον την ομοφυλόφιλη διάσταση.20-Schiele, Egon « Self-portrait as St Sebastian » (1915). Historisches Museum des Stadt Wien, Vienna. Encre de chine et couleurs couvrantes, 67x50cm. 21-Haring, Keith (1958-1990) »St Sebastian » (1984). Poster 28Χ43 cm. 22-Heidelbach, Nikolaus « St Sebastian ». Dal libro "Einige Maenner" (1988). 23-Morandi, Mattia « San buco ».24-Colstee, Peter (1960-) « Illustration 3 (1992). Author's collection. Oil on canvas, 60Χ100 cm. Made after a text-part from the film "Mishima" (1985).25-Courmes, Alfred (1898-1993) « St Sebastian » (1934). Musιe national d'art moderne, Centre Georges Pompidou (Paris, France). Huile sur toile marouflιe sur isorel, 165Χ59 cm.26-de Carlo, Tony « El Protector de SIDA ». Silverleaf and Acrylic on Canvas, 483 x 603.27,27a-Tsarouchis, Iannis (1910-1989) « St Sebastian ». 28-Kφnig, Ralf (1960-) « Das Martyrium des Hl. Sebastian » (1986). Ralf Kφnig, « Comics, Cartoons, Critzeleien, » Janssen Verlag, 1988. Black ink sketch. . Το 1976 ο γκέι σκηνοθέτης Ντέρεκ Τζάρμαν γυρίζει την ταινία « Σεβαστιανός » όπου ο πανέμορφος πρωταγωνιστής τιμωρείται από τον ανώτερό του Σεβήρο που τον βιάζει και τον εκτελεί όταν αρνείται τον έρωτά του.29-Sebastiane poster . Από την εικόνα του Σεβαστιανού εμπνεύστηκαν οι REM το βιντεοκλιπ του Losing my Religion. Εκτός από τον Μισίμα,που φωτογραφήθηκε ως Σεβαστιανός, αρκετοί άλλοι έκαναν το ίδιο ή χρησιμοποίησαν την φωτογραφία σαν μέσο καλλιτεχνικής έκφρασης ή ακόμα και διαφήμισης.30-Kupffer, Elisΰr von (1872-1942) « Elisar von Kupffer as St Sebastian ». Photo.31-Pierre et Gilles « Sιbastien de la Mer » (1994). Private collection, Buenos Aires. Painted. Photograph, 109Χ88 cm. Model Laurent Combes, costume: Tomah. 32-Witkin, Joel-Peter « Queer Saint » (1999). Photo.33-Anonymous « Image from an advertising campaign for the beer Rodenbach » (2005). Photo.34-Le Quernec, Alain « Poster for the Comitι National Contre le Tabagisme » (1991). . Εντυπωσιακή δε είναι η παρακάτω επεξεργασμένη φωτογραφία, που δεν αναγράφεται η προέλευση της, που παρουσιάζει τον Σεβαστιανό στο βάθος ενώ ταυτόχρονα ένας νέος άνδρας καθώς πνίγεται με σχοινί εκσπερματίζει.35-kinrod . Αυτός ο συνδυασμός πνιγμονής και εκσπερμάτισης βασίζεται στο γεγονός ότι σε θανάτους από απαγχονισμό έχουν παρατηρήσει ότι το πτώμα εμφανίζει εκροή σπέρματος. Αυτή η παρατήρηση έχει δημιουργήσει από παλιά την ψευδή εντύπωση ότι ο πνιγμός προσφέρει ηδονή. Βάσει λοιπόν αυτής της πίστης μερικοί έφτιαξαν ολόκληρους μηχανισμούς για να προκαλούν στον εαυτό τους αίσθημα πνιγμονής την ώρα που αυνανίζονταν. Στην ιατροδικαστική αναφέρονται περιπτώσεις ατόμων που βρέθηκαν νεκροί με τέτοιους μηχανισμούς που όμως δεν λειτούργησαν σωστά . Όλοι αυτοί προφανώς παρά το ότι είχαν δύο κεφάλια το επάνω τους δεν λειτούργησε και αυτό σωστά! Τέλος η εικόνα του Σεβαστιανού, που είναι πασίγνωστη στον Δυτικό κόσμο, έφτασε να χρησιμοποιείται και σε εξώφυλλα δίσκων, γκέι περιοδικών, περιοδικών ευρείας κυκλοφορίας με σημαντικότερο το βραβευμένο εξώφυλλο με τον Μωχάμετ Αλι αν και το τελευταίο εξώφυλλο είναι για μένα και το καλύτερο!36-Grant, Keith « Momus as Saint Sebastian ». Cover for Momus" record "Circus Maximus" (Cherry Red el ACME 2CD, 1986). 37-REFRESH- front cover38-Lois, George (art director) (1932-) « Muhammad Ali as a martyr » (1968). Retouched photograph (Fischer, Carl), first printed in Esquire magazine, April 1968.39-Abuse « Cover ». Spanish magazine Abuse - N° 4. . UPDATE: Ένα ενδιαφέρον ποίημα, για τον Άγιο Σεβαστιανό, του Ντίνου Χριστιανόπουλου δημοσιεύτηκε πρόσφατα εδώ: . ΣΤΙΧΟΙ ΤΗΣ ΑΓΙΑΣ ΑΓΝΗΣ ΓΙΑ ΤΟΝ ΑΓΙΟ ΣΕΒΑΣΤΙΑΝΟ . Πεθαίνεις πριν να βαρεθείς τις προσευχές. Οι στρατιώτες του εκτελεστικού αποσπάσματος αγαπούν και πλαγιάζουν απαράλλαχτα σαν όλους τους άλλους, καπνίζουν κι αρέσκονται να βγαίνουν φωτογραφίες κι ανάβουν ολόιδια κεριά στην Αφροδίτη και την Εστία. Τίποτε ανάμεσα σ" αυτούς και το στέρνο σου· μόνο τα βέλη τους που θα σε υψώσουν στον ουρανό κι αυτή η πίστη σου που τυραννάει τους ανθρώπους. Γδυμένος το χιτώνα σου το στρατιωτικό, γυμνός φαντάζεις πιο άγιος. Αύριο ένα πλήθος άνθρωποι θα ονομαστούν Σεβαστιανοί: παιδιά που θα παίζουν σε αυλές, νέοι που θα δουλεύουν σε μηχανοστάσια, πρόεδροι φιλανθρωπικών σωματείων, ταραχοποιοί και λογοτέχνες. Αύριο τ" όνομά σου θα περνάει από στόμα σε στόμα κι οι αδελφοί θα σε μνημονεύουν στα μαρτυρολόγια και θα κυκλοφορούν λιθογραφίες με το μαρτύριό σου. Ομως εσύ, δεμένος στο δέντρο, βουτηγμένος στα αίματα, κει στον παράδεισο μη μας ξεχνάς, εμάς που για την πίστη στριμωχτήκαμε μαζί σου, κυρίως όμως μην ξεχνάς την επαφή μας το πρώτο βράδυ μετά το μαστίγωμα, την πιο αθώα, την πιο τυχαία των σωμάτων μας επαφή, την ώρα που τα χείλη μας υμνολογούσαν τον Κύριο. . ΠΡΟΣΘΗΚΗ 16-1-2010 Ένα ενδιαφέρον σχετικά με τον Σεβαστιανό άρθρο, είναι η κριτική του βιβλίου του Γιάννη Σουλιώτη Ο Άγιος Σεβαστιανός γυμνός σε Ανατολή και Δύση.