ΜΙΑ ΚΑΨΟΥΛΑ ΙΣΤΟΡΙΑΣ ΚΑΙ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥ, ΤΗΣ ΚΡΗΤΗΣ, ΓΡΑΜΜΕΝΗ ΚΑΙ ΦΥΛΑΓΜΕΝΗ ΓΙΑ ΜΑΣ ΑΠΟ ΤΟΥΣ ΠΡΟΓΟΝΟΥΣ ΜΑΣ
(ΕΛΛΗΝΙΚΗ Η ΓΛΩΣΣΑ, ΚΡΗΤΙΚΗ Η ΔΙΑΛΕΚΤΟΣ ΚΑΙ ΣΥΜΒΑΤΙΚΟ ΤΟ ΑΛΦΑΒΗΤΟ)
Πλευρά A-B, σύμφωνα με το κείμενο.
(Σ'αυτό το άρθρο γίνεται ακριβής ανάγνωση και μετάφραση, με ανάλυση, του κειμένου πού είναι γραμμένο στην ΑΡΧΑΙΑ ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΓΛΩΣΣΑ και ΚΡΗΤΙΚΗ ΔΙΑΛΕΚΤΟ, πάνω στα σημεία του ΔΙΣΚΟΥ ΤΗΣ ΦΑΙΣΤΟΥ.)
(Η ορθογραφία τού κειμένου είναι αυτή πού ακολουθείται στο δίσκο από τον γραφέα του.)
Tό κείμενο, με την ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΚΡΗΤΙΚΗ <<ΟΡΦΙΚΗ>> ΓΡΑΦΗ, και ΓΛΩΣΣΑ το οποίο είναι γραμμένο με κώδικα τέχνασμα, πάνω στα σημεία τού Δίσκου, με τέτοιο τρόπο πού να είναι δύσκολη η ανάγνωση από όποιον δεν τον γνώριζε, αλλά ήταν και αμύητος την εποχή εκείνη , σε τέτοιου είδους υψηλής επιστημονικής γνώσης, Κρήτης και αποικιών, Κρητικό Ορφισμό, είναι αυτό πού ακολουθεί. Για να γίνει σωστά η ανάγνωση τού κειμένου θα το γράψομε πρώτα με κεφαλαία γράμματα, και αφού χωρίσομε τις λέξεις σε προτάσεις, θα το ξαναγράψομε με μικρά γράμματα τού Ελληνικού αλφάβητου για να μπορέσομε έτσι να τονίσομε τις λέξεις, ειδικά εκεί πού τις τόνισαν αυτοί πού έγραψαν το δίσκο. Εδώ πρέπει να αναφέρομε ότι το κείμενο υπακούει αυστηρά στους κανόνες της γραμματικής, της αρχαίας Ελληνικής γλώσσας (αρχαίζουσας), διαβάζεται από το εσωτερικό (κέντρο) προς την περιφέρεια του δίσκου, με την σειρά πού έχει αριθμήσει τις ομάδες (λέξεις) των γραμμάτων ο EVANS και από αριστερά προς τα δεξιά, γυρνώντας το δίσκο από δεξιά προς αριστερά, (δεξιόστροφα). Η σειρά με την οποία διαβάζονται οι λέξεις δεν έχει καμία σχέση με την σειρά και τον τρόπο που τυπώθηκαν τα σημεία πάνω στο Δίσκο. Ακόμα και η απεικόνιση των όντων ή των αντικειμένων σε κατατομή παριστα τη δεξιά πλευρά τους, γεγονός που υπονοεί φορά αναγνωσης από αριστερά προς τα δεξιά , απο το κέντρο προς την περιφέρεια του δίσκου. Η φορά της εκτύπωσης είναι απο την περιφέρεια προς το κέντρο. Πιθανότατα υπήρχε σχέδιο του κειμένου πάνω σε άλλο υλικό το οποίο αντέγραψαν οι γραφείς. Συνολικά τα σημεία στις δυο όψεις του δίσκου είναι 242. Αυτά διαρρυθμίζονται σε 61 ομάδες (λέξεις), πού η κάθε μία χωρίζεται από την άλλη με γραμμές πού τέμνουν περίπου κάθετα την ελικοειδή λωρίδα πάνω στην οποία είναι γραμμένα. Ο αριθμός των σημείων σε κάθε λέξη ποικίλλει από δύο έως επτά. Οι λέξεις στην Α πλευρά του δίσκου είναι 30 και σχηματίζουν 6 προτάσεις. Στην Β πλευρά του δίσκου είναι 31 λέξεις και σχηματίζουν 10 προτάσεις. Τα διαφορετικά σύμβολα είναι 45 και δεν απεικονίζεται πάντα το ίδιο γράμμα τού συμβατικού Ελληνικού Κρητικού αλφάβητου, σε κάθε ένα από αυτά.
Επίσης πριν διαβάσομε το δίσκο να αναφέρομε ότι υπάρχουν δεκαπέντε σύμβολα και στις δύο πλευρές του, πού έχουν μία υπογεγραμμένη, άλλοτε πλάγια και άλλοτε κάθετη προς το σύμβολο. Τα σύμβολα αυτά απαντούν μόνο στην αρχή λέξεων και η υπογεγραμμένη προστέθηκε με μία γραφίδα.
Κάθε υπογεγραμμένη έχει τοποθετηθεί για να φαίνεται πού πρέπει να τονισθεί η κάθε λέξη, για να έχει το κατάλληλο νόημα, αφού η ίδια λέξη ανάλογα με τον τονισμό της, έχει και άλλη σημασία. Υπακούει δε ο τρόπος γραφής, της κάθε υπογεγραμμένης, σε ένα ειδικό κανόνα πού είναι ο επόμενος. << Όταν η υπογεγραμμένη είναι κάθετη στο σύμβολο, τότε κατά την ανάγνωση τονίζεται αυτό το ίδιο το σύμβολο. Εάν όμως η υπογεγραμμένη είναι πλάγια τυπωμένη ως προς το σύμβολο τότε τονίζεται το αμέσως επόμενο σύμβολο (σημείο) φωνήεν, εφ'όσον δεν ευρίσκονται ενδιάμεσα δύο σύμφωνα. Όταν ακολουθούν το σύμβολο πού έχει την πλάγια υπογεγραμμένη δύο σύμφωνα τότε τονίζεται το ίδιο, όπως στην περίπτωση πού η υπογεγραμμένη είναι κάθετη προς αυτό>>.
Ο κ.J.CHADWICK (όσοι βιάστηκαν να συμφωνήσουν μαζί του θα απογοητευθούν) αναφέρει ότι είναι πλάγιες κεραίες, είναι στο τέλος ομάδων συμβόλων, σε δεκατρείς περιπτώσεις (και τα τρία είναι λάθος). Το περίεργο είναι ότι όλοι των θεωρητικών επιστημών παπαγαλίζουν αυτά που έχει γράψει αυθαίρετα ο Chadwick χωρίς να εκφέρει κανένας δική του άποψη, παρά μόνο αν πρόκειται να απορρίψουν ότι δεν συμφωνεί με τον J.Chadwick, πολλές φορές χωρίς να ακούσουν ή να διαβάσουν τη γνώμη του άλλου. (Μόνο η κ. Φρειδερίκη Φυγετάκη, μαθηματικός, στο βιβλίο της ΙΕΡΟΣ ΓΑΜΟΣ, υποθέτει σωστά ότι η γλώσσα στην οποία είναι γραμμένος ο δίσκος είναι η Ελληνική και αποδίδει πάλι σωστά στα γεωμετρικά σχήματα του Δίσκου το θέμα του Ιερού Γάμου). Υπογεγραμμένη έχομε στην αρχή επτά (7) λέξεων τής Α πλευράς του δίσκου, συγκεκριμένα στις λέξεις με την αρίθμηση του A.EVANS ,Β5,Β7,Β10, Β11, Β13,Β25, Β28., και σε οκτώ (8) σύμβολα τής Β πλευράς τού δίσκου πού βρίσκονται στην αρχή των λέξεων Α5,Α10,Α11,Α13,Α16,Α17, Α29,Α31. Την πλευρά πού ονομάζει αυθαίρετα ο Α.EVANS B εμείς την ονομάζομε εδώ Α, και αυτήν την πλευρά πού ονομάζει Α εμείς την ονομάζομε Β, σύμφωνα με το νόημα του κειμένου πού είναι γραμμένο σε κάθε περίπτωση, αλλά και σύμφωνα με το κείμενο της επιγραφής που βρέθηκε μαζί με το Δίσκο, όπως θα δούμε πιο κάτω. Θα αντικαταστήσομε το Ο με Ω, όπου πρέπει, αφού όταν γράφτηκε δεν χρησιμοποιήθηκε το Ω, χωρίς να μπορούμε κατηγορηματικά να πούμε ότι το γράμμα αυτό δεν υπήρχε κατά την εποχή πού τυπώθηκε ο Δίσκος, επειδή οι ιερείς πού τον έγραψαν ήταν θεματοφύλακες εφευρέσεων και γραφών προηγουμένων αιώνων τις οποίες χρησιμοποιούσαν κατά περίπτωση. H γλώσσα του δίσκου είναι παλαιότερη της γραφής, περίπου δηλαδή το ίδιο πού συμβαίνει σήμερα με τα εκκλησιαστικά μας βιβλία. Παρατηρούμε ότι τα γράμματα πού χρησιμοποιήθηκαν ανήκουν σε παραλλαγές αλφαβήτων ως επί το πλείστον κεντροδυτικής Κρήτης, πού αναπτύχθηκαν μέσα σε χρονικό διάστημα πεντακοσίων περίπου ετών μέχρι την αρχή των ελληνιστικών χρόνων. Αρκετά από τα γράμματα είναι στην ταχυγραφική μορφή τους, όπως π.χ. το Ε, η ταχυγραφική μορφή του οποίου παραδίδεται από την Ελεύθερνα της Κρήτης με το σχήμα F, δηλαδή μόνο με δύο πλάγιες κεραίες, επίσης το Α Κυδωνίας και Θήρας. Χρυσά ελάσματα με Ορφικά κείμενα βρέθηκαν δίπλα σε νεκρούς, στην κάτω Ιταλία και στην Ελεύθερνα της Κρήτης. Αν συσχετίσομε την γεωγραφική θέση αυτών των ευρημάτων, με το αλφάβητο τού δίσκου της Φαιστού <<Ορφικό με βάση τα Κρητικά αλφάβητα>> μπορούμε να πούμε ότι υπήρχε μία κίνηση Ορφικών, Κρήτης-αποικιών, η οποία ήταν συνδετικός κρίκος μεταξύ των διαφορετικών λαών που ζούσαν στις περιοχές αυτές, και μιλούσαν την Ελληνική γλώσσα με τοπικές διαλέκτους, γράφοντας στο ίδιο αλφάβητο με μικρές παραλλαγές.
Πριν απ'όλλους ο Όμηρος γράφει: <<Μιά χώρα, η ΚΡΗΤΗ, μέσα βρίσκεται στό πέλαο τό κρασάτο περίσσια πλούσια, θαλασσόζωστη, πανώρια. πολιτείες έχει ενενήντα. μύριοι, αρίφνητοι ζούν πάνω ανθρώποι, κι είναι ΠΟΛΛΕΣ οι ΓΛΩΣΣΕΣ τους, ΑΝΑΚΑΤΕΣ.>>. (Ομήρου Οδύσσεια Τ,174) (Μετάφρ. Ν.Καζαντζάκη-Ι.Κακριδή).
Ο Πωλ Φωρ γράφει: <<ένας μεγάλος αριθμός λέξεων, τόπων, ανθρώπων και τεχνικών όρων, ανήκαν σε διαφορετικούς πολιτισμούς, πολύ πιο αρχαίους ή παράπλευρους. Αυτό δεν συνεπάγεται ότι στην Φαιστό στον Νότο και στην Κυδωνία στην Δύση, δεν μιλούσαν την ίδια γλώσσα>>. Θα προσθέσω ότι αυτό ήταν επόμενο όχι μόνο διότι από το νησί πέρασαν διάφοροι, αλλά και για δυο άλλους λόγους. Ο ένας λόγος ήταν ότι οι κρήτες συμμετείχαν ως μισθοφόροι σε διάφορους ξένους στρατούς, επειδή ήταν άριστοι τοξότες και ο άλλος διότι με την θαλασσοκρατορία και παντοκρατορία τους οι μινωϊτες συναναστρεφόταν πολλούς λαούς σε παγκόσμια κλίμακα.
Ο Ν.Πλάτων πού έχει κάνει τα λιγότερα θεωρητικά λάθη από τούς παλαιότερους, παρά το ότι ήταν ανασκαφέας και όχι άνθρωπος των Θετικών επιστημών για να βλέπει τα πράγματα πιο ορθολογιστικά και σφαιρικά, είχε προβλέψει -πιθανότητα συμβατικότητας- στην γλώσσα του δίσκου. Αν και για συμβατικότητα δεν μπορούμε να πούμε ότι υπάρχει στην γλώσσα αλλά μόνο στο αλφάβητο, το ένστικτο τού εν λόγω Έλληνα ερευνητού λειτούργησε σωστά.
Το αλφάβητο με το οποίο είναι γραμμένο το κείμενο στο Δίσκο περιέχει : φθογγογράμματα που συναντούμε στους κώδικες της Γόρτυνας, στην Ελεύθερνα , στην Κυδωνία, στην Αττική την αρχαϊκή εποχή και τέλη 7ου π.Χ. αιώνα, στο αλφάβητο της Θήρας, στη Σάμο, στη Μίλητο, στη Μήλο, στη Λακωνία, στα Μέγαρα, στο Χαλκιδικό αλφάβητο και το Α γραμμικής Β. Βασικό όμως αλφάβητο είναι των Κωδίκων της Γόρτυνας με φθογγογράμματα όπως τα χαρακτηριστικά Μ, Ν, Υ, Π, και Λ. Τα Ξ, Φ και Ψ αποδίδονται με ελληνικά αλφάβητα και όχι με τα κσ, π και πσ που αποδίδονται στους Κώδικες. Έχομε της Ελεύθερνας το Ο, και το Ε. Επίσης το Βητόσχημο Ε Μεγάρων, Κορίνθου, κ.α.
Στην Α πλευρά τού δίσκου ενώ αναφέρεται το ιστορικό γεγονός τής αυτοεξορίας του Σόλωνα, δύσκολα μπορούμε να πούμε ότι ο δίσκος έχει γραφεί την συγκεκριμένη Β δεκαετία τού 6 π.Χ. αιώνα, διότι ορισμένα γράμματα του αλφάβητου πού χρησιμοποιήθηκε, είχαν αναπτυχθεί τέλος Κλασσικής με αρχές Ελληνιστικής εποχής στα τοπικά αλφάβητα, σύμφωνα με άρθρα Γ.Μπαμπινιώτη στην εγκ.Πάπυρος-Λαρούς- Μπριτάννικα, για το Ελληνικό αλφάβητο και λεξικό Ι.Σταματάκου. Εξάλλου από το περιεχόμενο του κειμένου φαίνεται ότι αυτοί πού το έγραψαν αναφέρονται σε παλαιότερα χρόνια από την εποχή τους. Η αναφορά των ανασκαφέων ότι ο δίσκος βρέθηκε <<σ'ένα χώρο μινωικής εποχής σκεπασμένο με Ελληνιστικές κατασκευές>> βοηθά να συμπεράνουμε ότι γράφτηκε στις αρχές των Ελληνιστικών χρόνων. (Το Δεκέμβριο 1997 ψάχνοντας να βρω βιβλία, για την προϊστορική Κρήτη, στην πάνω από 160 χρονών βιβλιοθήκη, στο Royal Holloway του Πανεπιστημίου του Λονδίνου, βρέθηκε στα χέρια μου βιβλίο των ανασκαφέων της Φαιστού, το οποίο αναφέρει λεπτομέρειες για την ανακάλυψη του Δίσκου.). Επίσης ο τονισμός πού έχει γίνει, υπακούοντας σε κανόνες τής γραμματικής, οδηγεί στο ίδιο συμπέρασμα, αφού γνωρίζομε ότι ο τονισμός των λέξεων τής Ελληνικής γλώσσας άρχισε στους Ελληνιστικούς χρόνους. Πολλές λέξεις στο κείμενο τού δίσκου της Φαιστού είναι γραμμένες στον επικό τύπο τους, έτσι μπορούμε να πούμε ότι το κείμενο αυτό είναι ένα έπος, με την έννοια πού έχει αυτή η λέξη στην αρχαία Ελληνική. (έπος(αρχ.) 1)λέξη, έκφραση. 2) διήγηση, ομιλία 3) σπουδαίος λόγος 4) υπόσχεση 5) απαίτηση, επιθυμία κ.α.
Ο δίσκος της Φαιστού, από αποκρυπτογραφική άποψη δεν μπορούμε να πούμε ότι είναι, μία μόνο επιγραφή, αλλά ένα κείμενο πού δημιουργείται από δεκαέξι επιγραφές κατάλληλα τοποθετημένες έτσι πού να δίνουν αυτοτελείς προτάσεις με συνεχές νόημα από την μία πρόταση στην άλλη.
Δείγμα ανάγνωσης στο Δίσκο, των λέξεων ΕΥΝΩΝ, ΣΥΩΝ, ΟΜΝΩ, ΕΥΤ, ΟΙ .
Ορφικό ελληνικό αλφάβητο με βαση τα αλφάβητα κεντροδυτικής Κρήτης, 5-4 αιών π.Χ..
Α πλευρά τού δίσκου με την αρίθμηση πού έδωσε ο ΕVANS.
1)ΟΣ 2)ΟΤΑΝ 3)ΟΤΕΩΝ 4)ΟΣΨΙΑ 5)ΠΟΛΙΝ 6)ΦΕΣΤΟ 7)ΟΣΟ 8)ΕΣΟ 9)ΟΤΑΝ 10)ΠΟΛΙΝ 11)ΟΣΥ 12)ΙΠΙ 13)ΠΟΛΙ 14)ΟΤΑΝ 15)ΟΨΕΕΙ 16)ΟΛΟ 17)ΣΕΙ 18)ΕΡΦΕΦΕΙ 19)ΟΕΩΝ 20)ΜΥΣΝ 21)ΕΜΦΕΟ 22)ΟΤΕΩΝ 23)ΣΟΛΩΝ 24)ΟΨΟΙ 25)ΑΣΤΥ 26)ΟΡΦΕΩ 27)ΤΩΝ 28)ΟΤΕΩΝ 29)ΕΟΣΟ 30)ΟΜΝΩΝ
Το ίδιο κείμενο σε προτάσεις
1)ΟΣ ΟΤΑΝ ΟΤΕΩΝ ΟΣΨΙΑ ΠΟΛΙΝ ΦΕΣΤΟ ΟΣΟ ΕΣΟ (ΛΕΞΕΙΣ 1-8)
2)ΟΤΑΝ ΠΟΛΙΝ ΩΣΥ ΙΠΙ (ΛΕΞΕΙΣ 9-12)
3)ΠΟΛΙ ΟΤΑΝ ΟΨΕΕΙ ΟΛΟ ΣΕΙ (ΛΕΞΕΙΣ13-17)
4)ΕΡΦΕΦΕΙ ΟΕΩΝ ΜΥΣΝ (ΛΕΞΕΙΣ18-20)
5)ΕΜΦΕΟ ΟΤΕΩΝ ΣΟΛΩΝ ΟΨΟΙ ΑΣΤΥ (ΛΕΞΕΙΣ21-25)
6)ΟΡΦΕΩ ΤΩΝ ΟΤΕΩΝ ΕΟΣΟ ΟΜΝΩΝ (ΛΕΞΕΙΣ26-30)
Με μικρά γράμματα για να τονισθεί
1)ός όταν ότεων οσψία πόλιν φέστο όσο έσο
2)όταν πόλιν ωσύ ιπί (εδώ οι γραφείς του δίσκου τονίζουν
το -ωσύ- με μιά πλάγια υπογεγραμμένη στο Ω. ωσύ=έτσι)
3)Πόλι όταν οψέει όλο σεί
4)Ερφέφει οέων μύσν
5)Εμφέο ότεων Σόλων όψοι άστυ
6)Ορφέω των ότεων εόσο όμνων
Η μετάφραση τού κειμένου έχει ως εξής κατά πρόταση.
1)Όταν στο οσοδήποτε μακρινό μέλλον θα είσαι στην περί ού ο λόγος καλυμμένη (σκεπασμένη) πόλιν.
2)όταν η πόλης έτσι καταπλακώθηκε
3)Όταν απ'ότι φαίνεται (απ'ότι δείχνει) η πόλη όλο σείεται
4)αφού επέτρεψε έβγαλαν λόγο και τον μύησαν
5)αυτοεξόριστος απ'ότι φαίνεται ο Σόλων στην πόλη τους.
6)Στα Ορφικά τα δικά τους ορκίσθηκε
=======================================================
Β πλευρά τού δίσκου με την αρίθμηση πού έδωσε ο Α.EVANS
1)ΕΟΙ 2)ΟΙ 3)ΞΕΙΕΤΕΩΝ 4)ΕΟΙ 5)ΕΥΤ 6)ΟΛΩΝ 7)ΩΣΥ 8)ΥΡΣΩ 9)ΟΣΕΕΝΩΝ 10)ΣΥΩΝ 11)ΟΙ 12)ΣΤΙΕΩΝ 13)ΣΥΩΝ 14)ΤΩ 15)ΞΕΙΕΤΕΩΝ 16)ΣΥΩΝ 17)ΟΙ 18)ΣΤΙΕΩΝ 19)ΟΨ 20)ΕΤΕΟΝ 21)ΟΜΝΩ 22)ΕΥΝΩΝ 23)ΕΣΟ 24)ΑΣΜΩΝ 25)ΠΙΩ 26)ΟΟΣΩ 27)ΟΜΟΩΝ 28)ΑΙΝ 29)ΩΣΥ 30)ΟΜΦΕ 31)ΣΟΛΩΝ
Το ίδιο κείμενο σε προτάσεις
1)ΕΟΙ ΟΙ ΞΕΙΕΤΕΩΝ (ΛΕΞΕΙΣ 1-3 )
2)ΕΟΙ ΕΥΤ ΟΛΩΝ (ΛΕΞΕΙΣ 4-6 )
3)ΩΣΥ ΥΡΣΩ ΟΣΕΕΝΩΝ ΣΥΩΝ (ΛΕΞΕΙΣ 7-10)
4)ΟΙ ΣΤΙΕΩΝ ΣΥΩΝ (ΛΕΞΕΙΣ 11-13)
5)ΤΩ ΞΕΙΕΤΕΩΝ ΣΥΩΝ (ΛΕΞΕΙΣ 14-16)
6)ΟΙ ΣΤΙΕΩΝ ΟΨ ΕΤΕΟΝ ΟΜΝΩ (ΛΕΞΕΙΣ 17-21)
7)ΕΥΝΩΝ ΕΣΟ (ΛΕΞΕΙΣ 22-23)
8)ΑΣΜΩΝ ΠΙΩ (ΛΕΞΕΙΣ 24-25)
9)ΟΟΣΩ ΟΜΟΩΝ ΑΙΝ (ΛΕΞΕΙΣ 26-28)
10)ΩΣΥ ΟΜΦΕ ΣΟΛΩΝ (ΛΕΞΕΙΣ 29-31)
Με μικρά γράμματα για να τονισθεί
1)εοί οι ξειετέων
2)εοί εύτ όλων
3)ωσυ Υρσώ οσέενων σύων (εδώ οι γραφείς του δίσκου δεν τονίζουν το - ωσυ- = όπως)
4)οι Στιέων σύων
5)τώ ξειετέων σύων
6)οι Στιέων όψ ετεόν όμνω
7)εύνων έσο
8)άσμων πιώ
9)οόσω ομόων άιν
10)ωσύ ομφέ Σόλων (εδώ οι γραφείς τού δίσκου τονίζουν το -ωσύ-=έτσι. Όπως και στην 11ην λέξη τής Α, πλευράς)
Η μετάφραση του κειμένου έχει ως εξής κατά πρόταση
1)Θεοί (σ'αυτούς) των γνησίων ξένων (ξένοι(εδώ)=οι οικοδεσπότες, και όχι οι ξένοι με την σημερινή έννοια)
2)Θεοί (σ'αυτούς) πού προσεύχονται (και θυσιάζουν) όλοι
3)όπως στην Υρσώ κάθε έτος χοίρους
4)Στους (θεούς) των Στιαίων προσφέρουν χοίρους
5)Δια τούτο στους (θεούς) των γνησίων ξένων (οικοδεσποτών) προσφέρουν χοίρους
6)Στους (θεούς)των Στιαίων μα την αλήθεια (αληθινά, πραγματικά) ορκίζομαι.
7)Μού είστε συμπαθείς
8)ευχαριστημένος είμαι
9)Και προβλέπω να είμαι πάντα ομοϊδεάτης σας.
10)έτσι πρόβλεψε (προείπε) ο Σόλων.
(Εάν κάποιος γνωρίζει την ιστορία της Κρήτης, θα δει ότι στον δίσκο της Φαιστού γίνονται, αρκετές γνωστές αλλά και άγνωστες, ιστορικής σημασίας αναφορές.)
Εκτός όμως από το παραπάνω κείμενο τα σημεία του δίσκου σαν ιδεογράμματα περιγράφουν σε κάθε ομάδα, από την μια πλευρά θρησκευτικού περιεχομένου ήθη και έθιμα π.χ. Εκδύσια, θεσμοφόρια, ιερός γάμος και από την άλλη πλευρά ήθη και έθιμα κοινωνικού χαρακτήρα π.χ. επεξεργασία λιναριού, παραγωγή λινών υφασμάτων κ.α. Επίσης ο γεωμετρικός σχεδιασμός του Δίσκου έχει σχέση με τα μαθηματικά, την Αστρονομία, την Αστρολογία και την περιοδικότητα των θρησκευτικών εορτών σε σχέση με τις διάφορες δοξασίες. Γι'αυτές όμως τις περιγραφές των ιδεογραμμάτων δεν θα ασχοληθούμε εδώ. Οι κωδικοποιημένοι συνδυασμοί των σημείων με τέτοιο τρόπο, που κάθε ομάδα να δίνει μία λέξη της Ελληνικής Κρητικής διαλέκτου αλλά και να περιγράφει κάποιο έθιμο, δύσκολα μπορούν να γίνουν σήμερα, ακόμα και με ηλεκτρονικό υπολογιστή, για ένα τόσο μεγάλο κείμενο, με τόσες προτάσεις. Αυτό όμως δείχνει πολιτισμό ανωτέρου επιπέδου πού προκαλεί δέος, και δικαιολογεί την επίσκεψη του Σόλωνα και τού Πυθαγόρα στην περιοχή, κοντά στους ιερείς του μαντείου της Φαιστού και του Ιδαίου Άντρου. Ο πολιτισμός αυτός όμως και στην αρχαιότητα προκαλούσε δέος σε όλους τούς σοφούς πού γνώρισαν ή άκουσαν γιαυτόν. Να παρατηρήσομε εδώ ότι πρωταρχική αξία στον κώδικα ανάγνωσης των φθογγογραμμάτων επάνω στα σύμβολα, έχει η γωνία πού σχηματίζουν ορθοστατικά ορισμένα απ'αυτά, με την εφαπτομένη της αμέσως εξωτερικής υποτιθέμενης περιφέρειας, πού σχηματίζει η ελικοειδής γραμμή πού έχει χαραχθεί στο δίσκο.
Σταθερή παρουσία του Ν, έχομε στον, άνθρωπο με το λοφίο, και του νεώτερου Ο στον άνθρωπο πού τρέχει. Συγκεκριμένα στον άνθρωπο με το λοφίο, η εξωτερική γραμμή της εικόνας, που διαγράφει το λαιμό κάτω από το πιγούνι προχωρώντας μέχρι τα χείλη, μας δίνει το κεφαλαίο Ν. Στον άνθρωπο που τρέχει η γραμμή που περικλείει το κεφάλι του, μας δίνει το κεφαλαίο Ο. Εξάλλου κατά το γράψιμο του κειμένου στο Δίσκο, για να γράψουν το Ο έβαζαν την κατάλληλη εικόνα με περίγραμμα στρογγυλή, ολική η μερική οριακή γραμμή. Στις δύο πρώτες σειρές, της Β πλευράς του δίσκου, που στην μετάφραση του Ελληνικού κειμένου έχομε την λέξη θεοί, οι Ορφικοί φρόντισαν να αφήσουν στο ιδεόγραμμα δύο φορές ένα σύμβολο τους, το οκτώ, το οποίο έχει έμμεσα την ίδια σημασία, και σημαίνει (στους ορφικούς) μύηση υπέρτατου βαθμού.
Το ανάγλυφο τού δίσκου είναι κοίλο (κοιλανάγλυφο ή εγχάρακτο ή ιντάγκλιο), ενώ στον Πέλεκυ τού Αρκαλοχωρίου είναι πρόστυπο (χαμηλό) ανάγλυφο). Σαν σύνολο το περιεχόμενο του Δίσκου έχει για μάς την ίδια σημασία την οποία θα έχει ο <<δίσκος>>, πού έγραψαν οι Αμερικανοί για τους μελλοντικούς κατοίκους του πλανήτη μας, σε περίπτωση καταστροφής του πολιτισμού μας.
Με όμοιο ή παρόμοιο τρόπο με αυτόν που έχει αποτυπωθεί στο δίσκο της Φαιστού το αλφάβητο, έχει αποτυπωθεί και στον Πέλεκυ Αρκαλοχωρίου, στην πέτρα Μαλίων με την επιγραφή πού διαβάζεται αμφίδρομα με άλλο νόημα κάθε φορά (από πάνω προς τα κάτω γράφει τι έλεγαν όταν έκαναν σπονδή στον Ερμή (σε μετάφραση): ΑΣ ΒΡΕΞΕΙ - ΕΙΣ ΤΟΝ ΑΞΙΕΡΑΣΤΟΝ - ΕΙΣ ΤΟΝ ΚΕΡΔΩΟΝ - ΕΙΣ ΤΟΝ ΔΙΑΥΓΗ. Αντίστροφα δε, διαβάζεται (σε μετάφραση): Ιερό του προπομπού των ψυχών (Ερμή) <<πού να πάει στα βουνά>>). Πάνω στη ζωγραφική μιάς σειράς από κρατήρες τού εργαστηρίου στο Βερβάτι κοντά στις Μυκήνες, σε όστρακο από μυκηναϊκό κρατήρα πού βρέθηκε το Μάρτιο 1989 στο Wiltshire του Wessex (Αγγλία) στο οποίο διαβάζομε δύο λέξεις <<Μυκυν-Μολ.>>, και στην ξύλινη πινακίδα τού Δισπηλιού Καστοριάς, πού στην πρώτη σειρά διαβάζομε από δεξιά προς αριστερά <<Ποιώ σπεσδήν με δέπας>>, δηλαδή κάνω (πραγματοποιώ) σπονδή με δέπας. Δέπας= 1.είδος ποτηριού, χρυσού ή αργυρού με επιχρυσωμένα χείλη, πού το χρησιμοποιούσαν κυρίως για σπονδή. 2.μετάλλινο ή πήλινο ποτήρι με δύο λαβές. 3.το χρυσό ποτήρι, μέσα στο οποίο, σαν σε λέμβο, ο Ήλιος περνούσε τον ωκεανό τη νύχτα, πλέοντας από τα δυτικά στα ανατολικά. (Στην μυκην.di-pa) Πρέπει να πούμε όμως (με επίγνωση του τι λέμε) ότι η χρονολόγηση με την μέθοδο ραδιενεργού άνθρακα (C14), θα γινόταν ποιο ακριβής αν επανεξεταζόταν λαμβάνοντας υπ'όψη περισσότερους παράγοντες πού επηρεάζουν την ορθότητα κάθε τέτοιας μέτρησης, οι οποίοι δεν έχουν σχέση με την σημερινή τεχνολογία αλλά με τον τότε τρόπο κατασκευής κεραμικών αντικειμένων και την τότε προέλευση του υλικού. Βάζοντας <<σαμώτ>> μέσα στον πυλό από κεραμικά της προηγούμενης χιλιετίας τα μηχανήματα σήμερα θα δείξουν, εφ όσον η περιεκτικότητα είναι μεγάλη, ότι το κεραμικό έχει κατασκευασθεί μια χιλιετία πιο πίσω. (Σαμώτ = σκόνη από παλαιό κεραμικό, η οποία αναμειγνύεται με τον πυλό για να κατασκευαστεί νέο κεραμικό με μεγάλη αντοχή, χωρίς να <<λαθρακιάζει>> με την πάροδο του χρόνου ). Οι αρχαίοι Κρήτες εφάρμοζαν αυτήν την τεχνική και αυτό αποδεικνύεται από τα σε καλή κατάσταση διατηρημένα κεραμικά, τα οποία χωρίς αυτήν δεν θα τα βρίσκαμε σε τέτοια μορφή.
Να αναφέρομε ότι, διαβάζοντας αρκετά βιβλία γραμμένα για το δίσκο της Φαιστού, από Έλληνες και ξένους, παρατηρήσαμε στα συγκεκριμένα βιβλία ότι, οι Έλληνες με ελάχιστες εξαιρέσεις, έστω και με υποθέσεις, έχουν πλησιάσει αρκετά τα μηνύματα πού δίνουν ορισμένες ομάδες των ιδεογραμμάτων. Οι ξένοι όμως παρουσιάζουν ένα έργο με σχόλια φαντασίας, τα οποία προσβάλλουν την νοημοσύνη μας, με εξαίρεση την φωτογραφική έκδοση <<Ο ΔΙΣΚΟΣ ΤΗΣ ΦΑΙΣΤΟΥ>> από τον Jean-Pierre OLIVIER, της Γαλλικής αρχαιολογικής σχολής Αθηνών, πού αντιμετωπίζει με σοβαρότητα και υπευθυνότητα το όλο θέμα, βοηθώντας πολύ την έρευνα.
. Στις 2/10/1995 αγόρασα ένα βιβλίο με τον τίτλο <<Ο ΔΙΣΚΟΣ ΤΗΣ ΦΑΙΣΤΟΥ Το Αίνιγμα Μιας Γραφής Του Αιγαίου>>, γραμμένο από τον LOYIS GODART, τυπωμένο στην Κρήτη από το τυπογραφείο <<Γ.ΔΕΤΟΡΑΚΗΣ Α.Ε.>> τον Ιούλιο 1995. Στην σελίδα 143 του προαναφερθέντος βιβλίου υπάρχουν τυπωμένα δύο κομμάτια της πινακίδας PH 1 σε γραμμική Α που βρέθηκε στο ίδιο δωμάτιο και κοντά στον δίσκο της Φαιστού. Συγκεκριμένα << το βράδυ της 3ης Ιουλίου 1908, στο μικρό ορθογώνιο δωμάτιο που εκτείνεται από τον νότιο τοίχο των διαχωρισμάτων 6 και 7 μέχρι τον βράχο, κοντά στη βορειοανατολική του γωνία και σε βάθος περίπου 50 εκατοστών πάνω από το φυσικό πέτρωμα, μέσα σε σκούρο χώμα ανάμεικτο με στάχτη, κάρβουνο και κεραμικά θραύσματα, βρέθηκε ο περίφημος δίσκος της Φαιστού. Αμέσως ανατολικότερα, στο ίδιο δωμάτιο και σχεδόν στο ίδιο βάθος, βρέθηκε η πινακίδα σε γραμμική Α που έγινε αργότερα γνωστή ως ΡΗ 1. Ο δίσκος ακουμπούσε στο έδαφος, ήταν σε θέση πλάγια, γερμένος προς τον Βορά κι επάνω φαινόταν η πλευρά που φέρει στο κέντρο ένα ρόδακα. Το στρώμα χώματος όπου βρέθηκε ο δίσκος, παρότι κάλυπτε τις ανωμαλίες της βραχώδους επιφάνειας του δωματίου και τις πέτρες που εξείχαν από τον δυτικό τοίχο, δεν φαινόταν να αποτελεί ένα κανονικό δάπεδο, γιατί το χώμα δεν ήταν πατημένο και περιείχε, τόσο στο επίπεδο του δίσκου όσο και βαθύτερα, όστρακα της ίδιας κατηγορίας και της ίδιας περιόδου. Τα περισσότερα από τα ευρήματα αυτά, σύμφωνα με τον Pernier χρονολογούνται στα τέλη της Μεσομινωικής περιόδου. Ανάμεσα όμως στα τυπικά αγγεία των τελευταίων χρόνων της Μεσομινωικής - υπογραμμίζει ο Pernier - βρέθηκε μια λαβή από κιτρινωπό πηλό με καστανή ταινία που ανήκε σε ελληνιστική υδρία κι ένα θραύσμα αγγείου, διακοσμημένο σε όλη την επιφάνεια με κόκκινο κοραλλένιο αστραφτερό χρώμα, όπως εκείνο των αρετινών αγγείων. Η ύπαρξη μεταγενέστερου υλικού σημαίνει κατά τρόπο αναμφισβήτητο ότι η περιοχή από την οποία προέρχεται ο δίσκος είναι στρωματογραφικά διαταραγμένη .....>>.Τα κομμάτια της επιγραφής φαίνεται ότι είναι τα άκρα μιας πινακίδας σπασμένης, από την οποία δεν βρέθηκαν τα μεσαία. Παρά το ότι τα δυο κομμάτια της πινακίδας δεν είναι συνεχόμενα για να μας δώσουν ένα συνεχόμενο κείμενο, μπορούμε να διαβάσομε λέξεις πάνω σ'άυτά από τις οποίες να βγάλομε χρήσιμα συμπεράσματα.
Διαβάζοντας στις 8/10/95 τα κομμάτια της πινακίδας και μεταφράζοντας, παρατήρησα πως οι λέξεις μας οδηγούν στο ακλόνητο συμπέρασμα ότι η πινακίδα όχι μόνο έχει σχέση με το δίσκο της Φαιστού, αλλά γράφτηκε για να δώσει οδηγίες πως πρέπει να διαβαστεί το κείμενο που είναι γραμμένο πάνω σ'αυτόν. Στο πρώτο κομμάτι της πινακίδας, που ως φαίνεται είναι το δεξιό άκρο αυτής διακρίνονται δύο σειρές συλλαβογραμμάτων της Γραμμικής Α, τα οποία μας δίνουν δύο λέξεις σε κάθε σειρά. Στην πρώτη σειρά έχομε τις λέξεις di-ra di-na-se = di-la di-na-se, που θα πει: γίνεται φανερό στα μάτια (διαβάζεται δηλαδή) περιστρέφοντας.
Στην δεύτερη σειρά διαβάζομε τις λέξεις ja-se-a re-wo, που θα πει, από ιχθύ αρχή ροής. Εδώ προφανώς εννοεί ότι από το κέντρο της Β πλευράς του δίσκου όπως την ονόμαζαν όλοι λανθασμένα, ξεκινά η ανάγνωση του κειμένου ( δηλαδή αποδεικνύεται τώρα ότι την είχα σωστά ονομάσει, με βάσει το κείμενο, Α πλευρά). Στο κέντρο της σωστά ονομαζόμενης από μένα, Α πλευράς βρίσκεται το σχήμα του ιχθύος, το οποίο διαγράφει η σπειροειδής γραμμή που χαράχτηκε πριν αποτυπωθούν τα σημεία. Έχομε δηλαδή εδώ όπως γράφει και όπως είχαμε ήδη δημοσιεύσει ανάγνωση του κειμένου που είναι γραμμένο στο Δίσκο από αριστερά προς τα δεξιά με περιστροφή του Δίσκου από δεξιά προς αριστερά.
Στο δεύτερο σωζόμενο κομμάτι της πινακίδας, που είναι το αριστερό άκρο αυτής, πάλι βλέπομε δυο σειρές συλλαβογραμμάτων. Στην πρώτη σειρά παρά το ότι η πινακίδα είναι πολύ φθαρμένη, διακρίνομε την λέξη pu-na-a;-pa-;;;;. Pu-na θα πει δακτύλιοι, και πιθανόν εννοεί τους δακτυλίους που σχηματίζει η σπείρα του δίσκου (πούνιον κατά τον Ησύχιο= δακτύλιος).Το άλλο συλλαβόγραμμα είναι αρχή λέξης της οποίας τα λοιπά συλλαβογράμματα δεν διακρίνονται.
Στην δεύτερη σειρά έχομε τις λέξεις du-a ju-na, και μεταφράζονται, δύο ζώνες (ταινίες). Εδώ προφανώς εννοεί τις δύο ταινίες οι οποίες εκτυλίσσονται από μία σε κάθε πλευρά του δίσκου σε σχήμα σπείρας, για να γραφούν πάνω τους τα σημεία του κειμένου. Παρατηρούμε επίσης ότι η γλώσσα του κειμένου στην πινακίδα είναι η ίδια που συναντούμε στο γραμμένο με φθογγογράμματα του Ελληνικού και Κρητικού αλφάβητου κείμενο, πάνω στα <<ιερογλυφικά>> του Δίσκου της Φαιστού και συγκεκριμένα στα περιγράμματα τους.
ΑΝΑΛΥΣΗ ΤΟΥ ΕΛΛΗΝΙΚΟΥ ΚΕΙΜΕΝΟΥ ΠΟΥ ΕΙΝΑΙ ΓΡΑΜΜΕΝΟ
ΣΤΟ ΔΙΣΚΟ ΤΗΣ ΦΑΙΣΤΟΥ
ΠΛΕΥΡΑ Α
ΠΡΟΤΑΣΗ 1
ός όταν ότεων όσψια πόλιν φέστο όσο έσο
Α1=ός
Ος/η,ο. (αναφ.αντων.).= όστις, ο οποίος όστις=(ως αόριστος αντων.) οποιοσδήποτε, <<όποιος>>, πάς όστις, όποιος και αν, όποιος τυχόν, κάποιος.
Α2=όταν
όταν, αντί ότ'άν (ότε άν), ισοδύναμο προς το επ. ότε κεν (ότε+άν). Επίρρημα και συνδ. χρόνου με υποθέτ. δύναμη, όπως και τώρα, όταν, οποτεδήποτε, καθ'ήν περίπτωσιν, οσάκις, εάν.
Α3=ότεων
όστις, ήτις, ό,τι . αρσεν. και ότις και όττις, ουδέτ. και ότι και όττι. (αναφ.αντων.) ΚΛΙΣΗ:(γεν.πληθ.) ώντινων και ότεων και αττ.τ. ότων. ΣΗΜ. ο οποίος, εκείνος πού, αυτός πού.
Α4=οσψία
δοτική του θυλικού οσψία.
Η λέξη είναι σύνθετη από την αναφορική αντωνυμία -ος- =όποιοσ-δήποτε και από την λέξη ψιάς. Ψιάς, -άδος = ψακάς ή ψεκάς. Ψακάς μτγν. ψεκάς , -άδος = πάν μικρόν τεμάχιον (κόκκος, <<ψίχουλο>> κλπ.) αποτριβόμενον ή αποκοπτόμενον εκ μεγαλυτέρου όγκου. Ψάω και ψέω = διαλύομαι εις κόνιν, εξαφανίζομαι, καταρρέω. Επίσης και ψίω=σχίζω ή κόπτω σε τεμάχια, κατατρίβω.
Α5=πόλιν
αιτιατική του θηλυκού, πόλις.
πόλις, -εως. ιων. πόλις. ότι και σήμερα, πόλις, πολιτεία. όταν πόλις και άστυ εκφέρονται ενωμένα, πόλις είναι το σύνολο των πολιτών, άστυ τά οικήματα των, οι κατοικίες των. Στην Αθήνα πόλη έλεγαν την ακρόπολη, σε αντιδιαστολή προς το υπόλοιπο μέρος πού ονομαζόταν άστυ. Η αρχική σημασία τής λέξης πόλις ήταν κάστρο, φρούριο. Η λέξη δήλωνε αρχικά την ακρόπολη, το μέρος όπου βρίσκονται τα ιερά, ενώ στη συνέχεια εξελίχθηκε στη σημασία κράτος, κοινωνία, σύνολο ανθρώπων πού απαρτίζουν μία πολιτικοθρησκευτική κοινότητα. Σύμφωνα με τα προηγούμενα όταν ο Όμηρος ονομάζει την Κρήτη <<εκατόμπολιν>>, θα πρέπει να εννοεί ιερά κορυφής, όπως ακριβώς το ιερό κορυφής στο Γιούκτα με τα οικήματα. Όλα τα ιερά κορυφής της Κρήτης ανταποκρίνονται στην αρχική σημασία της λέξης αυτής. Δικαιολογημένα δε ο Όμηρος στην Οδύσσεια αναφέρει ενενήντα, αφού ήδη έχουν εγκαταλειφθεί από τους μυκηναίους ορισμένα μινωικά ιερά.
Α6=φέστο
φέστο: τρίτο ενικό παθητικού υπερσυντέλικου -έστο- του ρήματος έννυμι ή εννύω.
έννυμι η εννύω από το αρχικό FΕ'Ω = FΕ'ΣΘΩ, μέλ. έσω, εππ. έσσω. εππ. αόρ. έσσα. Παθητ. πρκ. είμαι, είσαι, είται . υπερσ. είμην, αλλά β ενικ. έσσο, γ ενικ. έστο (Fέστο). Ενδύω κάποιον, ενδύω τον εαυτό μου με κάτι, φορώ κάτι, περιβάλλομαι κάτι. Παθητ. είμαι ενδεδυμένος τι (καλυμμένος), περικαλύπτω (περιτυλίσσω ) εμαυτόν μέ τί {είς τί).
Το ρήμα συντάσσεται α) με δύο αιτιατικές, β) με αιτιατική και δοτική οργανική. Εδώ το ρήμα έχει συνταχθεί με δυο αιτιατικές, τις λέξεις οσψία και πόλιν.
Α7=όσο
όσος, όση, όσον. επί διαστήματος, τόσο μακρόν όσον ....
αναφ. αντων. με διάφορα μόρια ως μία λέξη. Οσοδήποτε, όσο και άν.
Α8=έσο
έσο. Ειμί. Προστακτικη ίσθι, επ. μετά μέσης μορφής έσο, έσσο, έστω. Είμαι, υπάρχω. (λεξικό Ι.Σταματάκου)
ΠΡΟΤΑΣΗ 2
όταν πόλιν ωσύ ιπί
Α9=όταν
όπως Α2
Α10=πόλιν
όπως Α5
Α11=ωσύ
ώς άν-> ωσάν -> ωσύ -> ώς. Το υ στην Αιολική απαντά επίσης και αντί τού α: κατύ (κατά), σύρξ (σάρξ), ωσύ (ωσάν).
ΩΣ/επίρρημα. Δεικτικό επιρρ. τρόπου, ώς (τονιζόμενο) = ούτως, ούτω, κατά τούτο τόν τρόπο, έτσι. Αναφορικό επίρρ.τρόπου (άτονο), ως= 'οπως, καθώς. Εδώ σ'αυτήν την πρόταση το -ωσύ- έχει τονισθεί από τους γραφείς τού δίσκου τής Φαιστού, επομένως μεταφράζεται ,έτσι-. (λεξικό Ι.Σταματάκου)
Α12=ιπί
ίπος, ό καί ή. οποιοδήποτε βάρος, φορτίο, καθετί πού βαρύνει πού πιέζει. Το ρήμα ιπώ, -όω. 1)καταπιέζω, συνθλίβω, συμπιέζω. 2.(παθ) ιπούμαι, -όομαι. πιέζομαι, συνθλίβομαι (<<ιπούμενος ρίζαισιν Αίτναίαις ύπο>>. συνθλιβόμενος, πιεζόμενος κάτω από τις ρίζες τής Αίτνας, Αισχύλ.).
ΠΡΟΤΑΣΗ 3
πόλι όταν οψέει όλο σεί
Α13=Πόλι
όπως Α5
Α14=όταν
όπως Α2
Α15=οψέει
ορώ, -άω . 1)βλέπω, θωρώ, κοιτάζω 2.(το παθ.) ορώμαι. είμαι ορατός, είμαι θεατός, φαίνομαι, διακρίνομαι. Από το θ. του ενεστ. έχουν σχηματιστεί ο παρατατικός εώρων και οι παρακ. και ύπερσ. εόρακα, εοράκειν. Οι παρακ. και ύπερσ. όπωπα, όπώπειν ανάγονται σε θ. οπ- δηλωτικό συντελικής ενέργειας, πού αναφέρεται αποκλειστικά και μόνο στο αντικείμενο της ενέργειας, στη θέα, στο τι βλέπει κανείς. Από το θ.οπ- έχουν σχηματιστεί και οι μέλλ. όψομαι, παθ. μέλλ. και αόρ. οφθήσομαι. ώφθην και παθ. παρακ. ώμμαι (πρβλ. και όψις, όμμα οφθαλμός). Εδώ το οψέει είναι ασυναίρετο Β ενικό Μεσ. Μελλ. του ρήματος οράω, -ώ. Οψέομαι, οψέη ή οψέει, οψέεται κ.λ.π.
Α16=όλο
όλος, -η, -ο. Το ουδέτερο ως επίρρημα, όλο. διαρκώς, πάντοτε (κάθε τόσο).
Α17=σεί
σείω. κινώ κάτι προς τα εδώ και προς τα εκεί κατ'επανάληψη, ανα-κινώ, ταλαντεύω, ταρακουνώ, δονώ. (απρόσ.) σείει. γίνεται σεισμός. Εδώ παρατηρούμε ότι ο γραφέας χρησιμοποιεί το Ε, Κορίνθου- Μεγάρων-Αιτωλίας, το οποίο είναι <<βητό-σχημο>> (β) και δήλωνε από κοινού το βραχύ και το μακρό ανοικτό e.Τό ίδιο γράμμα χρησιμοποιείται και στο δεύτερο ε της λέξης Β9 (ΟΣΕΕΝΩΝ)της Β πλευράς του δίσκου. Παράλληλα όμως ο γραφέας χρησιμοποιεί και τον κανονικό τύπο του έψιλον το οποίο δηλώνει το μακρό κλειστό e, τη νόθο δηλ. δίφθογγο. Επίσης χρησιμοποιεί εδώ τον ταχυγραφικό τύπο του ε (F),το οποίο παραδίδεται από την Ελεύθερνα της Κρήτης
ΠΡΟΤΑΣΗ 4
ερφέφει οέων μύσν
Α18=ερφέφει
ερώ, ιων. και επ. ερέω, μέλ.(φημί, λέγω και αγορεύω χρησιμο-ποιούνται ως ενεστώτες και ο είπον ως αόρ. β) από την ίδια ρίζα σχηματίστηκε ο παρακμ. είρηκα. 1)Θά είπω, θά ομιλήσω. 2)θά αφυγηθώ, θά αναγγείλω, θά διακηρύξω.
Λέγω, πρτ. έλεγον, μέλ. λέξω και ερώ, αόρ. έλεξα και είπα, αορ.β είπον, πρκ.είρηκα. Το ρήμα είναι ελλειπτικό .
Το φημί συναντάτε πολλές φορές με συνώνυμο ρήμα, ώς έφη λέγων, έλεγε φάς, κλπ.Εδώ έχομε συγχώνευση δύο συνωνύμων ρημάτων σε μία λέξη.
Α19=οέων
εάω, συνηρ. εώ, επ.ειώ, πρτ.είων, επικ.έων. αφίνω, επιτρέπω.
Α20=μύσν
μυώ, -έω. 1)Εισάγω κάποιον στα μυστήρια θρησκείας, κατηχώ, προσηλυτίζω. 2)αποκαλύπτω σε κάποιον τούς σκοπούς μιάς μυστικής οργάνωσης η κίνησης και τον καθιστώ οπαδό της.
ΠΡΟΤΑΣΗ 5
εμφέο ότεων Σόλων όψοι άστυ
Α21=εμφέο
Η λέξη πρέπει να είναι σύνθετη από τις λέξεις εμαυτόν και φέο (φεύγω). Φεύγω = όπως και τώρα, φεύγω, τρέπομαι σε φυγή, εξορίζομαι. Φεύγω υπό τινος = εξορίζομαι υπό τινος. Εμαυτόν φεύγω = αυτοεξορίζομαι. Εδώ πιστεύομε ότι η σύνθετη λέξη αποτελεί Κρητικό ιδιωματισμό.
Α22=ότεων
όπως Α3
Α23=Σόλων
Πολιτικός τής αρχαίας Αθήνας, γνωστός και ως ένας από τούς Επτά Σοφούς της αρχαίας Ελλάδας, γεννήθηκε περί το 640 και πέθανε περί το 560 π.Χ..Ο Σόλων ορίστηκε άρχων για το έτος 594/593 π.Χ.,οι νόμοι του δημοσιεύθηκαν περί το 592/591 π.Χ. Για να αποφύγει ο Σόλων την υποχρέωση υπεράσπισης των νόμων του και παραιτέρω εξήγησης τους, έφυγε από την Αθήνα, αρχίζοντας μια σειρά ταξιδιών και ανα-λαμβάνοντας την υποχρέωση να μην επιστρέψει πριν περάσουν δέκα χρόνια. Στα μέρη πού επισκέφθηκε περιλαμβάνονται η Αίγυπτος και η Κύπρος. Η παραμονή του στους τόπους αυτούς τεκμηριώνεται στα ποιήματα του. Για πρώτη φορά μαθαίνομε από το κείμενο αυτό του δίσκου τής Φαιστού, ότι ήλθε και στην Κρήτη (μάλλον μαζί με τον φίλο του Επιμενίδη, τόν οποίο είχε καλέσει στην Αθήνα για να απαλλάξει αυτήν από το Κυλώνειον άγος). Σίγουρα πριν καταλήξει στη Φαιστό πέρασε και από άλλες Κρητικές πόλεις, η τουλάχιστον γνώριζε γι'αυτές, όπως θα αντιληφθούμε από το κείμενο τής Β πλευράς του δίσκου, όπου αναφέρονται οι Στιαίοι (ελληνικός Μακεδονικός κλάδος, που ήλθε από την θεσσαλική Εστιαιώτιδα και συγκεκριμένα από την περιοχή του Ληθαίου ποταμού, στην πεδιάδα της Μεσσαράς γύρω στα 1130-1120 π.Χ., αφού πέρασε από την Μαγνησία), και η πόλη Υρσώ.
Α24=όψοι
Όπως η λέξη Α15
Α25=άστυ
Όπως η λέξη Α5
ΠΡΟΤΑΣΗ 6
Ορφέω των ότεων εόσο όμνων
Α26=Ορφέω
Ορφείος,-εία,-ον. 1) αυτός πού αναφέρεται στον Ορφέα 2)(το αρσ. ως κύριο όνομα) ο Ορφείος. ονομασία μήνα στη Μυτιλήνη.
Α27=των
Γεν.πλυθ. του αρθρ. Ο
Α28=ότεων
όπως το Α3
Α29=εόσο
εός, εή, εόν. κτητ. αντων. γ προσ. αυτού, αυτής, αυτού, ιδικός του, ιδικός των και σπαν. ιδικός σου.
Α30=όμνων
όμνυμι η ομνύω. = ορκίζομαι. Μεσ. και Παθ. όμνυμαι.
Β ΟΨΗ ΤΟΥ ΔΙΣΚΟΥ ΤΗΣ ΦΑΙΣΤΟΥ
ΠΡΟΤΑΣΗ 1
εοί οι ξειετέων
Β1=εοί
εοί. επικός τύπος της τριπροσώπου προσ.αντων. οί. οί, δοτ. εν. αρσ. και θηλ. τη , τριπροσώπου προσ. αντ. Αντί αυτή, αυτώ. Σπανιώτερα κείται μετά τής αυτοπαθούς έννοιας αντί εαυτώ, εαυτή, πάντοτε δε κείται ως αυτοπαθής ο επικός της τύπος εοί. Συχνά επίσης κείται και η περίφρασις οί αυτώ = εαυτώ. Γεν. ού, αιτ. έ. ονομ. δεν υπάρχει.
Β2=οί
Η ανάλυση αυτής τής λέξης σχετίζεται, και συνδέεται με τον επικό τύπο τής προηγούμενης λέξης Β1, και έχομε εοί οι, όπως οί αυτώ.
Β3=ξειετέων
σύνθετη λέξη από τις ξείνος και ετεός.
ξείνος, ο και η. Ιωνικός και επικός τύπος τής λέξης ξένος. Ξένος. ξένFος. Στην αττική διάλεκτο η σιγηση του -F- από το σύμπλεγμα νF- γίνεται χωρίς αντέκταση (ξενFος>ξένος) ενώ στην Ιωνική η αντέκ-ταση δίνει -ει- (ξείνος) και στην δωρ. -η- (ξήνος). Η αρχική σημ. τής λέξης ξένος ήταν <<φιλοξενούμενος και <<φιλοξενών>>, με την έννοια τού πολίτη άλλης πόλης με τον οποίο συνάπτει κάποιος συνθήκη φιλοξενίας, πού επικυρώνεται με αμοιβαία ανταλλαγή δώρων για τον εαυτό του και τους απογόνους του. Έτσι η σημ. της λέξης ξένος αποδίδεται και σ'αυτόν πού φιλοξενεί και σ'αυτόν πού φιλοξενείται. Στη συνέχεια, πιθ. λόγω τού φιλοξενουμένου προσώπου που ήταν πολίτης άλλης πόλης, η λέξη έλαβε τη σημ. <<αλλοεθνής, αλλότριος>> και στη στρατιωτική ορολογία τη σημ.<<μισθοφόρος>> και <<σύμμαχος>>λόγω φιλίας από φιλοξενία. (το αρσ. ως ουσ.) 1)φίλος πού φιλοξενείται, δηλαδή πολίτης άλλης πόλης με τον οποίο έχει κάποιος συνθήκη φιλοξενίας για τον εαυτό του και τούς από-γόνους του (<<ξείνοι δέ ....ευχομεθ' είναι έκ πατέρων φιλότητας>> Ομ. Οδ.). 2)αυτός πού φιλοξενεί κάποιον 3)στρατιώτης πού υπηρετούσε σε άλλη πόλη με μισθό, μισθοφόρος (<<καί αιτεί αυτόν είς δισχιλίους ξένους>>, ξεν.) 4)σύμμαχος 5)(ως κλητ. προσφώνηση) ώ ξείνε. φίλε μου, αγαπητέ μου.
ετεός, ά, όν. (πιθ. εκ τού ειμί). Αληθής, πραγματικός, γνήσιος. Το ουδέτερο ετεόν ως επιρ. = αληθώς, πράγματι, τώ όντι. Θηλ. ιων. δοτ. ετεή, ως επιρ. Επίσης = πράγματι, τή αληθεία.
ΠΡΟΤΑΣΗ 2
εοί εύτ όλων
Β4=εοί
όπως Β1
Β5=εύτ
εύτε = όταν, καθώς. Ήϋτε = ήτε = ακριβώς όπως, σαν.
Β6=όλων
όπως σήμερα.
ΠΡΟΤΑΣΗ 3
ωσυ Υρσώ οσέενων σύων
Β7=ωσυ
ανάληση γι'αυτή την λέξη, έχομε κάνει στην αντίστοιχη Α11
Β8=Υρσώ
Υρσώ γράφεται και Υρτώ. Απ'ότι φαίνεται πρέπει να είναι η πόλη Υρτώ στην οποία αποδίδεται η λέξη Υρταίοι. Για την λέξη Υρταίοι ορισμένοι αναφέρουν ότι είναι πόλη η κοινό πού προσαρτήθηκε μάλλον στην Γόρτυνα. Όπως γράφεται όμως στο Δίσκο, σίγουρα είναι πόλη. Ο Πώλ Φώρ τοποθετεί τούς Υρταίους, δηλαδή την Υρσώ στο Χωριό Μελιδοχώρι νομού Ηρακλείου Κρήτης. Αυτή όμως η άποψη είναι λανθασμένη, διότι όπως θα δούμε παρακάτω στο κείμενο η πόλη πρέπει να είναι κοντά στην Φαιστό, να είχε και ιερό μεγάλης φήμης όπου εθυσιάζοντο χοίροι κάθε χρόνο. Μπορούμε να πούμε με ελάχιστες επιφυλάξεις ότι Υρσώ είναι η Αγία Τριάδα δυτικά τού ανα-κτόρου τής Φαιστού, διότι μόνο αυτή ή περιοχή μπορεί και πληρεί τα αναφερόμενα στο δίσκο, και ότι ο Σόλων πέρασε πρώτα από εκεί συμμετέχοντας σε μυστήριο που έγινε προς τιμήν του στο χώρο που βρέθηκε το ρυτό των θεριστών, αφού ήλθε με καράβι στο λιμάνι της Φαιστού. Μέσα από την ετυμολογία της λέξης Υρσώ θα δούμε ότι τα παραπάνω είναι σωστά. Η λέξη Υρσώ προέρχεται απότην λέξη υρχή. Η λέξη υρχή είναι μεταγενέστερος τύπος της λέξης υρτής. Στην Αττική της ύστερης αρχαϊκής περιόδου φαίνεται η προέλευση του Χ,από το Τ. Το Τ στην αρχή εμφανιζόταν ως +, και το γεγονός ότι οι κεραίες του Χ επικράτησαν ως πλάγιες στην αρχική και την τελική μορφή του σχήματος και ως όρθιες σε μιά μεταβατική μορφή δείχνει ότι η προέλευση του από το Τ είναι η πιθανότερη. Βλέπομε όμως ότι στην λέξη επικρατεί ο Αιολικός τύπος και όχι ο Αττικός όπως μεταγενέστερα στην λέξη Υρταίοι.
Υρσή> Υρτή> Υρχή, η. (κατά τον Ησύχ.) #έφ'ής τά φορτία φέρουσιν οί ναύται#. Η Υρσώ λοιπόν (Αγία Τριάδα) ήταν το εμπορικό διαμετα-κομιστικό κέντρο της Φαιστού με μεγάλη κίνηση από και προς χώρες της νοτιοανατολικής Μεσογείου, αλλά και κέντρο ανεφοδιασμού των διερχομένων από το Λιβηκό πέλαγος πλοίων. Απόδειξη τα σπουδαία ευρήματα της ΑγίαςΤριάδας και προπαντός η ποσότητα και το περιεχόμενο των λογιστικών πινακίδων Γραμμικής που βρέθηκαν εδώ. Σαν κέντρο ανεφοδιασμού όμως διατηρούσε εγκαταστάσεις εξυπηρετήσεως οποιασδήποτε ανάγκης, των περαστικών π.χ. θρησκευτικών αναγκών, ειδικά υψηλών προσώπων, όπως όλα τα μεγάλα ανάκτορα γιαυτό και είχε φημισμένα ιερά όπως λεει ο Σόλων. Στην Υρσώ έχομε τα ανώγεια των δωματίων που βρέθηκε το τελετουργικό ρυτό των θεριστών και στην Φαιστό τα ανώγεια των δωματίων όπου βρέθηκε ο Δίσκος. Στην Αίγυπτο βρέθηκε μια πλάκα αιγυπτίου μαθητή τωναρχών της 18ης δυναστείας, που γράφει ένα κατάλογο επτά <<ονομάτων της χώρας Κεφτιού>>, τυπικά δηλαδή κρητικών: IKST, 'ΙKSW, 'ISHR, IDN, PNRWT, RWNT, DI-DDM. O Πωλ Φωρ γράφει: "δεν ξέρουμε πώς πρέπει ακριβώς να αποδώσουμε τα φωνήεντα. Έτσι, όπως είναι θυμίζουν Αξέντι και την Αξό (το <<ύψος>>), την Ίδη (το δασωμένο βουνό και την ομώνυμη Θεότητα), τον Πύρανθο (όνομα πόλεως) και το τελευταίο όνομα μια νοθογενή λέξη από τα αιγυπτιακά και τα πελασγινά. (<<η θεά Δινδυμέ το έδωσε>>).Προσέχομε ότι για την τρίτη λέξη ο Πωλ Φωρ δεν γράφει τίποτε. Εάν όμως γνώριζε το κείμενο που είναι στο δίσκο της Φαιστού γραμμένο, πιστεύομε ότι θα συμπέρανε πως 'ISHR, είναι η πόλη ΥΡΣΩ, γραμμένη με αναγραμμα-τισμο στα αιγυπτιακά. Πρέπει να ήταν πάρα πολύ γνωστή η πόλη αυτή στους αιγυπτίους αφ'ου ήταν το μεγαλύτερο διαμετακομιστικό κέντρο της ανατολικής μεσογείου. Βλέποντας ότι οι αιγύπτιοι έγραφαν τα μινωικά (πρωτοελληνικά) πελασγικά, με αναγραμματισμό και μυκηναϊζουσα προφορά, παρατηρώντας δε προσεκτικά μπορούμε να πούμε ότι η απόδοση που κάνει ο Πωλ Φωρ δεν πλησιάζει αρκετά το σωστό, όλες δε πρέπει να βρίσκονται στη νότια παραθαλάσσια Κρήτη.. Την λέξη IKST αποδίδω στα πελασγικά ως, ITKS =ΙΤΑΝΟΣ, την λέξη PNRWT= PRNTW = ΠΡΙΑΝΣΟΣ, την RWNT = RTWN = ΡΥΤΙΟΝ, την IDN = IND = ΙΝΑΤΟ, την DI-DDM = DI-MDD = ΛΙ-ΜΑΤΑΛΑ = ΛΙ(ΜΗΝ) - ΜΑΤΑΛΑ, την IKSW = KIWS = ΟΙΟΣ = δεν έχει ταυτιστεί. Εάν κρίνομε από τις έξη πρώτες λέξεις, πρέπει και η τελευταία, άγνωστη ακόμα πόλη, να είναι παραθαλάσσια. Η λέξη Καφτόρ ή Καφθορ ή Καφθουρ που χρησιμοποιούσαν οι αιγύπτιοι είναι ακριβώς η λέξη Κρήτη, γραμμένη με τον ίδιο ιδιόμορφο κωδικοποιημένο ανα-γραμματισμό, που δεν προφέρει τα Ελληνικά ουρανικά και χειλικά άφωνα σύμφωνα. Αν προσέξει κανείς, με πρώτη ματιά θα δει, ότι τα σύμφωνα είναι τα ίδια. Δύσκολα πράγματι γίνονται κατανοητά όλα όσα αναφέραμε, από οποιονδήποτε δεν έχει γεννηθεί στην Κρήτη και να έχει καθημερινά γλωσσικά βιώματα, ιδικά στις ορεινές περιοχές του νησιού. Στις περιοχές αυτές ακόμα ομιλούν την μινωική πελασγική γλώσσα (πρωτοελληνική), ανάμεικτη με μυκηναϊκές λέξεις και, κυριαρχούσα την αιολική η οποία επικρατεί στο Αιγαίο από την Λήμνο μέχρι την Κρήτη και στα Ομηρικά έπη.
Εκτός όμως από την Αγία Τριάδα έχομε σκεφτεί μήπως Υρσώ λεγόταν αυτή η ίδια η Φαιστός κατά την μινωική εποχή αφού το τελευταίο όνομα πρέπει να το πείρε μετά την κάθοδο των Μαγνητων. Φυσικά γνωρίζομε την άποψη, ότι το όνομα Φαιστός αναφέρεται στις μυκηναϊκές πινακίδες. Διαφωνούμε όμως με την χρονολόγηση της πινακίδας, αφού πιστεύομε ότι η γραφή εχρησιμοποιήτο από τους Κρήτες ιερείς μέχρι και την Ελληνιστική εποχή, κατά την οποία έγραψαν την πινακίδα που βρέθηκε μαζί με τον Δίσκο της Φαιστού.
Β9=οσέενων
Η λέξη -οσέενων- είναι παλαιότερη της αντίστοιχης -οσέτη (όσα+έτη) = κάθε χρόνο-,και είναι σύνθετη, από την αναφορική αντων. όσος το αριθμητικό έν και το ουσιαστικό, -ο ένος. όσος,-η,-ο. (αναφ. αντων.) 1) ίδιος κατά ποσότητα, πλήθος, αριθμό, βάρος, χρονική διάρκεια, απόσταση, ισχύ κλπ. 2) (συχνά εκφέρεται μαζί με ουσια-στικό ως επίθετο προσδ.) καθένας, οποιοσδήποτε.
ένος,ο = το έτος
Β10=σύων
συς,ο,η/σύς, -υός. χοίρος, γουρούνι. Η λέξη απαντά στην Μυκηναϊκή στον σύνθετο τύπο sugota (πρβλ.συβώτης).
ΠΡΟΤΑΣΗ 4
οί Στιέων σύων
Β11=οί
όπως το Β2
Β12=Στιέων
Στιέοι πρέπει να είναι οι γύρω από το ανάκτορο της Φαιστού κατοικούντες, δηλαδή οι κάτοικοι τού <<κράτους>> της Φαιστού. Εξάλλου η ετυμολογία της λέξης Φαιστός είναι από τον τύπο φα(F)ιστος. Αναφέρεται στις πινακίδες τής Κνωσού η λέξη Paito αττικός τύπος Φαιστός. πρέπει να πούμε ότι έχομε στην περιοχή βόρεια τής Φαιστού και δυτικά εγκατάσταση Μαγνητών από την Θεσσαλία. Στη Θεσσαλία υπάρχει πόλη Φαιστό και η γύρω από αυτήν περιοχή ονομάζεται Εστιαιώτιδα. Παρατηρούμε όμως ότι πολλές λέξεις τού δίσκου έχουν διατυπωθεί στην Αιολική διάλεκτο, τής οποίας πολλά έπη έχουν ενσωματωθεί αυτούσια η διασκευασμένα στα ομηρικά έπη. Ακόμα και η κατασκευή τού δίσκου είναι επηρεασμένη από την αρχιτεκτονική των Αιολέων. Οι διπλοί έλικες τού αιολικού κιονόκρανου επάνω στο οποίο αναπτύχθηκε το ιωνικό, επηρέασαν στην κατασκευή τού Δίσκου τής Φαιστού, ανεξάρτητα από την σημασία που είχε για τούς ορφικούς η κατασκευή.
Β13=σύων
όπως Β10
ΠΡΟΤΑΣΗ 5
τώ ξειετέων σύων
Β14=τώ
Τώ, δοτ. εν. τού ουδ. άρθρου τό. διά τούτο, κατά αυτόν τόν τρόπον, ούτω, κατά ταύτα.
Β15=ξειετέων
όπως Β3
Β16=σύων
όπως Β10
ΠΡΟΤΑΣΗ 6
οί Στιέων όψ ετεόν όμνω
Β17=οί
όπως Β2
Β18=Στιέων
όπως Β12
Β19=οψ
όψ, η. γεν. οπός, δοτ. οπί, αιτ. όπα (ειπείν, έπος). φωνή. Ομιλία, λόγος Β20=ετεόν
βλέπε Β3 (όψ ετεόν = μα την αλήθεια, αληθινά)
Β21=όμνω
όπως Α30
ΠΡΟΤΑΣΗ 7
εύνων έσο
Β22=εύνων
εύνοος, ον, και αττ. κατά συναίρ. εύνους, -ουν. Ευνοικώς (καλώς) διατεθειμένος (διακείμενος), ευμενής, φιλικός.
Β23=έσο
έσο= αρχικός τύπος Α ενικού προσώπου, ενεστώτος υποτακτικής του ειμί. έσ-ω > έ-ω > ώ.
ΠΡΟΤΑΣΗ 8
άσμων πίω
Β24=άσμων
ασμενίζω (άσμενος). δέχομαι κάτι ευχαρίστως, είμαι ευχαριστημένος με κάτι. άσμενος, η, ον. αντί ήσμενος. (μτχ. παθ. πρκ.τού ήδομαι).Λίαν ευχαριστημένος, ευτυχής.
Β25=πίω
πίω. πίος, ία,-ον. (ποιητ.τύπος) 1.(κυρίως για ζώα) παχύς, ευτραφής, πίων (<<πία μήλα>>Ορφ.). 2.(το ουδετ. ως ουσ.) το πίον. η ιδιότητα του πίου, το πάχος, το λίπος, η πιότης. πίων, πίειρα, πίον = παχύς, εύορος, πλούσιος. Η πρόταση <<άσμων πίω>> μεταφράζεται, πολύ ευχαριστημένος είμαι.
ΠΡΟΤΑΣΗ 9
οόσω ομόων αίν
Β26=οόσω
οόσω-> όσσομαι (όσσε), και ενεργ. αιολικός τύπος όσσω. ορώ, βλέπω. Βλέπω με τα μάτια της ψυχής μου, φαντάζομαι, προβλέπω, προαισθά-νομαι, προμαντεύω, προφητεύω, προλέγω, προσημαίνω, προμηνύω.
Το πρωτο -ο-, είναι αθροιστικό πρόθημα, που έχει την ίδια έννοια με το ομο-.
Β27=ομόων
ομοιώ (ομόω). 1)ενώνω, συνδέω, συνάπτω 2)εξομοιώνω, κάνω κάτι όμοιο με κάτι άλλο. ομόνους. αυτός πού έχει την ίδια γνώμη με κάποιο άλλο, σύμφωνος. ομονοώ. έχω ίδιες σκέψεις και αντιλήψεις και τα ίδια αισθήματα με κάποιο άλλο, συμφωνώ με κάποιο.
Β28=άιν (αιολικός τύπος του αεί) χρονικό επίρρημα, όπως το νύν = τώρα. Αεί = για πάντα. Αεί. στα αρχαία και επικά, ιωνικά και ποιητικά αιεί και αιέν, δωρικά αιές και αές, λακωνικά αιέ, βοιωτικά αέ και ηί, αιολικά αίι(ν) και άι(ν).= διαρκώς, συνεχώς, πάντοτε, για πάντα. Το αεί αποτελεί φωνητικό σχηματισμό, ο οποίος <<αίρει την χασμωδία>> τής λέξης αιεί μετά τη σίγηση τού F.Τό αιεί <αιFεί, με σίγηση του ενδοφωνηεντικού F<αιFεσι, με σίγηση τού -σ μεταξύ φωνηέντων. Ο τύπος αιFεσι,τοπ., σχηματίζεται από επαυξημένη με -σ- μορφή θ., το οποίο ανάγεται στην ρίζα aiu (=ζωτικότητα, ζωτική δύναμη), απ'όπου η σημασία τής διάρκειας, της αιωνιότητας. Ο αυτός τύπος θέματος με σιγματική επαύξηση υπάρχει χωρίς κατάληξη στο δωρ. αιές και στην Αιτ. αιώ (<αιFόσα). Οι τύποι αιών και αιέν (<αιFέν) παράγονται από το θέμα επαυξημένο με -ν-.Οί διαλεκτικοί τύποι, αιόλ. αίι(ν), άι(ν) <αιFι(ν) διασώζουν θ. σε -u.
ΠΡΟΤΑΣΗ 10
ωσύ ομφέ Σόλων
Β29=ωσύ
όπως Α11
Β30=ομφέ
ομφή,η. θεία φωνή, προφητεία, χρησμός, προειδοποιητική φωνή.
Β31=Σόλων
όπως Α23
Στις λέξεις ΟΕΩΝ, ΕΟΣΟ, ΟΟΣΩ, το επιπλέον -Ο-, είναι χαρακτηριστικό συνθετικό της διαλέκτου.Το Ο, (Ο-ΕΩΝ, ΕΟΣ-Ο, Ο-ΟΣΩ), είναι αχώριστο αθροιστικό πρόθημα που, κατά την επικρατέστερη άποψη, θεωρείται αιολικός τύπος του αθροιστικού ά- (πρβλ. ά-θρόος, ά-παξ), απ'όπου και η ψίλωση των ελαχίστων λέξεων με ά συνθετικό το πρόθημα αυτό. Τα εν λόγω σύνθετα μαρτυρούνται στον Όμηρο ή σε γλωσσάρια (πρβλ. ό-πατρος, ό-πάτριος, ό-γάστριος, ό-τριχες, ό-γάστωρ, ό-ζυγες, ό-θροον, ό-ξυλον, οίέτης).
Αντώνης Θωμά Βασιλάκης
Βλυχιά Κνωσού
Ηράκλειο Κρήτης
E-mail: kairatos@hol.grΑυτό το ηλεκτρονικό μήνυμα προστατεύεται από spam bots, θα πρέπει να έχετε ενεργοποιημένη τη Javascript για να το δείτε
BΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ
Εγκυκλοπαίδειες
- Πάπυρος-Λαρους-Μπριττάννικα (61 τόμοι)
- Επιστήμη και Ζωή (16 τόμοι)
- Χάρη Πάτση: Νέα Ελληνική (και Παγκόσμιος) εγκυκλοπαίδεια
- Νέα Δομή (εκδ. 1996)(35 τόμοι)
- Πάπυρος: Ελλάς (Αος Τόμος)
ΒΙΒΛΙΑ
- Ψιλάκη Β.: Ιστορία της Κρήτης (4 τόμοι)
- Δετοράκη Θεοχ.: Ιστορία της Κρήτης
- Σπανάκη Στ.: Ιστορία της Κρήτης (2 τόμοι)
- Κρήτη: Ιστορία και Πολιτισμός ( -Έκδοση Βικελαίας Βιβλιοθήκης (2τόμοι)
- Εκδοτική Αθηνών: Ιστορία του Ελληνικού Έθνους (16 τόμοι)
- Χριστ.Μπουοντελμόντι: Ένας γύρος της Κρήτης στα 1415
- Rοbert Pashley:<<ΤΑΞΙΔΙΑ ΣΤΗΝ ΚΡΗΤΗ>>,Α,Β τόμος
- John Chadwick:Γραμμική Β και συγγενικές γραφές
- J.T.Hooker: Εισαγωγή στη γραμμική Β (Εθνική Τράπεζα)
- Arthur Evans: and the palace of Minos, έκδοση Οξφόρδης (Ashmol.Museum)
- Walter Burkert: Αρχαία Ελληνική Θρησκεία
- Αλεξίου Στ.: Μινωϊκός πολιτισμός
- Πωλ Φωρ: Η Καθημερινή Ζωή στην Κρήτη την Μινωική εποχή
- Λ.Παπαβρανούση-Β.Σφυρόερα: Λεξικό Ανωμάλων και Ομαλών Ρημάτων της Αρχ. Ελληνικής
- Κονταίος: Μεγάλο λεξικό ρημάτων, Αρχαίας Ελληνικής
- Ι..Σταματάκου: Λεξικό της αρχαίας Ελληνικής γλώσσης
- Ι.Πανταζίδου: Λεξικό Ομηρικόν
- Π.Δορμπαράκη: Επίτομον λεξικόν της αρχαίας Ελληνικής γλώσσης
- Γ.Παναγιωτάκη : Δικταίο Άντρο
- M.P.Nilsson: Ιστορία της Αρχαίας Ελληνικής Θρησκείας
- M.P.Nilsson: Η Μυκηναϊκή προέλευση της Ελληνικής Μυθολογίας
- Αγγ.Λεμπέση: Κρητών Πολιτεία .
- Unesco: Ιστορία της Ανθρωπότητας (24 τόμοι)
- Αχ.Τζαρτζάνου: Γραμματική της Αρχαίας Ελληνικής Γλώσσης
- Μ.Οικονόμου: Γραμματική της Αρχαίας Ελληνικής
- Αργύρη Εφταλιώτη: Ομήρου Οδύσσεια (Έμμετρη μετάφραση)
- Δημ.Λαζογιώργου: Οι αποκαλύψεις του Αισχύλου για την Ατλαντίδα
- Δικηγορικός Σύλλογος Ηρακλείου: Η Μεγάλη Δωδεκάδελτος Επιγραφή της Γόρτυνος
- Ιωάννη Κονδυλάκη : Κρητικόν Λεξιλόγιον (εκδ.Βικελαία Βιβλιοθήκη)
- Mαν.Πιτυκάκη:<<Το γλωσσικό ιδίωμα της Ανατολικής Κρήτης>>2 τόμοι
- Θωμόπουλου Ιάκωβου:<<Πελασγικά>>,1ος,2ος.τόμος
- Ι.Προμπονά: Σύντομος εισαγωγή εις την Μυκηναϊκήν φιλολογίαν
- Δ.Παπαδίτσας-Ε.Λαδιά: Ομηρικοί Ύμνοι
- Δ.Παπαδίτσας-Ε.Λαδιά: Ορφικοί Ύμνοι
- Ι.Πασσα: Τα Ορφικά
- Ι.Πασσα: Η αληθινή Προϊστορία
- Άρη Πουλιανού: Η καταγωγή των Κρητών
- Παπαδάκη Ν.: Ιεράπετρα
- Εφη και Ι.Σακελλαρακης : Αρχάνες
- Ζαχ.Σημανδηράκη: Γεωργιούπολη
- Περικλή Ρεδιαδη: Ο Κρητικός Λαβύρινθος και οι σχετικοί μύθοι
- J-P.Olivier: Ο δισκος της Φαιστού (Φωτογρ. Έκδοση 1992)
- Αχ.Τζάρτζανου: Συντακτικόν της αρχαίας Ελληνικής γλώσσης
- Sinclair Hood: H τέχνη στην Προϊστορική Ελλάδα
- Γιαν.Σακελλαράκης: Κρητομυκηναϊκά (έκδοση Βικελαίας)
- Κηρυκόπουλου Μιλτ.: Γραμματική της Αρχαίας Ελληνικής
- V.Berard: Κρητικές Υποθέσεις (Οδοιπορικό 1897)
- F. W. Sieber: Ταξιδεύοντας στη νήσο Κρήτη το 1817
- C.Rochfort Scott: Περιηγήσεις στην Κρήτη (οδοιπορικό 1834)
- Β.Βλάχου: Τα ρήματα της Αρχαίας Ελληνικής (εκδ.Gutenberg)
- Γιάννη Παυλάκη: Κρητική Δημοτική Ποιηση,Οι μαντιναδες
- Στεφ.Ξανθουδιδη: Επίτομος ιστορία της Κρήτης (1909)
- Κρητικά Χρονικά: τομος ΚΑ τεύχος 2 έτους 1969, τόμοςΚΗ-ΚΘ έτους 1988-1989, τόμος Λ έτους 1990.
- Ειλαπίνη: 2 τόμοι (1987)
- Χρηστάκη Γιαν-Πατεράκη Γ.: Η Κρήτη και η Ιστορία της
- Παναγόπουλος Ανδρ.: Πλάτων και Κρήτη
- Παναγόπουλος Ανδρ.: Αριστοτέλης και Κρήτη
- Louis Godart: Ο δίσκος της Φαιστού (Το Αίνιγμα Μιας Γραφής Του Αιγαίου) (Ιούλιος 1995)
- Philip P. Betancoyrt :Η ιστορία της Μινωικής κεραμεικής (1985)
- Κουμανούδη Στεφ.: Λατινοελληνικό Λεξικό
- Σακελλαράκη Γιάννη: Ανασκάπτοντας το παρελθόν
- Σακελλαράκη Γιάννη: Εισαγωγή στην αρχαία ελληνική θρησκεία (Οι κρητικές ρίζες).Έκδοση 1995 Βικελ. Βιβλ.
- Ζώης Αντ.: "Κνωσός" Το εκστατικό όραμα (Πανεπιστημιακές Εκδόσεις Κρήτης 1996)
- Κ.Γ.Στεφανάκη : Η Κρήτη μέσα από τον Όμηρο
- Πωλ Φωρ (Βικελαία); Ιερά σπήλαια της Κρήτης (1996)
- Jan Ellen Harrisson: Αρχαίες ελληνικές γιορτές (1996) .
- Παπαγεωργίου Κωστή; Τα νησιά της Κρήτης (1996)
- Χατζηδάκης Ιωσήφ: Περιήγησις εις Κρήτην (1881)
- Παναγιώτης Κούθανας: Χρηστικό Λεξικό του ιδιώματος της Μυκόνου Παν.Εκδ.Κρητης 1996)
- Παύλου Βλαστού 1893: Ο γάμος εν Κρήτη (Ήθη Έθιμα Κρητών)
- Παν.Εμμανουηλίδη: Λεξικό Ρημάτων της Αρχαίας ελληνικής
- Ιωαν.Ρώσση: Λεξικό ομαλών και ανωμάλων ρημάτων της αρχαίας ελληνικής γλώσσας και μάλιστα της αττικής διαλέκτου.
- Πανταζή Κοντομήχη; Ησιόδουν έργα (Έμμετρη μετάφραση )
- Κλωντ Μοσέ-Αννί Σναπ.Κουρμπργιόν: Επίτομη ιστορία της αρχαίας Ελλάδος (1996).
- The Times: Ατλας αρχαίων πολιτισμών 7 Τεύχη
- ========= Άτλας μεσαιωνικών πολιτισμών 5 Τεύχη
- ========= Άτλας παγκόσμιας ιστορίας 6 Τεύχη
- Εφημερίδα <<Καθημερινή>>;Επτά μέρες (Τεύχη1995,1996,1997,1998 )
- Στεφ.Πατάκης-Νικ.Τζιράκης: Λεξικό ρημάτων αρχαίας Ελληνικής. Ομαλών και ανωμάλων. (Εκδόσεις Πατάκη 1984)
- Παναγή Λορεντζάτου: Ιστορικό λεξικό της αρχαίας Ελληνικής (Β.Εκδοσις 1989)
- Ιωάν.Σταματάκου: Ιστορική γραμματική της αρχαίας Ελληνικής(Τετάρτη εκδ.1990)
- Jan de Groot: <<Ομηρικό Λεξιλόγιο>> μετάφραση Jacques Chard . Τυπωθήτω-Γιώργος Δαρδανος,1996
- Vittorio Simonelli: Κρήτη-1893 Οι περιηγητικές αναμνήσεις του Vittorio Simonelli. Ρέθυμνο 1996. Μετάφραση, Φουντουλακη Ιωάννα.
- Αντώνη Β. Ξανθινάκη: Το γλωσσικό ιδίωμα της δυτικής Κρήτης. Δημοτι-κή πολιτιστική επιχείρηση Χανίων. Μάιος 1996
- Εταιρία Κρητικών Ιστορικών Μελετών: 1)Πεπραγμένα του Ε' διεθνούς Κρητολογικού συνεδ-ρίου (Άγιος Νικόλαος 1981). Ηράκλειο 1985 Τόμοι Α,Β,Γ. 2) Πεπραγμένα του Ζ' διεθνούς Κρητολογικού συνεδρίου, Τόμος Α1 (Ρέθυμνο 1995)
- Lidell-Scott: Μέγα λεξικόν της αρχαίας ελληνικής γλώσσης
- Π.Α.Διαμαντάκου: Λεξικον απάντων των ρημάτων εις τους αττικούς πεζολόγους απαντωμένων.
- Emily Vermeule : Ελλάς, Εποχή του χαλκού (1996)
- Καθημερινή : Παγκόσμιος ιστορικός Άτλας
- Επιθεώρηση Ηώς : Κρήτη (1964)
- Νικ.Κοντοσόπουλου: Διάλεκτοι και ιδιώματα της νέας Ελληνικής. (1994).
- Λάζος Χρήστος: Ιστορία και εξέλιξη της γλώσσας.
- Α,Γ,Πασπάτης: Το Χιακόν γλωσσάριον (1888)
- Μισιρλή Ηλία: Η Πύλος στη διαδρομή των αιώνων. 1990
- Martin S. Ruiperez-Jose L. Melena: Οι μυκηναίοι Έλληνες, Έκδοση Μ.Καρ-δαμίτσα 1996 (Βιβλίο για τις Γραμμικές γραφές)
- Rene Treuil-Pascal Darcque-J.Cl.Poursat-Gilles Touchais:Οι πολιτισμοί του Αιγαίου (Καρδαμίτσας 1996)
- Υπουργείο Πολιτισμού: Η γέννηση της γραφής , 1985
- Ηλία.Α.Τσιτσέλη: Γλωσσάριον Κεφαλληνίας (Β.Ι.Μ.)
- Ανδρέας Ι.Καλαντζάκος: Λεξικό ρουμελιώτικης λαϊκής γλώσσας(1995)
- Νίκος Ψιλάκης: Κρητική Μυθολογία, Ηράκλειο 1996
- Δημ. Π. Χαντζιαρά : Το θεσσαλικό γλωσσικό ιδίωμα 1995
- Αγης Περιστεράκης : Σφακιανά (Τοπωνυμία-Γλωσσαρι κ.α) 1991
- Εκδόσεις Αρχηγείου Ενόπλων Δυνάμεων: Εθνική γλώσσα (1973)
- J.B.Bury&Russwell Meiggs: Ιστορία της αρχαίας Ελλάδας (Καρδαμίτσας 1992)
- Δημήτριος Τσιρόγλου : Λεξικό, αρχαϊστικών φράσεων, Της Νέας Ελληνικής Γλώσσας. (Εκδ. Σαββάλας 1997)
- B.Traeger : Ο κρητικός λαβύρινθος, (1996)
- Γεώργ.Σιεττος¨: Τα Κρητικά Μυστήρια
- Κρητική Εστία: Τόμος 5, 1994/96
- Εφη Σαπουνά-Σακελλαράκη: Μινωικόν Ζώμα (1971)
- Νικ.Πλάτων: Ζάκρος,το νέον μινωϊκόν ανάκτορον (1974)
- Ν.Πλάτωνος-W.C.Brice: Ενεπίγραφοι πινακίδες και πίθοι γραμμικού συ-στήματος Α', εκ Ζάκρου (1975)
- Σιέττος Γεώργιος : Υακίνθια μυστήρια
- Σύλλογος δασκάλων & νηπιαγωγών Ν. Ηρακλείου: Ιστορία της Κρήτης
- Γεωργ.Μπαμπινιώτη: συνοπτική ιστορία της ελληνικής γλώσσας, Αθήνα 1986
- Άννα Στραταριδάκη-Κυλάφη: Αρχαία Ελληνική Ιστορία, Από τη Μινωϊκή ως την Αρχαϊκή περίοδο. Ρέθυμνο 1996
- John Chadwick: Ο Μυκηναϊκός κόσμος, Gutenberg 1997
- Ο. Κομνηνού-Κακριδή : Ιλιάδα (3 Τόμοι)- Οδύσσεια (2 Τόμοι)
- Ο. Κομνηνού - Κακριδή: Σχέδιο και Τεχνική της Ιλιάδας (Εστία)
- Αν. Γεωργοπαπαδάκος (Κάκτος): Θουκυδίδης, Ιστορία
- Ελ.Βενιζέλου: Θουκυδίδου Ιστορίαι (Τόμοι 5) Γεωργιάδης.
- Β.Τάσσος : Ηροδότου Ιστορίαι (Τόμοι 7) Γεωργιάδης
- Γ.Μπαμπινιώτης : Η γλώσσα της Μακεδονίας, Ολκός 1992
- Αριστοτέλης: Άπαντα Πολιτικά (3 τόμοι, Κάκτος)
- Άγγελος Βλάχος : Παρατηρήσεις στον Θουκυδίδη Ξυγγραφής . 2 τόμοι Εστία , Α= Α-Θ 1992 και Β 1994.
- Αριστοτέλης, Πολιτικά: 4 τόμοι, μετάφρ. Σπ.Μαγγίνας (Γεωργιάδη)
- Αριστοτέλους: " Περί ποιητικής" μετάφραση Σίμου Μενάνδρου, εισαγω-γή, κείμενο, ερμηνεία Ι. Συκουτρή 1936 (Εστία ) ανατύπωση 1995
- Λεξικό Στέφανου Βυζάντιου (Γεωργιάδης).
- Ιmm. Bekker: Λεξικό Σούδα (Σουϊδα) (Γεωργιάδης ) 2 τόμοι.
- Maurigious Schmidt-Libraria Maukiana:Λεξικόν Ησυχίου του Αλεξανδρέως (Γεωργιάδης 1975)
- Όλγας Κομνηνού - Κακριδή: Σχέδιο και Τεχνική της Οδύσσειας. (Βιβλιο-πωλείο της <<Εστίας>>, Αθήνα 1984)
- John B. Bury: Οι αρχαίοι Έλληνες ιστορικοί (Παπαδήμας 1988 Γ έκδοση).
- Παπαθανασόπουλος Θανάσης: Καλλίμαχου Ύμνοι (Νεφέλη 1996 ).
- Σταύρου Θρασύβουλος: Οι κωμωδίες του Αριστοφάνη (Εστία, έκτη έκδοση)
- Κάλφας Βασίλης: Πλάτων - Τιμαίος (Β Έκδοση).
- Μανόλης Ανδρόνικος: Ηράκλειο μουσείο (Εκδ. Αθηνών 1995)
- Χρήστου.Τσούντα: Ιστορία της αρχαίας ελληνικής τέχνης, ("Αθήνα" 1928)
- Bοtsford & Robinson : Αρχαία ελληνική ιστορία (Εθνική Τράπεζα 1995)
- Αγγελική Βόρνιγκ: Μια σύντομη ιστορία του ελληνικού πολιτισμού (Εκδόσεις Καστανιώτη 1997)
- Γιάννης & Εφη Σακελλαρακη : Αρχάνες. Μια νέα ματιά στη μινωική Κρήτη (Εκδόσεις Άμμος 1997)
- Σακελλαράκης Γιάννης:: Αρχαιολογικές αγωνίες στην Κρήτη του 19ου αιώνα (Πανεπιστημιακές Εκδόσεις Κρήτης 1998)
- J.J. Pollit : Η τέχνη στην Ελληνιστική εποχή (Παπαδήμας 1994)
- Alexander Farnoux: Knossos, unearthing a legend
- John Griffiths Pedley : Greek Art and Archaeology (London 1998)
- W.W. Goodwin: Greek grammar (Bristol 1997)
- John Chadwick: Linear B, and related scripts ( 1987 The Trustes of the British Museum)
- Τόμας Τέϋλορ : Ελευσίνια Βακχικά Μυστήρια.
- Βασιλάκης Αντωνης του Θωμά: <<ΤΟ ΚΡΗΤΙΚΟ ΛΕΞΙΛΟΓΙΟ>>
- Βασιλάκης Αντώνης του Θωμά: <<ΟΙ 147 ΠΟΛΕΙΣ ΤΗΣ ΑΡΧΑΙΑΣ ΚΡΗΤΗΣ>>.
ΠΕΡΙΟΔΙΚΑ -
- Περισκόπιο της επιστήμης.
- Δαυλός
- Αρχαιολογία
- Ανεξήγητο
- Αεροπός
- Επιστήμη & Τεχνολογία
- Πάπυρος Πρεςς: Ιστορία εικονογραφημένη
- Τότε: Περιοδικό για την ελληνική ιστορία ...και όχι μόνο
- Κρι-Κρι
- Καμειρος
- Experiment
- Τρίτο μάτι
- Κρήτη
- Χρόνος
- Κρητικές εικόνες: άρθρα Στ.Σπανάκη κ.α.
- Αστροναυτική
- Βήματα στην ανάπτυξη (έκδοση Επιμελητηρίου Ηρακλείου)
- Εποχές
- Κόσμος και Τουρισμός
- Διπετες
- Πάντα
- Στιγμές
- Κρητόπολις (τεύχη 2)
- Επτάκυκλος
- Απολλώνιο φως
- Αρχιπέλαγος
- Στρατιωτική ιστορία
- Sky Lab
- Nexus
- Ελληνικό πανόραμα
ΟΔΗΓΟΙ
- Δαβάρας Κ.: Φαιστός,Αγ.Τριάδα,Γόρτυνα
- Δαβάρας Κ.: Μάλια
- frieda Vandenabeele: Ο Θαυμαστός κόσμος της Κρήτης
- Αντ.Σπ.Βασιλάκη: Μάλια κ.λ.π.
- Αντ.Σπ.Βασιλάκη: Κνωσός
- Αντ.Σπ.Βασιλάκη: Φαιστός,Γόρτυνα,Αγ.Τριάδα κ.λ.π.
- Χατζη-Βαλλιάνου Δ.: Φαιστός
- Χατζη-Βαλλιάνου Δ.: Λεβήνα
- Σακελλαράκης Ι.: Μουσείο Ηρακλείου
- Σωσω Λογιάδου-Πλάτωνος: Κνωσός
- Σωσω Λογιάδου-Πλάτωνος: Κρήτη
- Σωσω Λογιάδου-Πλάτωνος και Ναννω Μαρινάτου: Κρήτη
- Κουφού Άννα: Κρήτη
- Ι.Παπαποστόλου: Κρήτη
- Μιχαηλίδου Άννα: Κνωσός
- Εκδοτική Αθηνών: Τα Ελληνικά Μουσεία
- Mondadori-Φυτρακης: Μουσεία του κόσμου (12 Μουσεία)
- Εκδόσεις Αδάμ: Κρήτη (μικρού σχήματος)
- Ν.Ψιλάκη: Μοναστήρια και Ερημητήρια της Κρήτης (2 τόμοι)
- Ν.Ψιλάκη: Σπιναλόγκα
- Δρόσου Αφοι: Κρήτη
- Χρ.Μαθιουλάκης: Κρήτη
- Π.Καρολιδου: Ιστορικός Άτλας
- Μπορμπουδάκη Μανώλη: Παναγία Κερά
- Δρόσου Αφοι ο.ε.: Νομός Χανίων, αρχαιολογία-ιστορία-περιήγηση Δρόσου Αφοι ο.ε.: Νομός Ρεθύμνης # # #
- Δρόσου Αφοι ο.ε.: Νομός Λασιθίου # # #
- Δαβάρας Κ.: Το Σπήλαιο του Ψυχρού
- Αντ.Πλυμάκη: Το Φαράγγι της Αγίας Ειρήνης (Ανατ. Eπαρχία Σελίνου, 1994)
- Μαρκατάτου Π.-Χρηστάκη Ι.: " η Κρήτη μας" (Γ.Δεττοράκης 1981)
- Τούμπης ΑΕ: Κρήτη (1990)
- Παναγιωτάκης Γ.: Κρήτη (1996)
- Μ.Τούμπης ΑΕ: Ελληνική Μυθολογία (1995)
- Εκδόσεις ΑΔΑΜ: Σαμαριά, Φαράγγι .
- Εκδόσεις ΑΔΑΜ: Κρήτη (μεγάλου σχήματος)
- Αντ. Σπ. Βασιλάκης: Κρήτη (Ι.Μαθιουλάκης 1997)
- Χαϊτάλης Δημ: Κρήτη
- Γ. Δεσύπρης-Ν.Δραμιτινού : Κρήτη, στους παλμούς της καρδιάς της (Τουμπης Μ. 1996)
- Μαρματάκη Αφοι : Κρήτη.
- Ανδριανάκης Μιχαήλ: Η παλιά πόλη των Χανίων (εκδόσεις Αδάμ ,1997).
- http://molonlabe.blog.com